«تابناک با تو» - این نوع از میوهها از قرنها پیش در پزشکی سنتی مورد استفاده قرار میگرفته است آنها حاوی مواد مغذی مانند آنتوسیانیدین و پروانتوسیانیدین هستند. زالزالکها دارای آنتی اکسیدانی میباشند که دیوارههای عروق خونی را تقویت میکند و اثرات درمانی زیادی دارد. برگ و شکوفههای آن حاوی ترکیباتی هستند که با کلسترول مبارزه میکنند و علائم درد قفسه سینه را کاهش میدهند و این باعث میشود که کمتر در معرض حمله قلبی و بیماریهای عروقی قرار بگیرید. زالزالک برای بیمارانی که دچار تنش و اضطراب میباشند نیز عالی میباشد و کمک میکند تا خواب بهتری داشته باشید و از آسیبهای کلیوی نیز جلوگیری میکند. زالزالک برای بزرگسالان تجویز شده است و عوارض جانبی بسیار کمی دارد.
بیشتر بخوانید:
اینفوگرافیک/ خواص میوههای پاییزی
کمخونی خود را با خوردن این میوه جبران کنید
خوردن شیر با کدام مواد غذایی مضر است؟
از خواص زالزالک چه میدانید؟
ارزش غذایی زالزالک
زالزالک یا کویج از میوههای محبوب و فراوان در ایران است. این میوه در سرتاسر جهان نیز طرفداران زیادی دارد. زالزالک یک میوه رژیمی نیز محسوب میشود که هم در مصارف دارویی و هم آشپزی مورد استفاده قرار میگیرد. این میوه قرمز دارای فواید بسیاری است و میتواند مصرف آن منجر به جسم سالم شود. آنتیاکسیدان و بیوفلاونوئید موجود در این میوه برای سلامت قلب و عروق آن بسیار مفید است. همچنین این میوه دارای مواد مغذی بسیاری مانند آنتوسیانیدین است. پروتئین، آب، فیبر، کربوهیدرات، ویتامین D، ویتامین A، ویتامین E، ویتامین K، ویتامین C، فولات، ویتامین B، تیامین، کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، سدیم، پتاسیم، روی، مس، منگنز و سلنیم از دیگر موادی به شمار میرود که زالزالک در خود جای داده است.
انواع زالزالک
زالزالک دارای انواع و گونههای مختلفی است که بر حسب تفاوت این گونهها، خواص متفاوتی نیز دارد. این میوه در اروپا، آسیا و آمریکای شمالی به وفور یافت میشود و یک داروی خوراکی و گیاهی به شمار میرود. این گیاه به صورت کلی به سه نوع رنگی زرد (نارنجی)، قرمز و سیاه تقسیم میشود و اروپایی، زرد، سیاه، شرقی، کرکی، مکزیکی و ولیک از گونههای این میوه به شمار میرود.
کاربرد زالزالک
برگ و گل زالزالک میتواند در تهیه دمنوش بسیار مورد استفاده قرار بگیرند. مصرف زالزالک در چای، مربا، دسر، سرکه، ترشی، مکملهای غذایی و حتی به صورت خام (میوه) از کاربردهای اصلی زالزالک است.
خواص و مزایای شگفت انگیز زالزالک برای سلامتی:
۱. کمک زالزالک به کاهش وزن:
امروزه کاهش وزن برای افراد به یک وسواس تبدیل شده است که خوردن درست و مراقبتهای آن بسیار مهم میباشد و برای انجام این کار باید فقط غذاهایی را مصرف کنید که کالری کمی دارند و یا طبیعی هستند. در چنین مواردی زالزالکها گزینه سالمی میباشند. آنها به کاهش وزن کمک میکنند و باعث میشوند در عرض یک مدت کوتاه چندین تن وزن به صورت ناخواسته از دست بدهید.
۲. زالزالک برای مبارزه با کلسترول:
یکی دیگر از مزایای سلامتی زالزالک توانایی آن در از بین بردن کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب است. آنها حاوی فلانوئیدهای هستند که از قلب شما محافظت میکنند و در شرایطی مانند درد قفسه سینه و شریانهای مسدود شده را درمان میکنند.
۳. زالزالک حاوی آنتی اکسیدان ها:
زالزالکها منبع عالی آنتی اکسیدانها میباشد. آنها با خنثی کردن رادیکا لهای آزاد از بیماریهای خطرناک جلوگیری میکنند. با مصرف زالزالک میتوانید جذابیت پوست خود را حفظ کنید و برای همیشه در زندگی زیبا بمانید. به عبارت دیگر، آنها حاوی خواص ضد پیری هم هستند که خطوط، چین و چروک، لکهها و سایر نشانههای پیری را کنترل میکنند.
