«تابناک با تو» - زمانی که میوه خیار آبپاش می‌رسد، دانه‌های قهوه‌ای رنگ موجود در خود را همراه با مایعی چسبناک به صورت انفجاری تا فاصله ۳ تا ۶ متری پرتاب می‌کند. این اقدام برای دانه پراکنی صورت می‌گیرد.
خیار آبپاش (Squirting Cucumber) که به نام خیار تف کننده و خیار منفجر شونده نیز شناخته می‌شود، به خانواده کدوییان (Cucurbitaceae) تعلق دارد. نام لاتین آن یعنی Ecballium elaterium از واژه یونانی ekballein به معنای بیرون انداختن گرفته شده است.
زمانی که میوه خیار آبپاش می‌رسد، دانه‌های خود را به صورت انفجاری به بیرون پرتاب می‌کند و انتخاب این نام عجیب برای آن از همین ویژگی سرچمشه می‌گیرد.
گیاه خیار آبپاش
خیار آبپاش گیاهی شکننده با گل‌های کوچک زرد مایل به سبز است. این گیاه علفی از خانواده کدوییان دارای ساقه‌های ضخیم و کرکدار است.
میوه‌های خیار آبپاش نیز کرکدار و به رنگ سبز است که اندازه‌ای حدود ۵ سانتیمتر دارند. زمانی که این میوه می‌رسد، دانه‌های قهوه‌ای رنگ موجود در خود را همراه با مایعی چسبناک به صورت انفجاری به بیرون پرتاب کرده و میوه از ساقه جدا می‌شود. این دانه‌ها ممکن است تا فاصله ۳ تا ۶ متری از گیاه پرتاب شوند. این اقدام برای دانه پراکنی صورت می‌گیرد.
خیار آبپاش کجا رشد می‌کند
خیار آبپاش بومی منطقه مدیترانه است. به واسطه میوه‌های منحصر به فرد خود، این گیاه به دیگر مناطق جهان نیز برده شده است. افزون بر منطقه مدیترانه، امروزه این گیاه در جنوب غرب آسیا و جنوب اروپا نیز یافت می‌شود.
البته در بسیاری از نقاط جهان مانند اردن، تونس، لبنان و مراکش، بوته‌های خیار آبپاش به عنوان علف هرز در نظر گرفته می‌شود.
موارد استفاده از خیار آبپاش چیست؟
آیا خیار آبپاش مفید است؟ در پاسخ باید گفت نه چندان. همان گونه که پیشتر نیز اشاره شد، این گیاه در بسیاری نقاط جهان به عنوان علف هرز در نظر گرفته می‌شود.
باید به این نکته اشاره داشت که خیار آبپاش حاوی سطوح بالایی از کوکوربیتاسین‌ها است که در صورت خوردن می‌تواند مرگبار باشد.
گفته می‌شود که کوکوربیتاسین تلخ تا قرن نوزدهم در انگلیس و مالت برای کنترل کرم‌ها کشت می‌شد. ظاهرا، خیار آبپاش آثار مثبتی در درمان روماتیسم، فلج و بیماری قلبی دارد. گفته می‌شود که ریشه آن یک مسکن است و از این گیاه به صورت موضعی برای درمان زونا، سینوزیت و درد مفاصل استفاده می‌شد.
با این وجود، خیار آبپاش می‌تواند گیاه خطرناکی باشد و دوز‌های زیاد آن موجب گاستروانتریت و مرگ شود. امروزه، فروشندگان گیاهان طبی استفاده‌ای از خیار آبپاش نمی‌کنند.
منبع: عصرایران
