بوتاکس یک پروتئین است که توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینوم تولید می‌شود و کاربردهای متفاوتی در پزشکی پیدا کرده است که یکی از موارد آن درمان چین و چروک‌های صورت است. این پروتئین بسیار به گرما حساس بوده و از زمان تولید تا زمان مصرف باید در درجه حرارت زیر صفر نگهداری شود.
این ماده دارای برند‌های متفاوت از کشورهای مختلف بوده که دارای قیمت و کیفیت‌های متفاوتی می‌باشند.
بوتاکس برای درمان موقت چروک‌های فوقانی صورت و پیشانی مورد استفاده قرار می‌گیرد چرا که چروک‌های قسمت پایین صورت که عضلات این قسمت برای جویدن، صحبت کردن مورد استفاده قرار می‌گیرند را نمی‌توان با بوتاکس درمان نمود.
در واقع بوتاکس برای درمان خط اخم، چروک پیشانی و چروک‌های اطراف چشم استفاده می‌شود. این خطوط با هیجانات مختلف مثل خنده و خشم ایجاد شده و به تدریج در میانسالی با اثر مضاعف اشعه ماورا بنفش UV خورشید عمیق‌تر و به صورت چین و چروک بروز می‌یابد.
عوارض تزریق بوتاکس توسط افراد غیر متخصص
در همین خصوص سید مسعود داوودی فوق تخصص پوست می‌گوید: تزریق بوتاکس اصول و مهارتهایی را لازم دارد که تزریق آن توسط افراد غیر متخصص به دلیل استفاده آنها از انواع ارزان قیمت و بی کیفیت آمپول بوتاکس شانس بروز عوارض تزریق را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.
وی با اشاره به این که رعایت اصول مورد نیاز در تزریق این ماده دور چشم عوارض آن را تا حد زیادی کاهش می‌دهد، تصریح کرد: در صورتی که دقت کافی در تزریق بوتاکس به عمل نیاید، عوارض متفاوتی همچون اختلالات تطابق، دو بینی، تغییر حالت چشم (بسته تر یا گشاد شدن)، تورم پلک و همچنین حساسیت و آلرژی در برخی نقاط صورت را در پی خواهد داشت.
بوتاکس در کدام قسمت صورت تزریق می‌شود؟
این متخصص پوست پیرامون نواحی از صورت که قابلیت تزریق بوتاکس را دارند اظهار کرد: در هر جایی از صورت که دارای چین و چروک باشد امکان تزریق وجود دارد اما کم عارضه‌ترین نواحی قسمت یک سوم فوقانی صورت است که شامل کناره‌های پیشانی، دور چشم و خط اخم است.
وی ادامه داد:اطراف لب، بالای لب، دار بینی و لب و همچنین در افرادی که دارای افتادگی صورت هستند نیز می‌توان تزریق بوتاکس را توصیه کرد اما چون باعث کاهش قدرت عضله می‌شود احتمال تغییر در وضعیت ظاهری صورت و همچنین ایجاد مشکل در خوردن و آشامیدن افزایش خواهد یافت.
مدت زمان ماندگاری پس از تزریق
داوودی در خصوص ماندگاری بوتاکس پس از تزریق تصریح کرد: مدت زمان ماندگاری این ماده در افراد مختلف متفاوت است اما به طور معمول مدت اثر آن را می‌توان تا 6 ماه پیش بینی کرد که در صورت عدم تمایل به تزریق مجدد وضعیت صورت به حالت اولیه باز می‌گردد.
معمولا در سنین زیر 18 سال و بالای 70 سال تزریق بوتاکس انجام نمی‌شود. چراکه در سنین بالا به دلیل آتروفی عضلانی تزریق بوتاکس به صورت معکوس موجب افزایش چین و چروک‌ها می‌شود.
محدوده تزریق بوتاکس چقدر است؟
این متخصص پوست با تاکید بر اینکه تزریق بوتاکس در هر سنی امکان پذیر است اظهار کرد: تزریق بوتاکس ممکن است حتی در کودکان هم به دلیل انقباض عضلات صورت بگیرد. اما بهترین محدوده سنی دوران میانسالی است چراکه در این سن چروک‌ها از نوع عضلانی هستند.
عوارض ماده جایگزین
وی اظهار داشت: برای پر کردن چروک‌ها در قسمت‌‌هایی که دارای عضله نیستند از اسید هیالورونیک که به شکل کرم موضعی یا ماده پر کننده است، استفاده می‌شود که این ماده هم اگر توسط افراد غیر متخصص تزریق شود، عوارضی همچون بد شکلی، عدم تقارن و ایجاد حساسیت را در پی خواهد داشت که باعث بسته شدن و انسداد عروق شده و مرگ بافتی (نکروز) را در پی خواهد داشت و حتی ممکن است زخم ناشی از تزریق را بر جای بگذارد.
بوتاکس در زنان باردار یا شیرده تزریق شود یا خیر؟
این متخصص پوست خاطر نشان کرد:تزریق بوتاکس بهتر است در دوران بارداری یا شیردهی صورت نگیرد چراکه احتمال ورود آن به شیر مادر مشخص نیست ولی از آنجا که برخی داروها وارد شیر مادر می‌شود باید جانب احتیاط رعایت شود.
منبع: باشگاه خبرنگاران
