«تابناک با تو» - روزئولا یک عفونت خفیف است که معمولاً در کودکان ۲ ساله دیده میشود و در برخی موارد، بزرگسالان نیز به آن مبتلا میشوند. روزئولا یک عفونت شایع در بین کودکانی است که به کودکستان میروند.
دو گونه از ویروس هرپس باعث ابتلا به روزئولا میشوند. برخی از بیماران فقط به نوع خفیف روزئولا مبتلا میشوند و علائم بیماری هرگز در آنها نمایان نمیشود در حالی که در برخی دیگر از کودکان علائم و نشانههای بیماری به طور کامل دیده میشوند. تب روزئولا بین ۳ تا ۷ روز باقی میماند و به دنبال آن راشهای پوستی نیز ممکن است از چند ساعت تا چند روز باقی بمانند. معمولاً روزئولا خطرناک نیست. به ندرت، ممکن است تب بالا باعث ایجاد برخی عوارض شود. درمان روزئولا شامل استراحت در رختخواب، مصرف مایعات و داروها برای کاهش تب میشود.
اگر کودک شما در حالی که دچار اختلالات سیستم ایمنی بدن است در تماس با یک فرد مبتلا به روزئولا قرار گیرد باید به یک متخصص اطفال مراجعه کنید. در صورتی که تب کودک بسیار بالا باشد یا به طور ناگهانی افزایش یابد ممکن است به تشنج (تب تشنجی) مبتلا شود. اگر کودک شما بدون دلیل دچار تشنج شد، باید به مرکز مراقبتهای فوری پزشکی مراجعه کنید. از آنجا که علت ایجاد این تب، ویروسی است، مصرف آنتیبیوتیک در درمان آن مؤثر واقع نخواهد شد بنابراین احتمالاً پزشک سعی در درمان علائم بیماری خواهد کرد تا کودک شما راحتتر شود. برای تبهای بالا، وی مصرف ایبوپروفن یا استامینوفن را تجویز میکند. اگر علائم دیگری در کودک شما نمایان شده یا وی به شدت دچار بیماری شد پزشک ممکن است دستور انجام آزمایشهای خون و ادرار را بدهد.
روزئولا یک بیماری مسری است بنابراین متخصص اطفال به شما توصیه خواهد کرد که کودک را حداقل تا زمان برطرف شدن تب از دیگران دور نگه دارید. زمانی که ۲۴ ساعت از برطرف شدن تب گذشت وی میتواند حتی با وجود راشهای پوستی با کودکان دیگر بازی کند.
جهت دریافت نوبت مشاوره و یا رزرو وقت با شماره تماس بگیرید.
علت
اصلیترین علت ابتلا به روزئولا ویروس هرپس انسانی ۶ است، اما این بیماری ممکن است به دلیل وجود ویروسهای دیگر هرپس مانند ویروس هرپس انسانی ۷ نیز به وجود آید.
همانند بیماریهای ویروسی دیگر نظیر سرماخوردگی، روزئولا ممکن است در اثر تماس بزاق یا ترشحات تنفسی با فرد مبتلا به دیگران سرایت کند. برای مثال، یک فرد سالم که از فنجان کودک مبتلا به روزئولا چیزی بنوشد در تماس با ویروس قرار خواهد گرفت. روزئولا حتی در صورت عدم وجود راشهای پوستی مسری است. این بدان معنا است که این بیماری ممکن است از طریق کودکی که فقط مبتلا به تب است و حتی قبل از این که ابتلا به این بیماری در وی به صورت قطعی تشخیص داده شود به دیگران سرایت کند. اگر کودک شما با کودک مبتلا به این بیماری در تعامل است نشانهها و علائم بیماری روزئولا را در وی بررسی و ارزیابی کنید. برخلاف آبلهمرغان و بیماریهای ویروسی کودکانه دیگر که به سرعت شیوع پیدا میکنند، روزئولا به ندرت به صورت عمومی شیوع پیدا میکند. این عفونت در هر زمانی از سال ممکن است اتفاق بیفتد.
علائم
اگر کودک شما در تماس با افراد مبتلا به روزئولا است و به این ویروس مبتلا شده است ممکن است ظرف مدت یک تا دو هفته علائم و نشانههای بیماری در وی ظاهر شوند. البته این نیز امکان دارد که کودک مبتلا به روزئولا علائمی خفیف داشته باشد که به راحتی نتوان آن را تشخیص داد. برخی از علائم ابتلا به روزئولا عبارتند از:
تب
روزئولا معمولاً با تب ناگهانی و بالا (غالباً تب بالای ۳۹.۴ درجه سلسیوس) شروع میشود. در برخی کودکان نیز ممکن است در هنگام ابتلا به تب یا قبل از آن گلو درد، آبریزش بینی یا سرفه وجود داشته باشد. همچنین ممکن است غدد لنفاوی کودک در گردن او در هنگام بروز تب متورم شود. این تب ممکن است ۳ تا ۵ روز ادامه داشته باشد.
