«تابناک با تو» - اگر دچار اسهال مزمن یا حاد هستید، احتمالا پزشک برای شما داروی لوپرامید را تجویز کرده است. بهتر است قبل از مصرف آن با عوارض این دارو و تداخلات دارویی آن آشنا شوید. در این مطلب عوارض جانبی شایع و نادر این دارو را نام برده و تداخلات دارویی آن را ذکر می‌کنیم. همچنین نحوه مصرف داروی لوپرامید و موارد احتیاط آن را یادآور می‌شویم.
لوپرامید چیست؟
لوپرامید یکی از انواع داروهای ضد اسهال است. برای رفع اسهال ناگهانی (مانند اسهال در مسافرت) یا اسهال مزمن می‌توان از این دارو استفاده کرد. البته این دارو نمی‌تواند علت اسهال را برطرف کند. به عنوان مثال اگر عفونت باعث اسهال شخص شده باشد، باید برای درمان عفونت داروهای دیگری مانند آنتی‌بیوتیک مصرف شود. لوپرامید تنها با کاهش سرعت حرکت روده اسهال را تسکین می‌دهد.
نام انگلیسی: loperamide
نام تجاری موجود در ایران:
* قرص لومیدکس ۲ میلی‌گرم
* شربت لوپرامید – پاک دارو ۱ میلی‌گرم / ۵ میلی‌لیتر
* کپسول لومیدکس ۲ میلی‌گرم
* قرص آمی لوپرا ۲ میلی‌گرم
* شربت آمی لوپرا
* قرص لوپرامید – حکیم ۲ میلی‌گرم
* قرص لوپوتیل ۲ میلی‌گرم
* شربت لوپرامید پاک دارو
* قرص آپو لوپرامید ۲ میلی‌گرم
* شربت لوپرامید نیکسادا
موارد مصرف لوپرامید
لوپرامید هیدروکلراید دارویی بدون نسخه است که برای درمان اسهال حاد استفاده می‌شود. اسهال حاد به مدفوع آبکی گفته می‌شود که به طور ناگهانی ظاهر شده و کمتر از ۲ هفته طول می‌کشد. گاهی هم از این دارو برای درمان اسهال مزمن در بیماری‌های التهابی روده استفاده می‌شود. در بیماری التهابی روده پوشش روده در بخشی کوچک یا در تمامی قسمت‌ها دچار التهاب، تحریک‌پذیری و حتی زخم می‌شود.
از این دارو برای کاهش میزان مایعات در بیمارانی که تحت جراحی ایلئوستومی قرار گرفته‌اند، نیز استفاده می‌شود. در این جراحی برای خروج مواد زائد در شکم دهانه‌ای باز می‌شود.
شایع‌ترین علت اسهال عفونت است. به‌عنوان‌مثال عفونت معده می‌تواند چنین عارضه‌ای ایجاد کند. در این شرایط با رفع عفونت اسهال هم برطرف می‌شود. اما پزشک می‌تواند در کنار تجویز داروهای آنتی‌بیوتیک داروی ضداسهال نیز تجویز کند.
ازآنجایی‌که داروی لوپرامید سرعت عبور غذا از روده را تنظیم می‌کند، می‌تواند برای بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر نیز مفید باشد.
مکانیسم اثر لوپرامید به چه صورت است؟
این دارو با کاهش سرعت حرکت روده اثر خود را نشان می‌دهد. در این صورت جریان مایعات و الکترولیت‌ها به روده کمتر شده با کاهش سرعت حرکت روده تعداد دفعات تخلیه مدفوع هم کمتر می‌شود.
اشکال دارویی لوپرامید
این دارو به سه شکل دارویی زیر تولید می‌شود.
* قرص لوپرامید
* کپسول لوپرامید
* شربت لوپرامید
اگر شربت لوپرامید را مصرف می‌کنید، باید در اندازه مصرف دقت کرده و با قاشق معمولی از آن استفاده نکنید. برای مصرف کپسول نیز دقت داشته باشید که کپسول را به‌هیچ‌وجه خرد نکنید و آن را کامل ببلعید.
دوز مصرفی لوپرامید
مقدار دوز موردنیاز باید باتوجه‌به نوع بیماری و شدت آن تعیین شود. به همین دلیل دوز تجویزی پزشک را نباید تغییر دهید. معمولا در هر بیماری دارو به‌صورت زیر تجویز می‌شود.
اسهال حاد:
* بزرگسالان و کودکان بالای ۱۳ سال می‌توانند در ابتدا دو دوز کپسول لوپرامید ۲ مصرف کنند. سپس بعد از هر بار اسهال یک عدد کپسول لوپرامید ۲ استفاده کنند. معمولا نباید از این دارو بیشتر از ۱۶ میلی‌گرم (۸ کپسول) استفاده کرد.
