«تابناک با تو» - اکثر ما فکر میکنیم کسانی که هم به ورزش شان میرسند، هم غذای سالم میخورند و هم در امتحان هایشان موفق میشوند، قدرت ماورایی دارند. اما علم پاسخ متفاوتی دارد: چیزی که ما از آن به عنوان اراده و عزم راسخ نام میبریم، در حقیقت مشخصهی عادت است.
افرادی که عادتهای خوب دارند، نیازی ندارند که قبل از شروع کارهای ضروری، در مقابل وسوسهی به بطالت گذراندن وقت، خوردن غذای چرب و پشت گوش انداختن تکالیف مقاومت کنند. چرا که هدایت خودکار کنترل را در دست میگیرد.
اما شکل دادن عادتهای خوب تلاش و بصیرت میطلبد. خوشبختانه علم به کمک مان آمده و با این روشها میتوانیم به این مهم درست یابیم.
۱- هدف مشخصی را برای خود تعیین کنید
اهدافی مثل «انجام تمدد اعصاب به طور مرتب» زیادی از حد نامعین هستند. نگویید: «من مرتب تمدد عصاب انجام میدهم.» بگویید: «من هر روز به مدت ۱۵ دقیقه تمدد اعصاب انجام میدهم.» داشتن اهداف کوچک شروع کار را سادهتر و مشاهدهی پیشرفت را آسانتر میکند.
۲- یک برنامه پر جزئیات ایجاد کنید
حالا که یک هدف معین برای خود در نظر گرفته اید، وقت آن رسیده که دربارهی انگیزه برای ادامه راه فکر کنید. دانشمندان دریافته اند که در صورتی بیشترین پیشرفت را خواهید داشت که نه فقط تصمیم بگیرید که چه کار میخواهید بکنید، بلکه تصمیم بگیرید که چه زمانی، کجا و چگونه آن را به انجام خواهید رساند.
برنامهای مثل «من ۵ روز در هفته به مدت ۳۰ دقیقه انگلیسی میخوانم» بد نیست. اما برنامهای دقیقتر مثل «هر روز بعد از آخرین جلسه کاری، ۳۰ دقیقه را به یادگیری انگلیسی در محل کارم خواهم پرداخت» احتمال بیشتری دارد که تبدیل به عادت شود.
یکی از کارهای خوبی که میتوانید انجام دهید این است که برنامه تان را در «تقویم» گوشی وارد کنید تا بهتان یادآوری کند. یک برنامه کاملاً معین و مشخص شما را مجبور میکند که راه تان را از میان موانع پیدا کنید و پشت گوش اندازی را همراه با عذاب وجدان بیشتری میکند.
۳- کاری کنید که تکرار آن مفرح باشد
اغلب ما وقتی که میخواهیم عادت جدیدی را شکل دهیم، قدرت عزم و اراده مان را دست بالا میگیریم و کارآمدترین راه را برای رسیدن به آن هدف در نظر میگیریم. اما پژوهشها نشان داده است که در صورتی که دنبال کردن هدف را مفرح کنیم، بیشتر دوام خواهیم آورد و موفقتر خواهیم بود.
مثلا اگر میخواهید به باشگاه بروید، با یکی از دوستان تان بروید. اگر میخواهید میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید، به جای صبحانهی متشکل از دونات، از اسموتی استفاده کنید که میتواند حاوی میوه باشد و خوشمزه نیز هست. از آن جایی که تکرار برای شکل دادن یک عادت کلیدی است، تبدیل فرآیند به کاری لذتبخش اهمیت فراوانی دارد.
یک روش دیگر این است که فقط زمانی به خودتان اجازهی لذت بردن از کاری که هوسش را دارید بدهید که قدمی به سوی هدف تان برمی دارید. مثلا تنها زمانی به موسیقی مورد علاقه تان گوش بدهید که در حال پختن غذایی سالم هستید. این کار رفتن به دنبال هدف را تبدیل به منبع لذت میکند و نه ناراحتی.
۴- کمی انعطاف به برنامه خود اضافه کنید
پژوهشها نشان داده که اضافه کردن تنوع در برنامههای روتین اهمیت دارد. شکل دادن موفق عادت، به تکرار یک رفتار متکی است و اگر برنامه تان زیادی انعطاف ناپذیر بشود، کمتر آن را دنبال خواهید کرد.
یکی از راههایی که برای منعطف بودن وجود دارد این است که به خودتان امکان انجام ندادن برنامه روتین در صورت فرصت نکردن را بدهید. مثلا اگر مشکل بزرگی پیش آمد و نتوانستید آن روز انگلیسی تمرین کنید میتوانید از یکی از مثلاً ۳ کارت «فرصت مجدد» خود در ماه استفاده کنید. این طوری اگر واقعا نتوانستید در یک روز برنامه تان را عملی کنید، ناامید نخواهید شد.
۵- برای خود گروههای حمایتی مناسب داشته باشید
پیشنهاد من این است که به خانواده و دوستان تان دربارهی اهداف تان بگویید. شواهد نشان میدهد رفتار آدمهای اطراف مان بر روی ما تاثیر زیادی میگذارد. مثلا اگر میخواهید برای تناسب اندام شروع به دویدن کنید بهتر است به باشگاه بروید تا این که به یکی از دوستان تان که هنوز شروع به این کار نکرده پیشنهاد بدهید. اعضای آن باشگاه عاداتی را که شما به دنبالش هستید از قبل شکل داده اند.
عادتهای خوب مسری هستند پس بهتر است برای «واگیر کردن» با افرادی که کمی جلوتر از شما هستند معاشرت کنید. البته مهم است که به سیم آخر نزنید و اگر هدف تان ده کیلومتر دویدن در هفته است با دوندههای ماراتن تمرین نکنید چرا که این دلسردتان خواهد کرد.
منبع: روزیاتو