«تابناک با تو» - دستگاه اکسیژن ساز یک دستگاه پزشکی است که به بیمار اکسیژن اضافی می‌دهد. در صورت داشتن بیماری‌ای که باعث کاهش بیش از حد سطح اکسیژن بدن شود، پزشک ممکن است یک دستگاه اکسیژن‌ساز را به شما تجویز کند.
دستگاه اکسیژن‌ساز به برخی از افرادی که به دلیل شرایط زیر دچار مشکل تنفسی هستند کمک کند:
* آسم
* سرطان ریه
* COPD
* آنفولانزا
* کووید-۱۹
تاریخچه دستگاه‌های اکسیژن‌ساز
اکسیژن‌ساز‌های پزشکی خانگی در اوایل دهه ۱۹۷۰ اختراع شدند و تولید این دستگاه‌ها در اواخر دهه ۱۹۷۰ افزایش یافت. Union Carbide Corporation و Bendix Corporation هر دو شرکت‌های تولیدکنندگان اولیه بودند. قبل از آن دوران، اکسیژن درمانی خانگی نیاز به استفاده از سیلندر‌های اکسیژن پرفشار سنگین یا سیستم‌های اکسیژن مایع برودتی کوچک داشت. هر دوی این سیستم‌های اکسیژن‌ساز نیاز به تعمیر و پشتیبانی سازندگان و فروشندگان داشتند.
در ایالات متحده، Medicare در اواسط دهه ۱۹۸۰هزینه ثابت ماهانه برای اکسیژن درمانی خانگیمی‌گرفت و باعث شد صنعت تجهیزات پزشکی بادوام (DME) به رونق بگیرد. این تغییر بازپرداخت به‌طور چشمگیری تعداد سیستم‌های اولیه فشار بالا و اکسیژن مایع را که در آن زمان در خانه‌ها در ایالات متحده استفاده می‌شد، کاهش داد.
دستگاه‌های اکسیژن‌ساز به بهترین و رایج‌ترین وسیله برای رساندن اکسیژن به خانه تبدیل شدند. تعداد تولیدکنندگانی که وارد بازار تغلیظ کننده اکسیژن شدند در نتیجه این تغییر بسیار افزایش یافت.
شرکت یونیون کاربید غربال مولکولی را در دهه ۱۹۵۰ اختراع کرد. همچنین اولین سیستم اکسیژن مایع پزشکی خانگی برودتی را در دهه ۱۹۶۰ اختراع کرد.
دستگاه‌های اکسیژن‌ساز با استفاده از فناوری جذب نوسان فشار (PSA) به طور گسترده برای تامین اکسیژن در برنامه‌های مراقبت‌های بهداشتی استفاده می‌شوند و برای خانه و کلینیک‌های کوچک مناسبند. برای اهداف دیگر، اکسیژن‌ساز‌هایی نیز بر اساس فناوری غشای جداسازی نیتروژن وجود دارد.
یک تغلیظ کننده اکسیژن هوا را می‌گیرد و نیتروژن را از آن خارج می‌کند و یک گاز غنی شده با اکسیژن را برای استفاده در افرادی که به دلیل سطوح پایین اکسیژن در خونشان به اکسیژن پزشکی نیاز دارند، باقی می‌گذارد.
از اوایل دهه ۲۰۰۰، بسیاری از شرکت‌ها دستگاه‌های اکسیژن‌ساز قابل حمل تولید کردند. به طور معمول، این دستگاه‌ها معادل یک تا پنج لیتر در دقیقه جریان اکسیژن مداوم تولید می‌کنند و از نوعی جریان پالس یا «جریان تقاضا» متوجه می‌شوند که چه میزان اکسیژن باید تحویل بدهند.
FAA استفاده از دستگاه‌های اکسیژن‌ساز قابل حمل در خطوط هوایی تجاری را هم تایید کرده است. با این حال، کاربران این دستگاه‌ها باید از قبل بررسی کنند که آیا یک برند یا مدل خاص در یک شرکت هواپیمایی خاص مجاز است یا خیر.
