اختصاصی تابناک باتو - ورزش فواید زیادی برای سلامتی دارد، اما آیا ورزش می‌تواند روی رشد موها تاثیر بگذارد؟ ممکن است این موضوع کمی عجیب برسد که ورزش بتواند از ریزش موی به ظاهر اجتناب ناپذیر مرتبط با افزایش سن محافظت کند، اما ممکن است ارتباطی بین این دو متغیر وجود داشته باشد.
ورزش، میزان گردش خون و اکسیژن رسانی به سلول‌ها را افزایش می‌دهد که این امر می‌تواند به فولیکول‌های مو کمک کند. به بیان ساده تر، این فرآیند می‌تواند باعث طولانی‌تر شدن فاز رشد موها شود. ورزش همچنین می‌تواند استرس را که یکی از عوامل نازک شدن مو است، کاهش دهد.
برای کشف این موضوع، خبرگزاری لایو ساینس گفت و گویی با دکتر فوات یوکسل، جراح کاشت مو، داشت و در مورد نحوه عملکرد رشد مو و اینکه آیا ارتباطی بین ورزش کردن و افزایش رشد موها وجود دارد صحبتی داشت.
آیا ورزش روی رشد مو تاثیر می‌گذارد؟
متأسفانه، تا به امروز تحقیقات علمی بسیار کمی در مورد اثرات ورزش بر رشد مو انجام شده است. با این حال، با درک روند رشد مو و عواملی که می‌توانند رشد طبیعی مو را تقویت کنند، منطقی است که این فرضیه را مطرح کنیم که ورزش مداوم می‌تواند به طور بالقوه سبب افزایش رشد موها شود.
قبل از اینکه به مکانیسم‌های بالقوه دخیل در فرآیند تاثیر ورزش بر رشد مو بپردازیم، درک چند اصول اولیه در مورد رشد مو لازم و ضروری است.
مو از طریق چرخه‌ای متناوب رشد می‌کند که شامل مراحل رشد سریع، طویل شدن ساقه مو و دوره‌های پسرفت ناشی از سیگنال‌های آپوپتوز می‌باشد.
چرخه رشد مو را می‌توان به سه مرحله مجزا تقسیم کرد:
آناژن: فاز آناژن مرحله رشد فعال است که در آن ساقه مو از فولیکول جوانه می‌زند. این مرحله ممکن است چندین سال طول بکشد.
کاتاژن: این مرحله، یک مرحله انتقالی است که در آن رشد مو متوقف می‌شود و در واقع پسرفت می‌کند و هر ساقه مو حدود یک ششم قطر خود را از دست می‌دهد. علاوه بر این، در این مرحله مو‌هایی با پایه ضخیم، اما ناپایدار می‌توانند ایجاد شوند که اغلب پس از مدتی می‌ریزند و ظاهری نازک به مو می‌دهند. عواملی همچون کم کاری تیروئید، پرکاری تیروئید، استرس و کمبود ویتامین می‌توانند سبب افزایش شکل گیری مو‌هایی با پایه ضخیم، اما ناپایدار می‌شوند.
تلوژن: این مرحله به عنوان مرحله استراحت شناخته می‌شود که طی آن رشد رخ نمی‌دهد.
بنابراین، چگونه ورزش می‌تواند رشد موه را افزایش دهد؟ دکتر یوکسل می‌گوید که ورزش همیشه تاثیر مثبتی بر رشد مو‌های شما خواهد داشت؛ زیرا ورزش تاثیر مثبتی بر سلامت کلی شما دارد.
دکتر یوکسل بیان داشت: «افزایش گردش خون و افزایش اکسیژن در سلول‌های خونی فعالیتی موثر بر فولیکول‌های شما دارند. فولیکول‌های موی سالم به شما اجازه می‌دهد که فاز رشد شما (فاز آناژن) طولانی‌تر باشد؛ بنابراین موها زمان بیشتری برای رشد خواهند داشت.»
علاوه بر این، ورزش می‌تواند استرس را کاهش دهد و از آنجایی که استرس یکی از عوامل موثر بر فاز کاتاژن است می‌تواند باعث نازک شدن مو شود. از این رو، ورزش مداوم ممکن است از ریزش مو جلوگیری کند.
چه میزان ورزش برای تحریک رشد موها نیاز است؟
مشخصاً یک بار دویدن یا شرکت در چند کلاس یوگا به طور ناگهانی ریزش مو را معکوس نکرده و باعث جوانه زدن دسته‌ای از تار‌های موی جدید نمی‌شود.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) بیان می‌کند که بزرگسالان باید ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط یا ۷۵ دقیقه ورزش هوازی با شدت شدید در هفته را هدف قرار دهند. دکتر یوکسل می‌گوید این میزان ورزش که توسط CDC برای هر فرد مشخص شده است می‌تواند برای کمک به چرخه رشد موی سالم کافی باشد.
