۱۷ دی، روز بزرگداشت خواجوی کرمانی از ۵ سال پیش به نام «روز فرهنگی کرمان» مصوب شد؛ شهری که با داشتن موزههای تخصصی گوناگون به نام شهر موزهها و به دلیل داشتن صدها اثر شناخته شده تاریخی به بهشت باستان شناسان مشهور شده و همچنین پایتخت گردشگری مقاومت نیز هست.
به این جذابیتهای خاص گردشگری باید قطب شهاب سنگ ایران را هم اضافه کرد، زیرا از ۳۸۴ شهاب سنگ که به نام ایران در بولتن جهانی شهاب سنگ به ثبت رسیده حدود ۸۰ درصد آن مورد آنها متعلق به کرمان است.
کرمان، دروازه ورود شهاب سنگ
شهاب سنگ قطعه کوچکی از یک سیارک (جسم سنگی کوچک که به دور خورشید میچرخد) است که در حالی که میسوزد وارد جو زمین میشود. شهاب سنگهای کشف و ثبت جهانی شده کشور فقط متعلق به کرمان نیست. اما آمار میگوید حدود ۸۰ درصد شهاب سنگها متعلق به کرمان است.
حجت کمالی، کاوشگر شهاب سنگ متولد کرمان ️ اما میگوید که شهاب سنگ در مناطق دیگر دیگر از جمله خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، یزد، اصفهان، قم و کاشان هم وجود دارد.
این کاوشگر شهاب سنگ، درباره اینکه چرا از کرمان به عنوان دروازه ورود شهاب سنگها هم یاد میشود، به همشهری میگوید: «کرمان به عنوان مهد شهاب کشور شناخته شدهاست که علت آن جغرافیای کرمان است.
به دلیل شرایط کویری کرمان بزرگترین و زیباترین فرمهای زمینشناسی را را هم دارد و علاوه بر آن، بزرگترین تپه ماسهایهای جهان هم در این منطقه است. کویر لوت کرمان هم به عنوان یکی از زیباترین جاذبههای منحصر به فرد طبیعی ثبت جهانی هم شدهاست. به دلیل شرایط آب و هوایی منطقه کویر لوت، شهاب سنگها در کرمان ماندگاری بیشتری دارند.»
قدمت برخی از شهاب سنگهای کرمان به هزاران سال میرسد.
کمالی قدیمیترین شهاب سنگ یافت شده در کویر لوت (محدودهای بین خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان) را مربوط به ۵۰ هزار سال پیش میداند و میگوید: «این شهاب سنگ ۵۰ هزار ساله به دلیل بارندگی بسیار اندک و کندی فرسایش در سطح زمین مانده و به دست ما رسیده است.»
طبق آماری که کمالی اعلام میکند از ۳۸۴ شهاب سنگ کشور که در بولتن بینالمللی شهابها ثبت شده، بیش از ۲۵۰ شهاب سنگ به کرمان تعلق دارد.
تماشای شهاب سنگها در موزه
جای موزه تخصصی شهاب سنگ در کرمان خالی است. کمالی میگوید: «۴ سال در اداره میراث کرمان پیگیر راهاندازی موزه بودیم که به نتیجه نرسید و با بیتوجهی روبهرو شد. موزه شهاب سنگ ایران را در برج آزادی راهاندازی کردم و با حمایت میراث فرهنگی کرمان مشتاق هستم موزه دیگری با موضوع شهاب سنگ در کرمان راهاندازی کنم.»
موزه شهاب سنگ رتبه ایران را در بولتن جهانی ثبت شهاب سنگ از ۱۲۲ در بین ۱۳۶ کشور به رتبه ۲ ارتقا داد.
کمالی اهمیت این شهاب سنگها را در به دست آوردن اطلاعات علمی از کرهها و سیارههای دیگر میداند و ادامه میدهد: «تکتک این شهاب سنگهای ثبت جهانی شده میلیاردها تومان ارزش و بازتاب بسیار خوبی هم در عرصه جهانی دارد و به خاطر عشق و علاقه از این سرمایه محافظت میکنم تا راهی برای مطالعات علمی فراهم باشد. امیدوارم رشته دانشگاهی شهاب سنگ هم در دانشگاه راهاندازی شود.»
روند فرسایش شهاب سنگها با سنگهای دیگر متفاوت است و با گذر چند دهه اطلاعات علمی آن از دست میرود. کمالی معتقد است اهمیت شهاب سنگهای کرمان به دلیل شرایط آب و هوایی، به کندی انجام میشود و فرصت بیشتری برای مطالعه به پژوهشگران میدهد.
آشنایی دانشجویان و دانشآموزان با شهاب سنگها راهی برای باز شدن درهای علمی است. کمالی میگوید که تورهای علمی برای دانشگاههای کرمان، سیستان و بلوچستان و بیرجند برگزار کرده است تا دانشجویان بیش از پیش به اهمیت آن پی ببرند.
رونمایی از بزرگترین شهاب سنگ تا پایان سال
کشف بزرگترین شهاب سنگ ایران هم برای پدر شهاب سنگ ایران️ با خاطرهای خوشایند رقم خورده است. شهاب سنگی که تا ۲ ماه آینده ثبت و رونمایی میشود. حجت کمالی میگوید: «با یک گروه در سفر کاوشگری بودیم که به طوفان شدید برخوردیم و مسیرمان عوض شد. طوفان شبانه ما را مجبور کرد مسیرمان از شمال کویر لوت را به سمت جنوب تغییر دهیم.
پس از طی یک ساعت و نیم به بزرگترین شهاب سنگی که تا به حال کشف کردیم رسیدیم؛ شهاب سنگی ۱۳۲ کیلوگرمی ایران که برای دانشگاه فرانسه فرستادیم و ۲ ماه دیگر ثبت جهانی میشود.» کمالی از رونمایی شهاب سنگ ثبت جهانی شده دیگری در دو هفته آینده نیز خبر می دهد: «اولین شهاب سنگ مریخی را از کویر لوت پیدا کردیم که فقط ۴۱ گرم وزن دارد. این شهاب سنگ ثبت جهانی شده و دو هفته دیگر رونمایی می شود و در موزه قرار می گیرد.»