
الگوی تغذیه سالم از هرم غذایی تا دیگر معیارهای غذایی گسترده شده و میتواندبرای والدین بسیار گیج کننده باشد. لذا هیچ جای تعجبی وجود ندارد اگر والدین نیازمند رهنمودهایی برای درک بهتر مفهوم تغذیه سالم باشند.
خبر خوش برای شما این است که بدانید که برای پرورش کودکان سالم نیاز به تحصیلات دانشگاهی در زمینه تغذیه ندارید و تنها با پیروی از برخی الگوهای غذایی میتوانید کودکانتان را به تغذیه سالم و حفظ وزنی مناسب تشویق کنید.
در اینجا ۱۰ قانون کلیدی تغذیه، که در زندگی روزمره قابل اجراست، به شما ارائه میگردد:
والدین میبایست منابع غذایی در دسترس کودکان را کنترل کنند: میبایست خودتان در مورد غذاهایی که خریداری میکنید و در منزل به کودکانتان ارائه میکنید تصمیم بگیرید و اجازه ندهید کودکان نظرشان را به شما تحمیل کنند. اگر چه کودکان اغلب برای خرید غذاهایی که ارزش غذایی کمتری دارند اصرار میکنند، ولی والدین هستند که باید مسئولیت انتخاب غذاهایی که به طور منظم در منزل ذخیره میکنند را به عهده بگیرند. اگر خوراکیای که کودکتان بدان علاقه دارد کاملا مغذی نیست میتوانید برای یکبار (و یا به ندرت) آن خوراکی را برایش بخرید تا او احساس ممنوعیت و محرومیت شدید نکند.
کودکان شما از بین غذاهایی که به آنها ارائه میکنید، غذایی مورد علاقه خود را انتخاب میکنند: به هرحال کودکان هم میبایست نظر خودشان را بگویند. به کودکانتان اجازه دهید که خودشان از بین گزینههایی که به آنها ارائه میکنید غذایی را انتخاب کرده و میزان آن را تعیین کنند. اگر چه ظاهرا ممکن است چنین به نظر برسد که آزادی زیادی را به کودک میدهید ولی اگر شما از قانون اول پیروی کرده باشید (یعنی تنها غذاهای سالم را خریده باشید)، پس کودک شما نیز تنها از بین همان غذاهای سالم اجازه انتخاب خواهد داشت.
این تفکر غلط را که کودکتان باید تمام محتویات ظرف غذایش را بخورد و ظرف غذا خالی گردد، را از ذهنتان دور کنید. اجازه دهید که هر زمان که کودکتان حس کرد به اندازه کافی خورده است، غذا خوردن را ترک کند. اغلب والدین با این عقیده که کودک باید تمام محتویات ظرف غذایش را بخورد فرزندانشان را بزرگ میکنند در حالی که این کار باعث میشود تا کودکان نتوانند در هنگام سیر شدن به ندای سیری بدنشان پاسخ دهند و یاد نمیگیرند که در هنگام سیر شدن باید دست از غذا بکشند و در نتیجه ممکن است در طی زمان کودکان مستعد به پر خوری و اضافه وزن گردند. پس اگر کودکان به احساس سیریشان توجه کنند و به آن پاسخ دهند کمتراحتمال داردکه به پرخوری مبتلا گردند.
آموزش تغذیه سالم به کودکان را از سنین کم شروع کنید: ذائقههای غذایی به سرعت در کودکان شکل میگیرند و لذا از ابتدا، غذاهای متنوع را به کودک ارائه دهید. شکل گرفتن دوست داشتن و یا دوست نداشتن غذاها حتی ممکن است از سنین شیرخوارگی شروع گردد. ممکن است لازم باشد که یک غذای جدید را برای چندین بار به کودک ارائه کنید و پافشاری کنید تا سرانجام کودک آن را بپذیرد. کودک را هرگز مجبور به خوردن غذایی نکنید.