* کودکان ۸ تا ۱۲ سال با وزن بیشتر از ۳۰ کیلوگرم می‌توانند ۳ بار در روز از قرص لوپرامید ۲ استفاده کنند.
* کودکان ۶ تا ۸ سال با وزن ۲۰ تا ۳۰ کیلوگرم می‌توانند حداکثر روزی ۲ بار قرص لوپرامید ۲ استفاده کنند.
* خردسالان ۲ تا ۵ سال با وزن ۲۰ کیلوگرم یا کمتر باید از شربت لوپرامید به‌اندازه یک قاشق چای‌خوری حداکثر ۳ بار در روز استفاده کنند.
* برای کودکان کمتر از ۲ سال مصرف این دارو توصیه نمی‌شود.
اسهال مزمن:
* بزرگسالان می‌توانند ابتدا دو کپسول یا قرص لوپرامید ۲ استفاده کرده و پس از آن هر بار یک قرص لوپرامید ۲ استفاده کنند.
* در کودکان ۲ سال به بالا دوز دارو باید توسط پزشک مشخص شود.
* دوز مصرفی لوپرامید در اسهال حاد و مزمن و در سنین مختلف متفاوت است. پس از هر بار اسهال از این دارو استفاده کنید. مصرف آن تا چهار بار در روز مجاز است. این دارو را می‌توان حداکثر هر ۳ ساعت یک‌بار و به مدت ۲ روز استفاده کرد.
نحوه مصرف لوپرامید
اگر از این دارو بدون نسخه استفاده می‌کنید، می‌توانید پس از اسهال شدن بلافاصله قرص را مصرف کنید. دقت داشته باشید که نباید در ۲۴ ساعت بیشتر از یک‌بار از دارو استفاده کنید. اما اگر دارو را پزشک تجویز کرده است، ممکن است در روز یک یا چند بار مصرف شود. به دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی دارو نیز دقت کنید و در صورت مبهم بودن هر بخش، از پزشک یا داروساز سوال کنید.
اگر به کودک خود داروی لوپرامید می‌دهید، حتما به دستورالعمل روی بسته‌بندی دقت کنید تا مطمئن شوید برای سن کودک شما مناسب است. این دارو برای کودکان زیر ۲ سال توصیه نمی‌شود. برای تعیین دقیق دوز می‌توانید باتوجه‌به وزن کودک خود روی نمودار مقدار دوز را تعیین کنید.
اگر به دلیل بروز اسهال حاد از این دارو استفاده کرده و علائم شما بدتر می‌شود یا پس از ۴۸ ساعت اسهال درمان نمی‌شود، باید به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی لوپرامید
معمولا عوارض جانبی این دارو کم بوده و مشکلی در بدن ایجاد نمی‌کند. گاهی ممکن است عوارض زیر ایجاد شود.
* یبوست
* خستگی
* نفخ
* حالت تهوع
* استفراغ
* ازدست‌دادن اشتها
* دل‌درد
برخی از عوارض جانبی لوپرامید هیدروکلراید نادر بوده اما باید در صورت بروز آنها سریعا به پزشک مراجعه کرد. از جمله:
* ایجاد تاول، لایه‌برداری و شل شدن پوست
* درد یا ناراحتی قفسه سینه
* لرز
* سرفه کردن
* کاهش حجم ادرار
* کاهش دفعات ادرار
* مشکل در دفع ادرار
* غش کردن
* تند شدن یا نامنظم شدن ضربان قلب
* درد مفاصل یا ماهیچه
* تورم روی صورت، پلک، لب، زبان، گلو و دست‌وپا
* پایین آمدن فشارخون یا نبض
* ادرار دردناک
* تپش قلب
* قرمزی و تحریک چشم
* قرمزی پوست
* ضایعات پوستی قرمز
* زخم یا لکه‌های سفید در دهان
* گلودرد
* خستگی یا ضعف غیرمعمول.
* عوارض جانبی این دارو زیاد نیست، اما دقت کنید که بهتر است از این دارو در صورت داشتن یبوست، اسهال شدید بعد از خوردن آنتی‌بیوتیک و عود بیماری‌های التهابی روده پزهیز کنید.
منع مصرف لوپرامید
مصرف لوپرامید هیدروکلراید برای برخی افراد مناسب نبوده و هنگام مصرف باید به این موارد دقت کرد. در موارد زیر از این دارو استفاده نکنید.
* اگر بعد از مصرف آنتی‌بیوتیک اسهال شدید دارید.
* بیماری التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو عود کرد.
* یبوست دارید یا معده شما متورم شده است.