راش پوستی
زمانی که تب برطرف شد، معمولاً راشهای پوستی ظاهر میشوند، اما همیشه هم اینطور نیست. راشهای پوستی شامل لکهها و نقاط کوچک پوستی هستند. این نقاط و لکهها معمولاً صاف هستند، اما برخی از آنها نیز ممکن است برآمده باشند. ممکن است اطراف برخی از این لکهها سفید شود. معمولاً راشها در وهله اول روی قفسه سینه، کمر و شکم ایجاد شده و سپس به گردن و بازوها گسترش مییابند. این لکهها در صورت و پاها ظاهر نخواهند شد. این راشها خارشی و ناراحتکننده نیستند و ممکن است رفع شدن آنها از چند ساعت تا چند روز طول بکشد.
علائم و نشانههای دیگر ابتلا به روزئولا عبارتند از:
کودکان مبتلا به روزئولا تحریکپذیر و خسته بوده و به اسهال خفیفی دچار میشوند، این کودکان ممکن است دچار کماشتهایی، قرمزی چشمها و پلکهای متورم شوند. بیشتر کودکان در بیشتر موارد و متناسب با میزان تب بیمار به نظر نمیرسند. حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از کودکان مبتلا به روزئولا دچار تب تشنجی میشوند. در هنگام بروز تشنج، ممکن است کودک هوشیاری خود را از دست داده و پاها، دستها و عضلات صورت او به مدت ۲ تا ۳ دقیقه دچار پرش شود. وی ممکن است کنترل مثانه و روده خود را نیز از دست بدهد. با این که تشنج ناشی از تب در خردسالان وحشتناک است، اما به ندرت خطرناک و آسیبزا است. اگر کودک دچار تشنج شد سعی کنید که زمان آن را ثبت کنید. دانستن مدت زمان هر مرتبه تشنج برای متخصص اطفال مهم است.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که کودک دچار لتارژی شده یا نتوانست چیزی بنوشد یا شیر بخورد باید به پزشک مراجعه کنید. اگر کودک دچار تشنج شده باید او را به مرکز فوریتهای پزشکی برسانید.
تشخیص
زمانی که علائم معمول (به خصوص ایجاد راش پس از برطرف شدن تب) در کودکان ۶ ماهه تا ۳ ساله نمایان شود، پزشک به ابتلا به روزئولا مشکوک میشود.
اقدامات درمانی
معمولاً برای علاج روزئولا نیازی به انجام اقدامات درمانی تخصصی وجود ندارد. در این موارد، بیشتر اقدامات درمانی بر کاهش تب بالا متمرکز است. از آنجا که منشأ ابتلا به روزئولا، ویروسی است و نه باکتریایی، مصرف آنتیبیوتیک مؤثر واقع نخواهد شد.
درمانهای خانگی
مصرف استامینوفن (مانند تایلنول) یا ایبو پروفن (مانند ادویل یا موترین) به کاهش تب کودک کمک میکنند. هرگز به کودک مبتلا به بیماریهای ویروسی آسپیرین ندهید، زیرا در این موارد احتمال ابتلا به سندرم ری که منجر به نارسایی کبد و مرگ میشود وجود دارد. در حالی که برخی والدین از اسفنج ولرم برای پایین آوردن تب استفاده میکنند، ولی هیچ مدرکی دال بر مؤثر بودن این روش وجود ندارد. در واقع، اسفنج حمام باعث ناراحتی کودک میشود. هرگز به کودکان یخ ندهید یا آنها را به حمام سرد نبرید و از الکل برای کاهش تب آنها استفاده نکنید. برای جلوگیری از کم آب شدن بدن به دلیل تب، کودک را به مصرف مایعات شفاف مانند آب با قطعات یخ و محلولهای الکترولیت کودکان ترغیب و تشویق کنید. شیر مادر و شیر خشک به خوبی به پیشگیری از کم آب شدن بدن کمک میکند.
پیشگیری
هنوز روشی برای پیشگیری از ابتلا به روزئولا شناخته نشده است؛ اما از آنجا که این بیماری در خردسالان بیش از بزرگسالان دیده میشود؛ تصور بر این است که ابتلا به آن در دوران کودکی میتواند ایمنی پایدار نسبت به روزئولا را فراهم سازد. ممکن است کودک چندین مرتبه به این بیماری مبتلا شود که البته این اتفاق به ندرت میافتد.
منبع: persianpediatrician