لیست غذایی کودکتان را بازنویسی کنید: چه کسی گفته که کودکان تنها مایلند که پیتزا و ساندویچها و ماکارونی و پنیر و... را بخورند؟ وقتی با کودکانتان به خارج از منزل میروید به آنها اجازه دهید تا غذاهای جدیدی را نیز امتحان کند، ممکن است از مشاهده تمایل فرزندتان به تجربه کردن غذاهای جدید شگفت زده گردید. میتوانید با اجازه دادن مصرف مقادیر کمی از غذایی که سفارش دادهاید و یا سفارش یک پیش غذا برای کودک خردسال، او را با غذاهای جدیدتر آشناکنید.
حساب محتوای کالری نوشیدنیهای مصرفی کودکتان را داشته باشید: نوشابهها و آبمیوههای صنعتی شیرین معمولا کالری اضافه دارند. آب و شیر از بهترین نوشیدنیها برای کودکان هستند. آبمیوه طبیعی (با درجه خلوص۱۰۰%) نیز یک نوشیدنی خوب برای کودکان به شمار میآید ولی کودکان به مقادیر زیاد از آبمیوه نیاز ندارند و مصرف یک لیوان آبمیوه در روز برای یک کودک پیش دبستانی کافی است.
شیرینی جات را در جایگاه خودشان قرار دهید: هر از چندگاه مصرف شیرنی جات برای کودکان مناسب است ولی نباید انگیزه اصلی کودک از خوردن غذا یا شام به خاطر دسرهای شیرین همراه غذا باشد. اگر دسرهای شیرین انگیزهای برای خوردن شام گردند در این صورت کودک مصرف کیک و شیرنی جات را به مصرف سبزی و سالاد در کنار غذا ترجیح میدهد. سعی کنید در مورد غذاها بیطرف باقی بمانید و نسبت به دسرهای شیرین علاقه نشان ندهید.
از غذا به عنوان راهی برای ابراز علاقه به کودکان استفاده نکنید: سعی کنید به جای ارائه خوراکیهای خوش طعم، از راههای بهتر دیگری برای گفتن دوستت دارم و ابراز علاقه به کودکتان استفاده کنید. وقتی از غذا به عنوان جایزه و راهی برای ابراز توجه به کودک استفاده گردد در این صورت ممکن است منشا بروز این رفتار غلط در کودک گردد که کودک از غذا و خوراکی به عنوان راهی برای مقابله با استرس و دیگر احساساتش استفاده کند و غذا را به عنوان وسیلهای برای ایجاد احساس خوب بشناسد. سعی کنید به جای غذا، از نوازش و در آغوش گرفتن و توجه کردن به احساسات کودک و... برای نشان دادن علاقهتان استفاده کنید.
کودکان از شما تقلید میکنند و شما الگوی فرزندانتان هستید: سعی کنید یک الگوی غذایی خوب برای فرزندتان باشید و تغذیه سالمی داشته باشید. وقتی در حال آموزش عادات رفتاری صحیح به فرزندتان هستید سعی کنید تا حد امکان خودتان نیز بهترین نمونه از آن رفتارهای غذایی صحیح باشید برای مثال میان وعدههای سالم انتخاب کنید، سر سفره غذایتان را صرف کنید و نظم وعدههای غذاییتان را حفظ کنید و هیچ وعده غذاییای را حذف نکنید و...
مدت زمان استفاده از تلویزیون و کامپیوتر را محدود کنید: با محدود کردن مدت زمان تماشای تلویزیون و کامپیوتر به نوعی از مصرف میان وعدههای فراوان نیز اجتناب میکنید و مشوق کودکتان در افزایش فعالیت بدنی باشید. همچنین بررسیها نشان دادهاند که درصد چربی بدنی در کودکانی که زمان تماشای تلویزیون را محدود کردهاند کاهش یافته است. وقتی زمان تماشای تلویزیون و کامپیوتر در کودکان محدود گردد در نتیجه آنها تفریحات فعال تری را مییابند. محدودکردن زمان تماشای تلویزیون به این معنا است که زمان بیشتری برای فعالیت و جنب و جوش در کنار یکدیگر خواهید داشت.