شاید در گذشته افراد تمایل چندانی برای نگهداری از حیوان خانگی نداشتند. گرچه سبک زندگی تا حد زیادی تغییر کرده است. بهصورتی که حضور یک پرنده، گربه یا سگ بهعنوان حیوان خانگی در بسیاری از خانوادهها دیده میشود. در این میان برخی ادعا میکنند که حضور سگ تاثیر مثبتی بر زندگی آنها گذاشته است و برخی دیگر نیز نگران مسائل مرتبط با سلامتی خود هستند. در ادامه مسئله را از جنبه علمی بررسی میکنیم.
تاثیر مثبت و منفی سگ بر سلامتی فیزیکی انسان
مسئله تاثیر سگ بر سلامتی انسان را میتوان از دو جنبه فیزیکی و روانی بررسی کرد. در سال ۲۰۱۹ پژوهشی منتشر شد که نشان میداد داشتن سگ در خانه میتواند احتمال مرگ را در بلندمدت کاهش دهد. دانشمندان شواهد منتشر شده در طول ۷۰ سال گذشته را جمعآوری کرده بودند که در آنها بیش از ۴ میلیون مورد پزشکی دیده میشد.
بررسیها نشان داد افرادی که سگ دارند تقریبا ۲۴ درصد کمتر از افراد دیگر در خطر مرگ بهدلایل گوناگون هستند. البته حضور سگ در خانه میتواند سلامتی شما را از جنبههای مختلف تحت تاثیر قرار دهد. بهعنوان مثال شما مجبور هستید سگ را بهپیادهروی برده و فعالیت فیزیکی بیشتری داشته باشید. چنین رویکردی فشار خون را کاهش داده و باعث کمتر شدن احتمال سکته و بیماریهای قلبی میشود.
همچنین دانشمندان متوجه شدند که اگر فردی سابقه حمله قلبی داشته باشد، حضور سگ میتواند خطر مرگ را تا ۲۵ درصد کاهش دهد. پژوهش دیگری در بریتانیا نشان داد که افراد دارای حیوان خانگی سبک زندگی سالمتری دارند. این افراد ۴ برابر بیشتر از افراد عادی به اهداف ورزشی خود پایبند هستند. همچنین اگر در یک خانه سگ حضور داشته باشد، کودکان بیشتر به بازیهای فعال و آزاد رو میآورند. چنین چیزی سبب میشود که نوآوری و خلاقیت در آنها تقویت شود.
حضور سگ در خانه از جنبههای دیگری نیز روی سلامتی انسان تاثیر میگذارد. سگها عاشق پیادهروی هستند و هنگام بازگشت به خانه قطعا مقداری میکروب و کثیفی را انتقال میدهند. شاید در نگاه اول این اتفاق ناخوشایند باشد، اما در نهایت بهنفع کودکان خواهد شد. چراکه سیستم ایمنی آنها در برابر میکروبهای مختلف تقویت میشود و در آینده کمتر به آنتیبیوتیک محتاج خواهند بود.
البته توجه داشته باشید که تاثیر حضور سگ بر سلامتی شما همیشه هم مثبت نیست. یکی از رایجترین مشکلات در میان خانوادههای دارای سگ آلرژی است. آب دهان، شوره و ادرار سگ میتواند باعث واکنش آلرژیک در انسان شود. در نتیجه احتمالا با خارش چشم، آبریزش بینی و تنگی تنفس مواجه خواهید شد.
اخیرا یک پژوهش بزرگ به بررسی دادههای مربوط به دو میلیون کودک پرداخته است. نتایج نشان داد که حضور سگ در سنین پایین میتواند احتمال بروز بیماری آسم را در کودک افزایش دهد. در این زمینه سن کودک، میزان تعامل کودک با سگ و مسائل ژنتیکی نیز نقشی تعیینکننده دارند. البته این پژوهش نشان داد خطر آسم بهخاطر نگهداری گربه بسیار بیشتر افزایش مییابد.
