«تابناک با تو» - بعضی خانه‌ها دارای سقف‌هایی با ارتفاع بسیار زیاد هستند. سقف بلند می‌تواند مشکلاتی را برای ساکنان از نظر ظاهری و ساختاری ایجاد کند. گاه لازم است تغییراتی در طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند صورت گیرد تا این فضا‌های بیش از حد بزرگ، شکل و شمایل یک خانه مسکونی را به خود بگیرند.
جایگاه سقف بلند در ساختمان‌ها
بسیاری از افراد به دنبال خرید خانه با سقف بلند هستند. سقف‌های بلند، حس جاداری را به ساکنان منتقل می‌کنند که بر لوکس بودن خانه می‌افزاید. همچنین امکان قرارگیری پنجره‌های بزرگ در ساختمان را فراهم می‌سازند. این به معنای نورگیری بیشتر خواهد بود. همچنین نمای ساختمان را وسیع‌تر می‌کند. اما سقف‌های بلند معایبی هم دارند. برای مثال، حس گرمی و صمیمیت را از خانه می‌ربایند. همچنین ارتفاع زیاد از تا سقف و فضای خالی بلااستفاده آن، حس خوبی را به مخاطب منتقل نمی‌کند؛ بنابراین لازم است طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند به‌گونه‌ای صورت گیرد که سقف‌ها تا حدودی کوتاه‌تر جلوه کنند.
روش‌های طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند جهت کوتاه‌تر نمایاندن سقف
در این بخش به معرفی روش‌هایی که برای طراحی داخلی این نوع اتاق‌ها به کار گرفته می‌شوند، خواهیم پرداخت.
۱. گرم و تیره بودن رنگ سقف
اگر رنگ سقف تیره‌تر از رنگ دیوار‌ها باشد، آنگاه در چشم بیننده به نظر می‌آید که سقف نزدیک‌تر و درنتیجه، کوتاه‌تر است. از سوی دیگر، رنگ‌های گرم مانند قرمز و نارنجی نیز سقف را نزدیک‌تر نشان می‌دهند. بهترین راه این است که یکی از رنگ‌های گرم و تیره، مانند قهوه‌ای، قرمز تیره یا نارنجی تیره را برای سقف انتخاب کنیم.
۲. افزودن رنگ سقف به دیوار‌ها
در طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند می‌توانیم رنگ سقف را تا حدودی روی دیوار‌ها نیز پایین بکشیم. یعنی نواری از رنگ که هم‌رنگ با رنگ سقف باشد را دورتادور اتاق بالای دیوار‌ها بکشیم. توصیه می‌شود که عرض این نوار حدود ۳۰ سانتی‌متر باشد.
۳. استفاده از رنگ‌های متضاد
اگر رنگ دیوار‌ها از سقف تیره‌تر یا رنگ سقف از دیوار تیره‌تر باشد، در هرحال نوعی تضاد رنگی پدید می‌آید. این تضاد به‌طورکلی ارتفاع سقف را کمتر نشان خواهد داد. البته همان‌طور که بالاتر بیان شد، بهتر است سقف تیره‌تر و دیوار روشن‌تر باشد.
۴. آویزان کردن لامپ و لوستر
معمولا برای بلندتر جلوه کردن سقف اتاق، توصیه می‌کنند که هیچ لامپ یا لوستری را از آن آویزان نکنید. یعنی لوستر‌ها و لامپ‌های سقفی حتی‌الامکان کوتاه و چسبیده به سقف باشند. اما مسئله اینجا برعکس است. هر شیئی که از سقف آویزان باشد یا بیرون زده باشد، آن را پایین‌تر نشان خواهد داد؛ بنابراین لوستر‌های سقفی بلند آویزان کنید. یا لامپ‌هایتان را تا حد امکان با سیم بلند به سقف متصل کنید. همچنین هیچ‌گونه حفره تزئینی برای لوستر و لامپ در سقف نباشد.
۵. کوتاه بودن پرده‌ها
پرده‌ها باید به‌گونه‌ای باشند که تمام پنجره‌ها را بپوشانند، اما به زمین نرسند. پرده‌هایی که از سقف تا زمین را کاملا می‌پوشانند، چشم را متوجه ارتفاع عمودی اتاق می‌کنند؛ بنابراین بیننده سقف را بلندتر خواهد دید. درنتیجه، باید کوتاه‌ترین پرده ممکن را انتخاب کنیم.