تداخلات دارویی لوپرامید
برخی از داروها ممکن است با هم تداخل داشته و باعث تشدید عوارض جانبی شده یا اثربخشی آنها کاهش پیدا کند. به همین دلیل باید پیش از مصرف لوپرامید داروهای مصرفی خود را به پزشک اطلاع دهید. داروهای زیر بهتر است با لوپرامید مصرف نشوند. اما گاهی ممکن است پزشک آنها را با هم تجویز کند.
* کاپماتینیب
* لاسمیدیتان
* ساکویناویر
* سیمپرویر
* ونتوکلاکس
برخی از داروها خطر عوارض جانبی خاص لوپرامید هیدروکلراید را بالا برده و نباید آنها را با هم استفاده کرد. داروی جمفیبروزیل در صورت مصرف هم‌زمان با این دارو می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند.
موارد احتیاط مصرف لوپرامید
مصرف این دارو برای برخی افراد می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد. در صورت وجود هر یک از موارد زیر حتما به پزشک اطلاع دهید.
* واکنش غیرعادی یا آلرژیک به لوپرامید یا هر داروی دیگری
* واکنش آلرژیک به انواع غذا، رنگ، مواد نگهدارنده یا حیوانات
* بیمارانی با مشکلات ریتم قلب به‌خصوص در افراد مسن
* اگر باردار یا در دوران شیردهی هستید.
* مشکلات کبدی دارید.
* دچار بیماری روده مانند کولیت اولسراتیو هستید.
* اگر بیش از ۴۸ ساعت اسهال دارید.
مصرف لوپرامید در بارداری مجاز است؟
این دارو جز داروهای بی‌خطر برای خانم‌های باردار بوده و مصرف آن در دوران بارداری عوارضی ایجاد نمی‌کند. اما بهتر است پیش از مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف لوپرامید در شیردهی مجاز است؟
دررابطه‌با تاثیر این دارو در دوران شیردهی مطالعات کافی انجام نشده است. به همین دلیل به طور دقیق مشخص نیست که این دارو از طریق شیر به نوزاد منتقل می‌شود یا نه. در این شرایط باید با پزشک مشورت کرده و باتوجه‌به مزایا و عوارض دارو در مورد مصرف آن تصمیم بگیرید.
اوردوز با لوپرامید
در صورت مصرف بیش از حد این دارو باید سریعا به پزشک مراجعه کرده تا خطر مسمومیت از بین برود. مصرف بیش از حد لوپرامید علائم زیر را ایجاد می‌کند.
* حالت تهوع
* ناتوانی در دفع ادرار
* غش کردن
* ضربان قلب سریع یا نامنظم
* گیجی
* عدم هوشیاری
* کوچک شدن مردمک
* تنفس آهسته
* تنگی نفس.
فراموشی مصرف داروی لوپرامید
اگر یک نوبت دوز دارو را فراموش کردید، دراسرع‌وقت آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک به زمان نوبت بعدی بود، آن را نادیده گرفته و نوبت بعدی دارو را استفاده کنید.
* مصرف این دارو در دوران بارداری مشکلی ندارد، اما در دوران شیردهی قبل از مصرف دارو با زشک مشورت کنید.
سوالات متداول شما
احتمالا پیش از مصرف این دارو با سوالاتی روبرو شده و می‌خواهید اطلاعات کاملی در مورد آن داشته باشید. در ادامه تعدادی از پرتکرارترین سوالات شما را مطرح کرده و پاسخ آنها را عنوان کرده‌ایم.
قرص لوپرامید برای چیست؟
این قرص در دسته داروهای ضد اسهال قرار دارد و برای درمان اسهال حاد مانند اسهال مسافرتی استفاده می‌شود. گاهی ممکن است پزشک برای درمان اسهال مزمن در بیماری‌های مربوط به روده نیز این دارو را تجویز کند.
آیا لوپرامید مخدر است؟
این دارو در صورت مصرف بیش از حد می‌تواند به‌عنوان ماده مخدر عمل کند. زیرا این دارو روی گیرنده‌های مواد مخدر در روده تاثیر گذاشته و با کمترین اثرگذاری در مغز، روده را تحریک می‌کند. اگر این دارو در مقدار دوز تعیین شده توسط پزشک مصرف شود، هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند.
لوپرامید هرچند ساعت باید مصرف شود؟
اگر این دارو را بدون نسخه مصرف می‌کنید، بهتر است بیشتر از یک‌بار در روز استفاده نشود. معمولا پزشک توصیه می‌کند که پس از هر بار اسهال از این دارو استفاده کنید. مصرف آن تا چهار بار در روز مجاز است. این دارو را می‌توان حداکثر هر ۳ ساعت یک‌بار و به مدت ۲ روز استفاده کرد.
برای چه بیماری‌هایی لوپرامید تجویز می‌شود؟
از داروی لوپرامید هیدروکلراید برای درمان اسهال مزمن یا حاد استفاده می‌شود. افراد با بیماری‌های زیر می‌توانند در صورت ایجاد عارضه اسهال از این دارو استفاده کنند.
