اختصاصی تابناک باتو ــ خنده یکی از طبیعیترین واکنشهای بدن انسان است. اکثر نوزادان در حدود ۳ تا ۴ ماهگی، پیش از آن که حتی صحبت کنند یا راه بروند، شروع به خندیدن با صدای بلند میکنند. انسانها به سبب خنده، لذت خود را از موضوع یا موقعیتی به طور طبیعی ابراز میکند و بدین طریق میتواند احساسات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند و با آنها تعامل کند. اما ما تنها موجوداتی نیستیم که از طریق خندیدن احساس شادی و لذت خود را بیان میکنیم.
محققان دانشگاه UCLA، شصت و پنج گونه از حیوانات را شناسایی کردهاند که برای خندیدن صداسازی میکنند. برخی از این گونهها سالها پیش مورد شناسایی و بررسی قرار گرفته بودند؛ برای مثل، مدت هاست که دانشمندان اثبات کرده اند که میمونها و موشها میخندند؛ اما برخی دیگر از حیوانات به تازگی مورد مطالعه و بررسی قرارگرفتند. در کنار فهرستی طولانی از گونههای پستانداران، گاوها و سگهای اهلی، روباه ها، فوکها، مانگوسها و سه گونه پرنده نیز به عنوان حیواناتی که قادر به خندیدن هستند، قرار گرفته اند. (البته بسیاری از گونههای پرندگان میتوانند خنده انسان را تقلید کنند، اما این کار به عنوان خنده طبیعی حیوان در نظر گرفته نمیشود.)
در این زمینه، ساشا وینکلر، نخستی شناس و دانشجوی فارغ التحصیل انسان شناسی UCLA، و گرگ برایانت، استاد ارتباطات UCLA، یافتههای خود را در مقالهای در مجله Bioacoustics منتشر کردند. نویسندگان این مقاله، طی تحقیقات خود صداهای مختلف خنده حیوانات را بررسی کردند و آنها را در گروههای پر سر و صدا، صداهای بلند یا آرام، صداهای بم یا زیر، صداهای کوتاه یا طولانی، صداهایی با الگوهای ریتمیک و به صورت تک صدا و تک آوا ضبط و ثبت کردند.
اما قطعا آنچه برای انسانها جالب است آن است که صدای خنده حیوانات چگونه است؟ محققان بیان داشتند که مستند کردن صدای خنده حیوانات در طبیعت، به ویژه حیواناتی که صداهای آرامتری دارند، دشوار است. با این وجود، دانشمندان تعدادی از این صداهای بامزه و جالب را ضبط کردند. برای مثال:
در ویدئو زیر میتوانید خندههای بامزه و جالب روباهها را بشنوید.
دیدن خندههای یک شامپانزه نیز خالی از لطف نیست! اگرچه مطمئن نیستیم که قلقلک دادن بچههای شامپانزه کاری شیرین یا عذابآور است، اما قطعا محققان از روش کار خود اطمینان دارند.
با این حال دیدن بازیگوشی غریزی پستانداران همیشه لذت بخش است. خنده در برخی از حیوانات به اندازه این روباهها و شامپانزهها آشکار نیست. محققان دانشگاه هومبولت برلین دریافتند که موشها با قلقلک دادن میخندند و به نظر میرسد که آنها از این کار لذت میبرند، اما صداهای آنها فراصوت است، بنابراین شنیدن آنها بدون ابزار خاص، سخت خواهد بود.
محققان UCLA بیان داشتند که مطالعه خنده در حیوانات میتواند به درک بهتر رفتار تکاملی انسان کمک کند. برایانت گفت: «این کار به خوبی نشان میدهد که چگونه پدیدهای که زمانی ویژه انسان تصور میشد، رفتاری مشترک با گونههایی باشد که دهها میلیون سال پیش از گونه انسانها جدا شدهاند.» وینکلر گفت: «ما به سبب خنده اطلاعات و احساسات خود را با دیگران به اشتراک میگذاریم و آنها را از لذت و شادی خود آگاه میسازیم. برخی از محققان پیشنهاد کرده اند که این نوع رفتار صوتی در میان بسیاری از حیواناتی که بازی میکنند مشترک است و به این ترتیب، خنده انسانی ما نسخهای از یک سیگنال صداسازی قدیمی است.»