چه زمانی دستگاه‌های اکسیژن‌ساز استفاده می‌شود؟
معمولاً بیماران هنگام خواب از دستگاه‌های اکسیژن ساز مبتنی بر تولید بر اساس «تقاضا» یا جریان پالس استفاده نمی‌کنند. پس دستگاه‌های اکسیژن‌ساز حالت جریان پیوسته برای استفاده در شب همراه با دستگاه CPAP ایمن‌ترند.
قبل از خرید یا خرید یک دستگاه‌های اکسیژن‌ساز، باید از پزشک خود بپرسید که چه دستگاهی برایش مناسب‌تر است. استفاده از دستگاه‌های اکسیژن‌ساز بدون راهنمایی یا نسخه پزشک می‌تواند خطرناک باشد.
دستگاه‌های اکسیژن‌ساز چگونه کار می‌کند؟
یک دستگاه‌های اکسیژن‌ساز با یک مخزن اکسیژن که اکسیژن مایع یا گاز را تحویل می‌دهد یکسان نیست. در عوض، متمرکز کننده دستگاهی است که هوای اطراف شما را می‌کشد و نیتروژن را فیلتر می‌کند.
یک لوله نازک از دستگاه از طریق یک لوله و دو شاخک در سوراخ‌های بینی، اکسیژن تصفیه شده را به بیمار می‌دهد. برخی از افراد برای دریافت غلظت و جریان اکسیژن بیشتر از ماسک صورت استفاده می‌کنند.
دو نوع دستگاه‌های اکسیژن‌ساز وجود دارد: یک مدل بزرگتر که می‌توانید در خانه استفاده کنید و یک مدل سبک‌تر و قابل حمل که می‌توانید در حال حرکت استفاده کنید.
چگونه از یک دستگاه‌های اکسیژن‌ساز استفاده کنم؟
دستورالعمل‌های دستگاه‌های اکسیژن‌ساز را در مورد نحوه استفاده و نگهداری آن حتما بخوانید. پزشک به شما خواهد گفت که میزان جریان اکسیژن را روی چه سطحی تنظیم کنید یعنی دستگاه روی چند لیتر در دقیقه تنظیم شود. میزان تجویز شده توسط پزشک را تغییر ندهید مگر اینکه خودش به شما بگوید.
این تنظیمات می‌تواند به تمرکزگر کمک کند تا برای شما بهتر کار کند:
یک مرطوب کننده اضافه کنید. اگر اکسیژن اضافی که دریافت می‌کنید بینی شما را خشک می‌کند، ممکن است بتوانید یک بطری مرطوب کننده را به دستگاه وصل کنید. آن را با آب مقطر پر کنید و اکسیژنی را که تنفس می‌کنید مرطوب کند.
لوله را می‌توانید اندکی طولانی کنید. می‌توانید لوله‌ای را که از دستگاه به سمت بینی شما می‌رود تا ۵۰ فوت گسترش دهید. اگر این کار را انجام می‌دهید، مراقب باشید در حین راه رفتن روی شلنگ ضربه نخورید.
چگونه دستگاه‌های اکسیژن‌ساز خود را تمیز کنیم
شما باید تجهیزات متمرکز کننده خود را به طور منظم تمیز کنید.
لوله یا ماسک صورت رت هفته‌ای یکبار با آب گرم و صابون ظرفشویی ملایم بشویید. اگر مریض شدید آن را بیشتر تمیز کنید. بگذارید در هوا خشک شود و اجازه ندهید آب وارد لوله شود. اگر لوله آسیب دیده به نظر می‌رسد، جایگزینش کنید.
بطری رطوبت ساز. اگر از آن استفاده می‌کنید، هر ۳ روز یکبار آن را با آب گرم و صابون ظرفشویی ملایم تمیز کنید. آن را با آب داغ بشویید. همچنین می‌توانید آن را در مخلوطی از سرکه و آب برای چند دقیقه خیس کنید تا باکتری‌های باقی مانده از بین برود. بطری را با یک دستمال کاغذی خشک کنید، سپس آن را با هوا خشک کنید.