۱. سندروم روده تحریک‌پذیر
۲. ورم معده
۳. عفونت معده
۴. دل‌درد
۵. معده درد
۶. بیماری‌های التهابی روده
اسهال مسافرتی چیست؟
اسهال مسافرتی نوعی اسهال حاد است که به طور ناگهانی شروع می‌شود و معمولا بیشتر از ۲ هفته طول نمی‌کشد. برخی افراد در مسافرت دچار این مشکل می‌شوند و می‌توانند با مصرف داروی ضد اسهال مانند لوپرامید مشکل را برطرف کنند.
هیوسین بهتر است یا لوپرامید؟
هیوسین قوی‌ترین دارویی است که برای تسکین دل‌پیچه و کاهش اسهال و استفراغ استفاده می‌شود. برای رفع مشکلات گوارشی مانند کولیت یا سندروم روده تحریک‌پذیر از این دارو استفاده می‌شود. اما اگر علائم بیماری خفیف باشد می‌توان از دارو لوپرامید استفاده کرد.
مصرف قرص و شربت لوپرامید برای اسهال میکروبی هم مفید است؟
از این دارو می‌توان به‌عنوان داروی ترکیبی در درمان اسهال عفونی استفاده کرد. داروهای ضد اسهال تنها سرعت حرکت روده را کاهش داده و در درمان عفونت تاثیری ندارند. به همین دلیل معمولا پزشک برای درمان اسهال میکروبی این دارو را در کنار آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.
قرص لوپرامید برای کرونا مفید است؟
یکی از علائم اولیه کرونا در برخی از بیماران مشکلات دستگاه گوارش و ایجاد علائمی مانند اسهال است. در این شرایط پزشک برای کاهش اسهال ممکن است داروهای ضداسهال از جمله لوپرامید تجویز کند.
لوپرامید بهتر است یا دیفنوکسیلات؟
هر دو دارو برای درمان اسهال و کاهش تعداد دفعات اجابت مزاج استفاده می‌شوند. اما طبق تحقیقات انجام شده با مصرف تعداد دوز کمتر لوپرامید می‌توان تعداد دفعات مدفوع را بیشتر کاهش داد و درمان اسهال بهتر انجام می‌شود.
لوپرامید بهتر است یا دی سیکلومین؟
معمولا برای درمان علائم سندروم روده تحریک‌پذیر از داروی دی سیکلومین استفاده می‌شود. هر دو دارو ضد اسهال بوده و برای کاهش تعداد دفعات اجابت مزاج تجویز می‌شوند. دی سیکلومین دردهای روده‌ای و شکمی را کاهش داده و برای نوزادان نیز می‌توان آن را تجویز کرد.
شربت لوپرامید برای اسهال نوزاد تجویز می‌شود؟
این دارو برای کودکان زیر ۲ سال توصیه نمی‌شود. مطالعات دقیقی در مورد تاثیرات و عوارض این دارو در نوزادان انجام نشده است. به همین دلیل برای جلوگیری از عوارض جدی باید از مصرف آن توسط نوزاد خودداری کرد.
لوپرامید برای کودکان تجویز می‌شود؟
عوارض و اثرات منفی این دارو در کودکان به طور دقیق بررسی نشده است. به همین دلیل کودکان زیر ۲ سال نباید از این دارو استفاده کنند. برای کودکان بالای ۲ سال نیز باید باتوجه‌به سن یا وزن کودک مقدار دوز دارو مشخص شود. اگر نمی‌توانید با نمودار مقدار دوز موردنیاز را مشخص کنید، حتما با پزشک یا داروساز مشاوره داشته باشید.
قرص لوپرامید برای حالت تهوع تجویز می‌شود؟
گاهی ممکن است داروهای ضد اسهال به رفع حالت تهوع و استفراغ کمک کنند. به‌خصوص اگر علت حالت تهوع بیماری‌هایی مانند آنفولانزای معده یا معده درد باشد، می‌توان با کمک این دارو آن را تسکین داد. البته بهتر است برای کاهش چنین علائمی از داروهای ضداسهال استفاده نکنید و برای درمان هر چه بهتر به پزشک مراجعه کنید.
نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
لوپرامید در دسته داروهای ضد اسهال قرار دارد. اگر دچار اسهال ناگهانی یا اسهال مزمن هستید، می‌توانید از این دارو استفاده کنید. برای مصرف دارو بدون نسخه باید به دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی توجه کرده و در ۲۴ ساعت بیشتر از یک‌بار از آن استفاده نکنید. قبل از مصرف دارو باید از عوارض جانبی آن آگاهی داشته و تداخلات دارویی آن را بشناسید.
منبع: دکترتو