چه نوع تمرینی بیشترین تأثیر را بر رشد مو خواهد داشت؟
جالب است که همه ورزش‌ها در مورد افزایش رشد مو تاثیر برابر ندارند. دکتر یوکسل می‌گوید که تمرینات قدرتی با هدف هایپرتروفی به اندازه ورزش‌های هوازی یا کاردیو مناسب نیستند. این تمایز به دلیل تأثیر تمرین هیپرتروفی بر تستوسترون است.
یوکسل می‌گوید: «رشد ماهیچه مستقیماً با تستوسترون مرتبط است و داشتن سطوح بالای تستوسترون از جمله DHT (دی هیدروتستوسترون)، فولیکول‌های مو را کوچک می‌کند و زمان چرخه رشد مو را کوتاه‌تر می‌کند.»
وقتی صحبت از تمرینات قدرتی به میان می‌آید، دکتر یوکسل می‌گوید تمریناتی همچون اسکات، ددلیفت و لانژ که گروه‌های عضلانی بزرگ‌تری را درگیر می‌کنند، سبب افزایش بیشتر میزان تستوسترون می‌شوند.
از این رو، این مسئله ممکن است ریزش موی ژنتیکی را بدتر کند. با این حال، ورزش می‌تواند هورمون‌های استرس را کاهش می‌دهد و نحوه واکنش بدن به استرس را بهبود بخشد.
دکتر یوکسل اضافه کرد که مصرف استروئید‌ها در کنار تمرینات مقاومتی اثر منفی بر رشد موها دارد؛ بنابراین باید به هر قیمتی از این دارو‌ها اجتناب کنید.
آیا ورزش می‌تواند باعث ریزش مو شود؟
دکتر یوکسل بیان داشت: «ریزش مو می‌تواند ناشی از عوامل متعددی از جمله سبک زندگی، ژن ها، سطح هورمون‌ها و دارو‌هایی مانند دارو‌های ضد افسردگی باشد.»
وی در ادامه توضیح داد که ریزش مو به دو نوع دائمی و موقتی تقسیم می‌شود. بیشتر ریزش موی دائمی محصول استعداد ژنتیکی شماست، در حالی که ریزش موی ناشی از انتخاب سبک زندگی معمولا موقتی است و با بهبود سلامت عمومی شما قابل جبران است.
علاوه بر این، اگرچه دکتر یوکسل می‌گوید ریزش مو با دوی ماراتن یا هر تمرین استقامتی شدید دیگری مرتبط نیست، اما اگر به سلامت کلی بدن خود توجهی نداشته باشید، این مسئله می‌تواند بر روی رشد مو‌های شما اثر بگذارد.
وی همچنین خاطرنشان کرد: «ورزشکارانی که نیاز‌های تغذیه‌ای خود را برای چنین تمریناتی برآورده نمی‌کنند، ممکن است به دلیل کمبود آهن، ویتامین‌ها و سایر مواد معدنی باعث ریزش مو شوند.»
سایر عواملی که می‌توانند بر رشد مو تأثیر بگذارند
علاوه بر ورزش، پیروی از یک سبک زندگی سالم مانند خواب کافی، سیگار نکشیدن و رژیم غذایی غنی از مواد مغذی می‌تواند باعث رشد مو شود.
رشد مو منوط به دریافت کل کالری کافی است. رژیم غذایی طولانی مدت، به ویژه در ارتباط با مصرف ناکافی پروتئین، باعث می‌شود بدن چرخه رشد سلول‌های مو را متوقف کند.
علاوه بر این، چندین ماده مغذی دیگر مانند فولات، بتاکاروتن، آهن، بیوتین، روی، ویتامین C، ویتامین‌های B و اسید‌های چرب امگا ۳ برای سالم نگه داشتن فولیکول‌های مو و تحریک رشد مو‌های جدید حیاتی هستند.
در نهایت، دکتر یوکسل می‌گوید باقی ماندن عرق روی مو‌های شما پس از ورزش نیز می‌تواند اثرات منفی به همراه داشته باشد. او توضیح داد: «اگر عرق برای مدت طولانی روی سر بماند، منافذ مجاور موها مسدود و موها ضعیف می‌شوند. از این رو، دوش گرفتن بعد از ورزش از این امر می‌تواند جلوگیری کند.»