همچنین هر ساله افراد زیادی بهخاطر حضور سگ در خانه میافتند و بهخود آسیب میزنند. نگهداری از سگ بهعنوان حیوان خانگی احتمال بروز خراش و زخم در بدن را نیز بیشتر میکند. در این حالت ممکن است دچار عفونت شوید و سیستم ایمنی بدن شما واکنش شدیدی نشان دهد. تاثیر منفی سگ بر سلامتی انسان به همین موارد محدود نمیشود.
ممکن است شما دچار بیماریهای کرم حلقوی (یا همان قارچ پوستی) و کامپیلوباکتر نیز شوید. بیماری دوم معمولا با دلدرد، اسهال و تب خود را نشان میدهد. اگر هم جزء افرادی هستید که با سگتان در یک تخت میخوابید، احتمال بروز قارچ پوستی و آلرژی در شما بیشتر است. همچنین از آنجایی که سگها در خواب خیلی حرکت میکنند، شاید دچار اختلال خواب شوید.
گرچه در سمت مقابل برخی افراد نیز گفتهاند که حضور سگ در تخت به آنها آرامش میدهد و عادت کردهاند. در کل دانشمندان توصیه میکنند که حتما بهطور مرتب سگ خود را پیش دامپزشک برده و با رعایت توصیههای بهداشتی خطرات مربوط به بروز بیماریهای مختلف را کاهش دهید.
بسیاری از دوستداران سگ تاکید میکنند که مسئله فقط حضور فیزیکی این جانور در خانه نیست. سگها میتوانند از نظر احساسی از شما پشتیبانی کنند و علائم مربوط به اضطراب، افسردگی و اختلال اضطراب پس از حادثه (PTSD) را کاهش دهند. حضور سگ میتواند باعث آرامش افراد شده و بهافرادی که با چالشهای روانی مواجه هستند کمک کند.
این مسئله از آنجایی اهمیت دارد که در دنیای مدرن کنونی تنهایی و افسردگی به مشکلی بزرگ تبدیل شده است. تاثیر حضور سگ بر سلامتی شما از جنبههای دیگری نیز قابل بررسی است. اگر با سگ خود در پارک یا محله قدم بزنید، احتمال دارد که زودتر با افراد غریبه صحبت کرده و دوست پیدا کنید. همچنین افراد تصور میکنند که با سایر دارندگان حیوان خانگی در یک گروه قرار دارند و احساس تنهایی نمیکنند.
دانشمندان معتقد هستند که حضور سگ بهعنوان حیوان خانگی میتواند برای سالمندان بسیار مفید باشد. سگ آنها را مجبور میکند که فعالیتهای فیزیکی خود را افزایش دهند و تا حدودی از مشکلات مربوط به تنهایی بیرون بیایند. البته توجه داشته باشید که سگ نمیتواند معجزه کند. اگر شما به مشکلات روانی حادی مثل افسردگی ماژور مبتلا هستید، حضور سگ نمیتواند تاثیر زیادی داشته باشد.
درست است که پژوهشهای مختلف توانستهاند تاثیر مثبت داشتن سگ را بر سلامتی فیزیکی و روانی انسان نشان دهند، اما نباید از چالشها مرتبط نیز غافل شد. در بسیاری از مواقع نگهداری درست از سگ میتواند هزینههای زیادی را به خانواده تحمیل کند. در این حالت افراد تحت فشار قرار میگیرند و ممکن است سلامت روانی آنها تضعیف شود.
طول عمر سگ نیز بسیار کمتر از انسان است. به همینخاطر بسیار دیده شده است که از دست دادن یک دوست همیشگی آسیب شدیدی را به وضعیت روانی فرد زده و باعث افسردگی شود. در برخی افراد نیز علاقه زیاد باعث میشود که همیشه نگران وضعیت حیوان خانگی خود باشند. در این حالت حضور سگ میتواند بیشتر به فرد آسیب بزند.