۶. طرح‌های افقی روی دیوار برای طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند
یکی از محبوب‌ترین الگو‌های رنگ دیوار، طرح راه‌راه افقی است. البته با رنگ کردن خطوط راه‌راه روی دیوار، می‌توانیم ارتفاع دیوار و سقف را کوتاه‌تر نشان دهیم. زیرا این یک حقه بصری است که چشم را از چپ به راست و راست به چپ هدایت می‌کند. درنتیجه، چشم بیننده کمتر به جهات بالا و پایین هدایت خواهد شد و حواسش از ارتفاع سقف پرت می‌شود.
۷. تزئین سقف با کاغذدیواری، گچ‌بری یا الگو‌های تزئینی
وقتی دیوار‌های یک اتاق را با کاغذدیواری تزئین می‌کنیم، انگار دیوار‌ها به ما نزدیک شده‌اند و اتاق کوچک می‌شود. همین کار را می‌توان برای سقف نیز انجام داد. الگودار بودن سقف آن را پایین‌تر و ارتفاعش را کمتر جلوه خواهد داد.
۸. نور در طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند
هرچه سقف تیره‌تر باشد، کم ارتفاع‌تر به نظر خواهد رسید. کاهش میزان نور سقف، یکی از راه‌ها برای تیره کردن آن است. برای مثال، می‌توانیم چراغ‌های دیواری در اتاق بگذاریم که به‌سوی زمین هستند و رویشان محافظ دارد تا نور به سقف نرسد. یا لوسترهایمان در قسمت بالایی محافظ داشته باشند و از رساندن نور زیاد به سقف جلوگیری شود. همچنین طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند بهتر است به‌گونه‌ای انجام شود که نورگیری سقف به حداقل برسد.
۹. قرار دادن اثاثیه با ارتفاع بلند
قاعدتا هرچه اثاثیه و لوازم‌خانگی ما کوتاه‌تر باشند، ارتفاع بلند سقف بیشتر به چشم خواهد آمد؛ بنابراین لوازم‌خانگی باید تا حد امکان بلند باشند. بهتر است این اثاثیه همگی تا حد ممکن نزدیک به دیوار چیده شده باشند. همچنین تعداد اثاثیه کنار دیوار بیشتر باشد. بدین ترتیب، ارتفاع سقف بازهم کوتاه‌تر به نظر می‌آید.
۱۰. استفاده از قاب عکس برای فریب دادن چشم
برای آنکه توجه بیننده را از ارتفاع بلند سقف پرت کنیم، می‌توانیم یک گالری عکس هنری روی دیوارهایمان راه بیندازیم. این راه، یک حقه روانشناسی است که نه‌تن‌ها چشم، بلکه ذهن بیننده را از بلندی سقف غافل می‌سازد. دیوارهایتان را پر از تصاویر هنری و عکس خانوادگی جذاب کنید. می‌توانید به‌جز عکس، از دیگر موارد مانند مجسمه‌های دیواری نیز روی دیوار استفاده کنید یا حتی قسمت‌هایی از دیوار را به‌گونه‌ای جذاب و خلاقانه رنگ کنید.
۱۱. استفاده از تیر در طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند
گاه می‌توان حتی سقف را تا حدودی واقعا پایین آورد. برای مثال، می‌توانیم با استفاده از تیر‌های ساختمانی، سازه‌های خلاقانه بسازیم و به سقف بچسبانیم. این سازه‌ها می‌توانند کل سقف را در بربگیرند یا نگیرند. پیشنهاد می‌شود برای زیبایی، تنها قسمت‌هایی از سقف را با سازه‌های تیری زیبا پر کنیم. به‌خصوص برای سقف‌های گنبدی، خمیده یا شیب‌دار، این روش بسیار کارآمد است. البته باید حواسمان کاملا به جنبه‌های ایمنی باشد. تیر‌ها می‌بایست با رعایت کامل اصول مهندسی طراحی و به سقف متصل شوند. جهت زیبایی بیشتر می‌توان تیر‌ها را هماهنگ با رنگ اتاق رنگ‌آمیزی کرد.
۱۲. طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند با زیرنما
زیرنما، سازه‌ای است که به‌صورت یک شیء برآمده یکدست، دورتادور سقف را می‌پوشاند. این سازه معمولا به‌صورت یک مکعب مستطیلی طولانی، حدود سقف یک اتاق را مشخص می‌کند؛ البته می‌تواند طرح‌های متنوع‌تری داشته باشد. همچنین حس صمیمیت و گرمی خاصی به فضا می‌دهد. ضمنا ممکن است در مواردی، نورگیری سقف را کاهش دهد. این خود منجر به تیره‌تر شدن و نزدیک‌تر جلوه کردن بیشتر سقف خواهد شد.