فیلتر متمرکز کننده. ماهی یکبار آن را تمیز کنید. آن را بیرون بیاورید و در ظرف تمیزی که پر از آب و صابون ظرفشویی ملایم است فرو کنید. برای از بین بردن هر گونه آلودگی یا گرد و غبار، آن را با یک دستمال شستشو دهید، سپس آن را زیر آب بشویید تا باقی مانده صابون پاک شود. فیلتر را روی یک حوله خشک و تمیز قرار دهید و قبل از اینکه آن را در غلیظ کننده قرار دهید، اجازه دهید کاملاً در هوا خشک شود.
چگونه از یک دستگاه اکسیژن‌ساز قابل حمل استفاده کنم؟
این اکسیژه‌ساز‌ها کوچکتر شبیه به نسخه خانگی کار می‌کند، اما چنان کوچک طراحی شده‌اند که در خارج خانه و در ماشین می‌توانید خود استفاده کنید و با باتری قابل شارژ کار می‌کند. این دستگاه در بسته‌ای قرار می‌گیرد که با یک دسته یا با قلابی که از روی شانه شما قرار میٰ‌گیرد، می‌توانید حملش کنید.
دستگاه‌های اکسیژن‌ساز قابل حمل با «دوز پالس» به شما اکسیژن می‌دهند، به این معنی که هر بار که استنشاق می‌کنید، اکسیژن بیرون می‌دهند، اما برخی از مدل‌ها می‌توانند اکسیژن را با سرعت جریان ثابت به شما بدهند. با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که مقدار مناسبی از اکسیژن را از هر کدام از تنظیمات دریافت می‌کنید.
تمام دستورالعمل‌های پزشک و دستورالعمل‌های همراه دستگاهتان را دنبال کنید. شما همچنین در نظر بگیرد کهع:
-یک باتری اضافی همراه داشته باشید. حتی اگر پنل نمایشگر دستگاه شما باید به شما بگوید که چقدر عمر باتری باقی مانده است، در صورتی که برای مدتی به خانه باز نگردید، یک یدک همراه خود داشته باشید.
-وسایل خود را مرتباً تمیز کنید. لوله یا ماسک صورت را هفته‌ای یکبار با آب گرم و صابون ظرفشویی ملایم بشویید. اگر مریض شدید آنها را بیشتر تمیز کنید. اجازه دهید در هوا خشک شوند و اجازه ندهید آب وارد لوله شود. اگر لوله آسیب دیده به نظر می‌رسد، جایگزینی را از تامین کننده اکسیژن خود دریافت کنید.
چه اقدامات ایمنی باید انجام دهم؟
برای ایمن نگه داشتن شما و عزیزانتان هنگام استفاده از دستگاه‌های اکسیژن‌ساز:
* هرگز از هر نوع دستگاه اکسیژن در نزدیکی شعله باز یا هنگام سیگار کشیدن استفاده نکنید.
* دستگاه را در فضای باز نگه دارید. این باعث می‌شود که احتمال شکستن یا داغ شدن آن کمتر شود.
* هیچ دریچه‌ای را روی متمرکز کننده مسدود نکنید.
* اگر دستگاه شما زنگ هشدار یا آلارم می‌دهد، دفترچه راهنمای دستورالعمل را بررسی کنید. ممکن است به این معنی باشد که چیزی اشتباه است و شما باید مطمئن شوید که مقدار مناسبی از اکسیژن را دریافت می‌کنید.
همچنین هرگز یک دستگاه اکسیژن ساز که بدون نسخه به فروش می‌رسد نخرید. این موارد توسط FDA تایید نشده اند. استفاده از یک غلیظ کننده بدون نسخه یا راهنمایی پزشک می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی خطرناکی شود، مانند دریافت اکسیژن بسیار کم یا آسیب به ریه‌ها از اکسیژن زیاد. همچنین این کار می‌تواند درمان بیماری‌هایی مانند COVID-۱۹ را به تعویق بیندازد.
منبع: یک پزشک
