«تابناک با تو» - محققان به دنبال مولکولی هستند که میتواند پیشرفت بیماری را کند کند و احتمالاً آن مولکول را یافتهاند.
تابستان گذشته حین مسابقات قهرمانی فوتبال اروپا، زمان متوقف شد. وقتی کریستین اِریکسِنِ فوتبالیست به شکل غیرمنتظرهای به زمین افتاد، غش کرد و روی آنتن زنده دوباره به هوش آمد. اضطراب نفسگیری که فضا را پر کرده بود ظرف چند ثانیه از بین رفت.
وقتی قلب ورزشکاران جوان از کار میافتد، معمولاً وضعیت ARVC (کاردیومیوپاتی آریتموژنیک بطن راست) مقصرست. تصور بر این است که نیمی از تمام موارد ایست قلبیِ ناگهانی در ورزشکاران که حین انجام فعالیت فیزیکی رخ میدهد ناشی از ARVC باشد. محققان دانشگاه کپنهاگ به اطلاعات جدیدی دربارهی فرایند دخیل در ایجاد این بیماری دست یافتهاند. بنا به گفتهی پروفسور آلشیا لاندبی که تیم تحقیقاتی او هدایت این مطالعهی جدید را بر عهده دارد، یک روش درمانی موفقیتآمیز کشف شده است: «ما یک مکانیسم بیماری که قبلاً ناشناخته بود در ARVC شناسایی کردیم که لایهی کاملاً تازهای از اطلاعات را در اختیار ما گذاشته که هیچکس اطلاعی از آن ندارد.»
این مکانیسم ناشناخته مربوط به نقصی در درون سلولهای قلبی است که مسئول انقباض عضلهی قلب هستند. این نقص سبب یک واکنش زنجیرهای میشود که مرگ سلولی را در پی دارد. لاندبی میگوید: «بر اساس یافتههای جدیدی که بدست آوردیم، مولکولی را شناسایی کردیم که شاید قادر باشد پیشرفت بیماری را کند کند.»
آلیشیا لاندبی و همکارانش بافتبرداریهای قلب از افراد سالم و بیماران ARVC ارثی را مطالعه کردند. آنها یک نمایهسنجی مولکولی عمیق از نمونههای قلب انجام دادند و اختلافات مولکولی میان قلبها را شناسایی کردند. محققان بر اساس این سنجشها فرضیهای دربارهی علل به وجود آمدن این بیماری مطرح کردند و آن را روی مدلهای موش و سلولهای ماهیچهی قلب مشتق از سلولهای بنیادی آزمایش کردند. این مطالعه اخیراً در مجلهی Circulation منتشر شده است.
آیا مولکول برگرفته از درخت لاله درمان جدید است؟
محققان دریافتند با فعال کردن یک مولکول خاص به نام Sirtuin-۳ میتوانند پیشرفت بیماری را کند کنند. بنابراین، شروع به جستجوی مولکولی با آن عملکرد کردند و آن را در هونوکیول (Honokiol) یافتند. هونوکیول یک محصول طبیعیِ استخراجشده از پوست و برگ درخت لاله است و در طب سنتی به عنوان مسکن در بخشهایی از آسیا از آن استفاده شده است.
آلیشیا در این باره میگوید: «وقتی هونوکیول را روی موشهای مدل آزمایش کردیم واقعاً پیشرفت بیماری کاهش یافت. همین نتیجه روی سلولهای قلبی مشتق از سلولهای بنیادی ما هم بدست آمد. نمیدانیم آیا در مورد انسانها هم همین نتیجه را خواهیم گرفت یا نه، اما این حقیقت که میتوانیم در دو مدل متفاوت این نتیجه را تایید کنیم خیلی جالب است».
«واقعاً رضایتبخش است که پروژهای را از سنجشهای علمی بسیار پایه آغاز کنیم، نتایج را تفسیر کنیم و به یک استراتژی قابلقبول برای کند کردن پیشرفت بیماری برسیم و در نهایت اثربخش بودن آن را اثبات کنیم. از نظر من، این اصل و اساسِ نوعِ تحقیقیست که من دربارهی آن هیجانزده هستم، تحقیقی که مکانیسمهای پنهان در بیماری قلبی را آشکار میکند طوری که بتوانیم استراتژیهای درمانی نوینی را مطرح کنیم.»
اما این کارِ سخت اینجا به پایان نمیرسد. محققان هماکنون برای بررسی دقیقترِ یافتههایشان مطالعات تکمیلی را آغاز کردند. آلیشیا لاندبی میافزاید: «ما باور داریم یافتههایمان چشمگیر است و میخواهیم از اثربخشی آن روی بیماران هم مطمئن شویم. گام بعدی ما این است که مشخص کنیم آیا مکانیسمی که شناسایی کردیم در سایر بیماران ARVC هم وجود دارد یا نه.»
منبع: فرادید
