به گزارش «تابناک باتو»؛ بسیاری از ما تعبیرهای «اخلاق زنانه» یا «اخلاق مردانه» را به کار میبریم. ولی چگونه ممکن است جنسیت در تعیین خوب و بد تعیین کننده باشد؟
برخی از ما پذیرفتهایم که رویکرد زنان و مردان به اخلاق تفاوتی ذاتی دارد، از این رو عجیب نیست که با مواجه شدن با اختلافنظرهای اخلاقی، به جای تاکید بر عقلانیت مشترک و تلاش برای حل اختلاف بر مبنای آن، صرفا درگیری و مجادله رخ میدهد. چنین مجادله ای پیش فرضهایی دارد. پذیرفتن «صفرویکگرایی جنسیتی» و تاکید بر ارزشهای از پیش تعیین شده برای هر یک از جنسیتها پیشفرضهایی هستند که باعث میشوند به این نتیجه برسیم که «اخلاق زنانه» و «اخلاق مردانه» قیاسناپذیر هستند؛ طبعا وقتی دو سیستم ارزشی قیاسناپذیر با یکدیگر مواجه میشوند، از آنجایی که زمینه مشترکی بین آنها برای حل اختلاف نظرها وجود ندارد، تنها راهحل درگیری و جنگ، قدرت است. در این حالت، در مواجهه با اختلافنظرهای اخلاقی، هر کس قدرت بیشتری داشته باشد، سعی خواهد کرد ارزشهای خود را بر دیگری تحمیل کند. افرادی که این پیشفرضهای مردسالارنه را میپذیرند، تبدیل به بازیگری در جنگ قدرتی که مردسالاری پیشفرضهای آن را تعریف کرده، میشوند. در این حالت برخی تلاش خواهند کرد «اخلاق مردانه» پیروز این میدان و گروهی دیگر تلاش خواهند کرد «اخلاق زنانه» پیروز باشد.
درگیر شدن در این بازی، یعنی، پذیرفتن تعریف سیستم مردسالاری از جنسیت و ارزشهایی که در مورد هر یک از جنسیتها تعریف شدهاند. اخلاق یک امر هنجاری است، و جنسیت، ملیت، و نژاد افراد نمیتواند به شکل معنادار یا گستردهای مشخص کند که هر شخصی چه باید بکند و چه نباید بکند.
دستهبندیهایی مانند سفیدپوست و سیاهپوست، یا ایرانی و کلمبیایی، یا زن و مرد برای امری هنجاری مانند اخلاق کارآیی ندارد. البته ممکن است شخصی با اشاره به جوامع بشری به ما بگوید میان ارزشهای سیاهپوستان و سفیدپوستان، یا ایرانیها و کلمبیاییها، یا زنان و مردان تفاوت وجود دارد؛ ولی اخلاق یک امر هنجاری است نه یک امر توصیفی، با توصیف تفاوتهای موجود و آنچه افراد انجام میدهند نمیتوان به این نتیجه رسید که کاری که آن افراد انجام میدهند صحیح است یا نیست. بنابراین، هنگامی که مشاهده میکنیم «اخلاق زنانه» و «اخلاق مردانه» بین اعضای یک جامعه پذیرفته شده و رواج دارد، صرفا این باور را توصیف میکنیم. این بدین معنا نیست که این دوگانه اخلاقی صحیح است و افراد باید بر اساس آن عمل کنند.
زهیر باقری نوعپرست