عمارت بادگیر به دستور فتحعلی‌شاه در سال ۱۱۹۲ هجری شمسی در ضلع جنوبی باغ گلستان ساخته شدِ اما در زمان ناصرالدین شاه، در بین سال‌های 1281-1278ق تغییرات عمده ای در آن صورت گرفت.
این عمارت دارای تالار بزرگی است که ارسی‌ها، ستون‌ها، دیوارها و سقف آن با نقاشی، زرنگاری، آینه کاری، گچ بری، منبت کاری و مرمر پوشیده شده است و یکی از تالار‌های پر کار و زیبا و جالب به شمار می‌رود.
تالار شاه‌نشین عمارت بادگیر ـ بخش اصلی عمارت ـ با 9 ارسی تزئین شده است.2 ستون گچی مار پیچ نقاشی شده به سبک دوره زندیه، کفپوش معرق هفت رنگ با طرح بته جقه و زرد رنگ و دیوارها و سقف آینه کاری و نقاشی شده، شامل تزئینات دیگر این تالار هستند.
عمارت بادگیر دو اتاق گوشواره دارد. اتاق میانی با ارسی‌های زیبا تزیین شده است. در زیر عمارت بادگیر یک اتاق تابستانی بزرگ قرار داشت که با جریان باد چهار برج بادگیر با کاشی‌های معرق آبی، زرد و سیاه با قبه‌های زرین و با کمک حوضخانه میانی که آب قنات شاهی در آن جریان داشت خنک می‌شد. در حال حاضر جریان آب به دلیل ایجاد رطوبت زیاد در ساختمان قطع شده و از بادگیرها به صورت قبل استفاده نمی شود. نام عمارت بادگیر مدیون هیمن برج‌هاست.
پادشاهان قاجار اگر در ایام تابستان به هر دلیلی در تهران می‌ماندند و به ییلاق نمی رفتند، از این حوضخانه استفاده می‌کردند. مراسم تاجگذاری مظفرالدین شاه که مصادف با تابستان و گرمای شدید تهران بود نیز در تالار همین عمارت بر روی تخت طاوس برگزار شد.
این حوضخانه در سال 1378 ش بعد از مرمت تبدیل به عکسخانه و گزیده ای از عکس‌های دوره قاجار متعلق به آلبوم خانه کاخ گلستان در آن به نمایش گذاشته شده است.
بنا بر نوشته معیر الممالک در زمان ناصرالدین شاه در حوضخانه این عمارت انواع طیور زیبا رها کرده و در یک طرف عمارت مزبور نیز لانه و قفس‌هایی ساخته و پرندگان بسیار از هر قبیل در آن گرد آورده بودند و گاه هنگام دانه دادن به آنها شاه آمده به تماشا می‌ایستاد و با همراهان سخن از صید طیور و طرز به دام آوردن آنها می‌راند».
گردآوری: گروه وب‌گردی «تابناک باتو»
منابع: خبرگزاری میراث فرهنگی، همشهری، iranpedia