۱۳. طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند به کمک سقف کاذب
سقف کاذب از رایج‌ترین راه‌ها برای طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند به شمار می‌رود. البته بهتر است آن را به‌عنوان آخرین راهکار در نظر بگیریم. زیرا ممکن است هماهنگی کلی ارتفاع اتاق‌ها در ساختمان را به هم بریزد. همچنین شاید با کاربری اتاق موردنظر همخوانی نداشته باشد. در صورت استفاده، خوب است سقف کاذب را بزرگ در نظر نگیریم. در عوض، آن را در ترکیب با دیگر روش‌ها، ازجمله رنگ تیره و نورگیری پایین به کار ببریم.
۱۴. سقف جعبه‌ای یا طرح دار
سقف جعبه‌ای نیز از انواع سقف‌های کاذب پراستفاده است. در این حالت، به‌جای یک سقف کامل، سقف کاذب ما دارای طرح‌های فرو رفته است. این‌ها سقف را به‌صورت کامل پایین نمی‌آورند. بلکه بیشتر آن را در نگاه بیننده پایین‌تر می‌آورند.
۱۵. استفاده از دیگر انواع سازه‌های سقفی
می‌توان خلاقیت بیشتری به خرج داد و انواع سازه‌ها بر فراز یک اتاق نصب کرد. برای مثال، می‌توانیم در قسمت مرتفع آشپزخانه، سازه‌ای را با طراحی زیبا صرفا برای نصب نور بسازیم یا سازه‌های مختلف به‌عنوان انبار یا مجرای تهویه قرار دهیم.
روش‌های کوچک‌تر نشان دادن محیط اتاق که بر کوتاه کردن سقف نیز اثرگذارند
در این بخش به روش‌هایی که می‌توان از آن‌ها برای کوچک‌تر نشان دادن فضا که در نتیجه، بر کوتاه جلوه دادن سقف نیز موثر است، بپردازیم.
۱. نقش گیاهان در طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند
بسیاری از افراد، گیاهانی را در فضای اتاقشان می‌گذارند تا به فضا حس زندگی و آرامش بدهند. اما اگر اتاقمان سقف بلندی دارد و می‌خواهیم کوچک‌تر جلوه کند، بهتر است گیاهان بلندی را برایش انتخاب کنیم. تعداد این گیاهان نیز هرچه بیشتر باشد، بهتر است. بدین ترتیب، چشم بیننده کمتر متوجه بلندی سقف خواهد شد.
۲. دیوار‌های دورنگ
یک راه دیگر آن است که دیوار‌ها را با دو رنگ مختلف رنگ بزنیم. بهتر است یک رنگ تیره و دیگری روشن باشد تا تضاد بیشتری به وجود بیاید. البته برای دورنگ کردن دیوار، می‌توانیم کاغذدیواری به قسمتی از آن اضافه کنیم. بافت‌هایی، چون چوب یا چرم نیز گزینه‌های خوبی هستند. زیرا افزون بر کوتاه‌تر نشان دادن سقف، فضا را باکلاس‌تر نیز می‌کنند.
۳. نزدیک هم چیدن اسباب و اثاثیه
به‌طورکلی، هرچه اثاثیه منزل از هم دورتر باشند، فضا بزرگ‌تر نشان خواهد داد. این مسئله روی بلندی یا کوتاهی سقف نیز اثرگذار خواهد بود. برای مثال، می‌توانیم قالیچه‌ای بی‌اندازیم و دورش با فاصله کم، میز و صندلی بچینیم. خوب است فضا‌های دنج کوچک برای گفتگو ایجاد کنیم. این‌گونه، افراد حاضر در اتاق جذب صمیمیت این فضا‌ها خواهند شد و ارتفاع اتاق کمتر به چشمشان می‌آید.
۴. استفاده از پارتیشن
همان‌طور که می‌دانید، یکی از بهترین راه‌های کوچک‌تر نشان دادن فضا، قسمت‌بندی آن با پارتیشن است. اما در طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند این روش سقف را نیز کوچک‌تر می‌نمایاند. پارتیشن‌ها در انواع گوناگون تولید می‌شوند. می‌توانید با استفاده از آن‌ها قسمت‌های خلاقانه هنری درست کنید و چشم بیننده را باز هم بیشتر از ارتفاع سقف پرت کنید.
