پس از مولانا و قونیه، نوبت به خرقانی و قارص رسیده است

فرودگاه مدرن و بیمارستان دولتی قارص ترکیه بنام عارف ایرانی

پس از مولانا و قونیه نوبت به خرقانی و قارص رسیده است

به گزارش «تابناک با تو» در مرداد ماه 1386 بود که خبرگزاری های کشور خبری را منتشر کردند مبنی بر تلاش ترکیه برای مصادره عارف بزرگ ایرانی، شیخ ابوالحسن خرقانی. در اکتبر 2012 دانشگاه قفقاز شهر قارص ترکیه، اولین سمپوزیوم بین المللی شیخ ابوالحسن خرقانی را با حضور اساتید بزرگ ترک و میهمانان خارجی و با حمایت دولت و مسئولین فرهنگی ترکیه برگزار کرد. این سمپوزیوم در اکتبر 2014 نیز تکرار شد تا نشان دهد عزم مسئولین فرهنگی این کشور برای تکرار داستان مولانا جزم شده است.

قارص ترکیه و خرقانی (Ebu'l Hasan Harakani)

قارص شهری مرزی با جمعیتی حدود 130هزار نفر در شمال شرق  کشور ترکیه است که اکثریتی شیعه دارد. در این شهر و در دامنه  کوه "یخنی لر" (Yahniler) مقبره ای وجود دارد که طبق ادعای مسئولین ترک، مربوط به عارف نامدار و شهیر ایرانی، ابوالحسن خرقانی است. سال هاست در قارص انجمنی به نام خرقانی ایجاد شده که وجهه ای فرهنگی و خیریه ای دارد. در سالیان اخیر و با هدف گسترش گردشگری و جذب توریست در کشور ترکیه، خرقانی به یکی از نمادهای فرهنگی این شهر تبدیل شده؛ شهری که قرار است جا پای قونیه بگذارد. در دانشگاه مشهور این شهر، طی سالیان اخیر کرسی های بسیاری برای شناساندن شخصیت شیخ خرقان برگزار شده که نقطه اوج آنان، دو سمپوزیوم بین المللی بوده است.

شیخ ابوالحسن خرقانی که بود؟

شیخ ابوالحسن علی بن احمد خرقانی از عرفای مشهور ایرانی است که به سال 352 قمری در قریه خرقان قومس (روستای قلعه نوخرقان شاهرود در استان سمنان) زاده شد. او از چهره هاي بسيار درخشان عرفان ايراني است که در آزادانديشي و مردم گرایي جهاني و وسعت نظر انساني و تفکر والاي عرفاني ممتاز و کم نظير است.

بنا بر اسناد تاریخی، شاگردی هیچ استادی را نکرده بود  و به تصریح خودش و تأیید مقامات بازمانده از او، مردی امّی بود. با این همه بزرگترین عارفان زمانه، همواره در اشتیاق دیدارش بودند، به گونه ای که بایزید بسطامی سال ها پیش از ولادت ابوالحسن، مژده آمدنش را داده بود و در دوران حیاتش بزرگانی چون سلطان محمود غزنوی، ابن سینا، ابو سعید ابوالخیر، خواجه عبدالله انصاری و قشیری برای دیدارش به خرقان رفتند. خرقانی چه در دوران حیات و چه بعد از آن همواره مورد ستایش بزرگان و عرفا پس از خود بوده است. مولانا جلال الدین محمد از او به شیخ دین یاد می کند. به گواهی همه اسناد تاریخی و تذکره های ایرانی، این عارف نامدار در دهم محرم سال 425 در قریه خرقان درگذشت.

خرقانی در خرقان یا در قارص؟

خرقانی بر طبق اسناد تاریخی به غیر از یک بار سفر به آمل برای دیدار با ابوالعباس قصاب آملی (آن هم در دوران جوانی یا میان سالی)، هیچ گاه از خرقان خارج نشد. دکتر شفیعی کدکنی در مقدمه ی کتاب نوشته بر دریا می نویسد: خرقانی همه عمر در روستای خرقان و نواحی پیرامون آن زیسته است.

