شب قدر از شبهای مقدس و مبارک در دین مبین اسلام است. خداوند در قرآن کریم از این شب به بزرگی یاد کرده است. نازل شدن آیاتی در این رابطه در سوره‌ای به همین نام، نشان از اهمیت و درجه والای شب قدر دارد. بارها بیان شده که در کل سال، شبی به برکت و فضیلت شب قدر وجود ندارد؛ چراکه این شب، شب نزول قرآن، شب فرود آمدن ملائکه و روح نیز نام گرفته است. عبادت در شب قدر برتر از عبادت هزار ماه است. در این شب، مقدرات یک سال انسان‌ها و روزی‌ها، عمرها و امور دیگر مشخص می‌شود. ملائکه در این شب بر زمین فرود می‌آیند، و آنچه را برای بندگان مقدر شده بر امام عصر عرضه می‌دارند. یاد خدا، دعا و مناجات، شب‌زنده‌داری و تلاوت قرآن و البته تفکر و تدبر در این شب بسیار توصیه شده است. شیعیان شبهای 19، 21 و 23 ماه رمضان را بر اساس روایات، به عنوان شب قدر گرامی می‌دارند و در آنها به شب‌زنده‌داری و دعا و توبه می‌پردازند.
پیام الهی در شب قدر «سلام هی حتی مطلع الفجر» است یعنی «سلام» که نام خداست و درود خدا است و حالت «نکره بودن آن» برای جامعیت سلام است یعنی سلامت جسم و جان، اعتقاد و اقتصاد، اخلاق و ارتباط، سیاست و دیانت، امانت و عدالت، حکمت و فضیلت، سیادت و صلابت، صفا و صمیمیت، سلامت در مسابقه و سرعت و توسعه، رشد و رشاد و ارشاد، سلامت در آگاه‌سازی و افشاگری. در قرآن مجید واژه «سلام» 42 بار آمده است که می‌تواند «پایان‌نامه» دل‌پذیر باشد و رمز ارتباط بین خدا و خلق، خلق و خالق، مردم به معاشرت فردی و اجتماعی، نامه‌نگاری در آغاز و پایان، معرفی گردد. در شب قدر «سلام و پیام خداوندی» بر امام عصر علیه‌السلام و مردم فرستاده می‌شود و خوشا به حال کسی که آن پیام را دریافت نماید و آن را «تابلو» سازد و با آن زندگی کند. شبهای احیاء «نوزدهم، بیست و یکم، بیست و سوم» را گرامی بداریم و برای حیات روحی و معنوی خود، گام جدیدی برداریم. با خدا صلح کنیم و از وی با تمام وجود استمداد بجوئیم.
شب قدر سفره گسترده‌ای است که خداوند آن را برای مومنانش پهن کرده تا آنها بوسیله این شب و فرصت استثنایی که برایشان پیش آمده است از الطاف خدواند بهره‌مند شوند؛ البته ورود به شبهای قدر باید با طلب استغفار و پاک شدن گناه باشد. راه استفاده از فرصت شب قدر، خضوع و خشوع و تضرع در پیشگاه خداوند است. برکات شب قدر به حدی است که خداوند در این شب تمامی درهای رحمتش را برای مومنانش باز کرده است و قطعا مومنی که بتواند با خضوع و خشوع و با روحی به دور از گناه به این شبها وارد شود می‌تواند بهترین بهره را از آن ببرد.
باید نسبت به شب قدر معرفت پیدا کنیم. وقتی متوجه شویم شب قدر چیست و چه منزلتی دارد، می توانیم مطالبات و خواسته‌هایمان را نیز در این شب از خداوند بخواهیم. برای استفاده بیشتر از برکات این شبهای عزیز باید علاوه بر شب‌زنده‌داری و ادعیه و نماز مومنان کارهای علمی و تدبر در دین نیز داشته باشند؛ حتی برخی افراد که در این شبها کارهای علمی می کنند یعنی کتاب بنویسند، پژوهش و کارهای تحقیقاتی انجام دهند نیز عبادت کرده‌اند و در واقع به برکت این شبها، انجام کارهای علمی نیز عبادت محسوب می‌شود.
مناسبت‌هایی همانند شبهای قدر فرصتی برای انسان بوجود می‌آورد که انسان برای چندساعت قدر و ارزش این زمان را بداند و شب قدر را به عنوان نسخه لذت‌بخش و زمینه‌ای برای عبادت با شادی و نشاط تجربه کند و دیگر اینکه خودش را در فضای شخصی اسیر نکند و خودش را در جمع ببیند و در این جمع خواسته‌ها و آرزوهایش را طرح کند. شب قدر به عنوان هدیه الهی برای مومنان است که باید هرکس به فراخور موقعیتش از آن استفاده کند.
از ابوذر غفاری نقل شده است که در شبهای قدر تفکر و تدبر کنید و تعلیم دین داشته باشید. شب قدر فقط قرآن بر سر گرفتن و پای منبر نشستن و خواندن ادعیه نیست بلکه اگر مومنی در این شب تعلیم دین داشته باشد نیز از برکات این شب بهره‌مند می‌شود. تفکر در دین نیز از دیگر سفارشاتی است که برای این شبها شده است و یک لحظه تفکر درست، از هزاران سال عبادت بهتر است.
جایگاه شبهای قدر باید از سوی مومنان قدر نهاده شود و آنگونه که باید این جایگاه برای سایر مومنان نیز تشریح شود. مباحث علمی در رابطه با بحث‌های دینی باید مطرح شود، علم اخلاق، علم احکام و علم معارف باید در سلسه بحث‌های این شبها مطرح شود تا مومنان نسبت به این علوم معرفت پیدا کنند. گفتن منزلت این شبها نیز باید از سوی منبرنشینان و سخنرانان برای عموم مردم و مومنان گفته شود تا آنها بهتر از این برکات استفاده کنند.
شبهای قدر اوج معنویت ماه مبارک رمضان است؛ شب‌هایی است که زندگی مومن در آن سراسر رنگ خدا می‌گیرد، پهنه ای است که روزه دار، بر آن می ایستد و بر همه ما سوای حق پشت می کند و در خلوت پر راز شب با عبودیت محض در پیشگاه خدا همه چیز و حتی خود را به فراموشی می‌سپارد.
عصرخبر
