یکی از اثرات مخرب آفتاب بر روی پوست بدن انسان، ایجاد عارضه پیری پوست است. این عارضه شامل طیفی از تغییرات پوستی است که با گذر زمان افزایش سن بروز میکند.
این تغییرات عبارتند ازایجاد کک مک و تیرگی پوست (هیپرپیگمانتاسیون)، شل شدگی پوست و ایجاد چین و چروکهای عمیق در پوست. نواحی درمعرض آفتاب مانند گردن، صورت، قسمت فوقانی قفسه سینه، دستها و ساعد بیش از سایر نواحی بدن دچار این تغییرات میشود.
علائم بالینی پیری پوست ناشی از آفتاب عبارتند از
خشکی پوست، پیگمانتاسیونهای نامنظم تیره و روشن، شل شدگی پوست، آتروفی و شیاردار شدن پوست، افتادگی و چرمی شدن ظاهر پوست، الاستوز (خشن شدنوتغییررنگ پوست به سوی زردی) و پورپورای آکتینیک (قرمز شدن درنتیجه شکنندگی دیوارههای عروقی در لایه درم) و نهایتا ضایعات پیش سرطانی میباشد. پیری تقویمی (در اثر گذشت زمان و بالا رفتن سن) پوست در مقابل با شل شدن و پیدایش چروکهای ظریف و ظهور ضایعاتی مانند آنژیوما و کراتوز پیلار مشخص میشود.
عوامل دخیل و موثر در پیری پوست عبارتند از
۱- استرسهای اکسیداتیو: جهت مقابله با آن استفاده از آنتی اکسیدانهای موضعی توصیه میگردد. چرا که تنها حدود ۱% از آنتی اکسیدانهای خوراکی به پوست میرسد.
۲- التهاب: در اثر آفتاب سوختگی رخ میدهد. لذا اهمیت استفاده از ضد آفتاب مشخص میگردد.
۳- گلیکاسیون: یا همان پروسه اتصال قند به پروتئین که یک فرایند خارج سلولی است. طی این فرایند کلاژن گلیکه شده و دچار آسیب میگردد. در نتیجه از میزان خاصیت الاستیسیته آن کم شده و لذا پوست دچارشل شدگی وافتادگی میشود.
۴- آسیب DNA: که منجر به اختلال در عملکرد سلولها و نیز افزایش احتمال سرطانی شدن آنها میشود. این آسیب در اثر افزایش سن و در معرض آفتاب قرار گرفتن و آسیبهای اکسیداتیو رخ میدهد. آنتی اکسیدانها میتوانند با حفظ DNAدر مقابل رادیکالهای آزاد از آسیب بیشتر پوست در مقابل اشعهUV جلوگیری کنند. نهایتا اینکه مهمترین و سادهترین راه جهت جلوگیری از پیری پوست ناشی از آفتاب، استعمال مرتب و مداوم کرمهای ضدآفتاب مناسب میباشد.
پزشک آنلاین