اما ادعای مسئولین ترکیه چیست؟

طبق ادعای آن ها، در فاصله زمانی 421 تا 429 هجری، جنگی خونین در منطقه قارص درگرفته که در آن زمان شیخ ابوالحسن با درویشانش به آن منطقه رفته و برای حراست از شهر به جنگ پرداخته اند.

طبق ادعای محافل ترک، شیخ ابوالحسن خرقانی در این درگیری ها از ناحیه پای راست و دست چپ زخمی شده و بر اثر جراحات حاصله روز دهم محرم در دامنه کوه "یخنی لر" (yahniler) به شهادت رسیده است!

طرح این ادعا در حالی است که بر اساس همه اسناد تاریخی معتبر، شیخ ابوالحسن در سال 352 هجری در خرقان به دنیا آمده و در سال 425 هجری نیز در همان خرقان از دنیا رفته است و با یک بررسی ساده، می توان دریافت که عارف بلندآوازه ایران زمین در زمان جنگ مورد ادعا در منطقه قارص، پیرمردی 69 ساله بوده است.

تنها منبع ارائه شده توسط محققان ترک، سیاحت نامه ای است به قلم درویش محمد ذیلی معروف به «اولیاء چلبی» (1682-1611) از سیاحان معروف دوره عثمانی (مشخصا زمان مراد چهارم) که در سیاحت نامه خود وقایع شگفت و عجیب و غریب زمانه اش را نگاشته است.
به هیچ عنوان نمی توان این منبع را با انبوه تذکره های ایرانی مقایسه کرد. چه از لحاظ قدمت و چه از لحاظ تعداد.

فرودگاه بزرگ و مدرن و بیمارستان 256 تختخوابی قارص به نام خرقانی

مسئولین شهر قارص در یک هدف گیری آشکار تنها فرودگاه شهر خود و مجهزترین بیمارستان دولتی خود را به نام ابوالحسن خرقانی  Ebu'l hasan harakani  مزین کرده اند. در کنار این با گشت وگذاری در فضای مجازی به دبیرستان دولتی خرقانی، انجمن خیریه خرقانی و بلوار خرقانی برخورد می کنید. در زیر تصاویر مربوط به این مکان ها را می بینید.


سمپوزیوم بین المللی ابوالحسن خرقانی
 


 

آرامگاه منسوب به خرقانی در ترکیه
 

 

 

فرودگاه قارص


 
 
 آرامگاه خرقانی



دبیرستان خرقانی
 

 
بیمارستان خرقانی



همایش مهجور استانی در برابر سمپوزیوم بین المللی

اما در همه این سال ها در کشور ما برای شناساندن این عارف بزرگ چند همایش استانی برگزار شده است و البته ناگفته نماند که تنها همایش ملی عرفان شرق هم که قرار بود برای معرفی سه عارف بزرگ خطه خراسان، ابوسعید ابوالخیر، بسطامی و خرقانی برگزار شود، لغو شد تا ترک ها یکه تاز معرفی این عارف بزرگ به جهانیان باشند؛ البته نه خرقانی ایرانی بلکه خرقانی ترکیه ای!

در آخر هم جملاتی از مقام معظم رهبری در جمع مردم شهرستان شاهرود درسال 1385

اينجا منطقه ى عالِم خيز است؛ منطقه ى معلمان دين و اخلاق. در زمان گذشته هم نام بايزيد بسطامى و ابوالحسن خرقانى را همه ى مسلمانان و مرتبطين با معارف اسلام - ولو غيرمسلمان - شنيده ايد. البته امثال بايزيد و ابوالحسن خرقانى را با اين مدعيان صوفي گرى نبايد اشتباه كرد. آنها داستان ديگرى دارند و ماجرا و سخن ديگرى است.

محمد صفری