۵. بالا بردن میزان جنبش و انیمیشن اتاق
هر شیئی که بتواند میزان جنبش را در اتاق افزایش دهد، توجه بیننده را از سقف پرت خواهد کرد. برای مثال، می‌توانیم دیوار را با نوار‌های براق رقصان که در جهت باد هستند، تزئین کنیم. یا پرده‌های سبک با قابلیت حرکت بالا نصب کنیم؛ رنگ آن‌ها نیز بهتر است تا حد امکان به ایجاد تضاد رنگی بی‌انجامد.
طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند با تغییر نوع سقف
با تغییر نوع سقف نیز می‌توان طراحی اتاق‌های با سقف بلند را به بهبود بخشید. برای این امر، از روش‌های زیر استفاده می‌کنند.
۱. سقف‌های شیب‌دار
در طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند نیازی نیست سقف حتما مسطح و کسل‌کننده باشد. سقف‌های شیب‌دار یک طرفه یا دوطرفه (شیروانی مانند) می‌توانند فضای اتاق را بزرگ نشان دهند. درعین‌حال، چندان ارتفاع را بلند نشان نمی‌دهند. تنها با کمی هزینه بیشتر می‌توانیم چنین سقف‌هایی را برای اتاق خود در نظر بگیریم. حتی ۱۰ درجه شیب نیز می‌تواند به زیبایی استایل اتاق ما بیفزاید.
۲. سقف‌های دوگانه
اگر سقف اتاق ما بسیار بلند باشد، می‌توانیم یک نیم‌طبقه را بین کف و سقف بسازیم. بدین ترتیب، فضای اصلی اتاق دنج‌تر و کوتاه‌تر به نظر خواهد آمد. اگر فضای ما بسیار وسیع است، این نیم‌طبقه را می‌توانیم به‌عنوان نشیمن‌گاه، فضای مطالعه یا بازی و ... استفاده کنیم. اگر نیم‌طبقه را در محوطه کم وسعتی مانند آشپزخانه یا اتاق ساخته‌ایم، می‌توانیم آن را برای انبار، قفسه کتاب یا فضای خواب به کار ببریم.
۳. تغییر وسعت اتاق در نقشه ساختمان
لازم است هنگام طراحی ساختمان با سقف بلند، به مساحت هر فضا توجه کنیم. اگر سقف بسیار بلند و مساحت اتاق‌ها بسیار کم باشد، آنگاه بلندی سقف بسیار به چشم خواهد آمد. همچنین حس دلگیری و باریکی به بیننده دست می‌دهد. بنابراین، در ساختمان‌های با سقف بلند، وسعت اتاق‌ها باید به طور کلی بیشتر از ساختمان‌های با سقف کوتاه باشد. اگر مساحت کل ساختمان محدود است، آنگاه باید مساحت را به‌درستی بین فضا‌ها تقسیم کنیم. بدین ترتیب، هیچ فضایی از نظر مساحت دچار کمبود شدید نخواهد شد.
۴. ارتفاع متفاوت برای هر یک از اتاق‌ها
لزوما نیازی نیست همه اتاق‌های ساختمان دارای یک ارتفاع باشند. اگر سقف کلی ساختمان بلند است، می‌توانید به‌دلخواه برخی از اتاق‌ها را با سقف کوتاه‌تر بسازید. مثلا اتاق‌های انبار، شستشو یا حمام نیازی به سقف بلند ندارند. البته ارتفاع سقف نباید از حدود استاندارد خارج شود. حداقل سقف اتاق باید ۲/۲ متر باشد. ارتفاع معمول برابر با ۷/۲ متر در نظر گرفته می‌شود؛ البته ۴/۲ متر نیز بسیار رایج است. بنا‌هایی که سقف بلندی دارند، می‌توانند تا ۶/۳ متر یا بیشتر نیز ارتفاع داشته باشند.
جمع‌بندی
سقف‌های بلند مزایا و معایب خودشان را دارند. مهم‌ترین عیبشان این است که فضا را سرد و بی‌روح می‌کنند؛ بنابراین طراحی داخلی اتاق‌های با سقف بلند می‌بایست با ملاحظات ویژه‌ای انجام گیرد. یکی از راه‌ها برای کوتاه‌تر نشان دادن سقف اتاق، ایجاد تضاد رنگی بین دیوار و سقف است. بهتر است رنگ سقف تا حد ممکن تیره باشد. افزودن لوستر یا تزئینات کاغذدیواری شلوغ به سقف نیز روش مناسبی است. هرچه پرده‌ها کوتاه‌تر باشند، بلندی سقف نیز به نظر نمی‌آید. می‌توان تغییراتی در اثاثیه، ساختار سقف و طرح و نقشه ساختمان نیز بدین منظور انجام داد.
منبع: دکوبوم