۴. افزایش و تقویت متابولیسم با زالزالک:
زالزالکها به سوزاندن چربی بدن کمک میکنند. آها متابولیسم را افزایش میدهند و به شکسته شدن ثابت ماندن وزن شما کمک میکنند. آنها همچنین به بدن شما کمک میکنند تا کالری بیشتری در هنگام کار کردن بسوزانید. اگر میخوتهید به سرعت جواب بگیرید باید از زالزالکها بیشتر از حد معمول مصرف کنید.
۵. بهبود سیستم گوارش از خواص زالزالک:
زالزالکها برای سیستم گوارش عالی هستند. آنها یبوست، نفخ و حرکات روده را به موقع کنترل میکنند.
۶. کمک زالزالک به سلامت قلب و عروق:
زالزالکها سرشار از فنانئویدها میباشد که به طور قابل توجهی به سلامت قلب کمک میکند. آنها همچنین حاوی آنتی اکسیدانهای هستند که خواص ضد التهابی دارند. حتی در جلوگیری از لخته شدن خون در شریانها نیز مفید میباشند.
۷. زالزالک برای جلوگیری از سرطان:
شما میتوانید با کمک زالزالکها از بیماریهای خطر ناکی مانند سرطان جلوگیری کنید. آنها حاوی آنتی اکسیدانهای قدرتمند میباشندکه با تمام سرطانهای که در بدن وجود دارند، مبارزه میکنند همچنین خون را سم زدایی میکنند و تمام سموم را از بدن بیرون میکند.
۸. درمان فشار خون بالا با زالزالک:
افرادی که از فشار خون بالای رنج میبرند میتوانند، چای زالزالک را امتحان کنند و شاهد بهبود باشند چرا که دمنوش زالزالک تازه یکی از بهترین نسخهها برای داشتن خواب آرام است.
۹. زالزالک برای درمان بی خوابی و کاهش اظطزاب:
این میوه توسط پزشکان برای افرادی که دچار بیخوابی میشوند توصیه میشود.
یکی از خواص زالزالک اثر آرامشبخش ملایم آن است که میتواند در کاهش علائم اضطراب مؤثر باشد. در مطالعهای درباره اثر زالزالک روی فشارخون، میزان اضطراب کسانی که عصاره زالزالک مصرف کرده بودند، بهطور قابلتوجهی پایین نیامد؛ ولی در آنها گرایش بهسمت کاهش اضطراب مشاهده شد.
در مطالعهٔ دیگری روی ۲۶۴ فرد دچار اضطراب، ترکیبی از زالزالک، منیزیم و گل خشخاش کالیفرنیا (California poppy flower) سطح اضطراب این افراد را در مقایسه با دارونما بهمیزان قابلتوجهی پایین آورد. هنوز مشخص نیست که زالزالک چه نقشی در این کاهش اضطراب ایفا کرده است.
زالزالک در مقایسه با داروهای ضد اضطراب معمول، عوارض جانبی بسیار کمتری دارد؛ به همین دلیل، پژوهش روی زالزالک برای استفاده از آن در درمان اختلالات سیستم عصبی مرکزی مانند اضطراب و افسردگی همچنان ادامه دارد؛ البته در این زمینه به پژوهشهای بیشتری نیاز داریم. اگر دچار اضطراب هستید و میخواهید اثر مکمل زالزالک در کنترل اضطراب خود را بسنجید، هیچیک از داروهای فعلی خود را قطع نکنید و حتما در این باره با پزشک خود مشورت کنید.
۱۰. زالزالک برای تقویت و بهبود بینایی:
زالزالکها حاوی ویتامین A هستند که باعث حفظ سالم ماندن بینایی میشود. واز رشد آب مروارید جلوگیری میکند. شما همچنین میتوانید چای زالزالک نیز بنوشید.
چگونگی مصرف زالزاک برای استفاده بهینه از خواص آن
آب را به مدت ۲ دقیقه بر روی گاز بگذارید و پس از جوش آمدن ۳ الی ۴ عدد زالزالک به آن بیافزایید و به مدت ۸ تا ۱۰ دقیقه صبر کنید، سپس زالزالکها را از آن خارج کنید، درون یک فنجان بریزید و از چای خود لذت ببرید.
خواص و فواید درمانی دیگر میوه زالزالک
علاوه بر آنچه گفته شد میوه پاییزی زالزالک برای برخی از بیماریها به عنوان درمان محسوب شود مثل:
*بهبود سوءهاضمه
*کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی
*اثرات ضد التهابی
*پیشگیری از بیماریهای کبدی
روشهای استفاده از خواص زالزالک
به روشهای مختلفی میتوانید زالزالک را به رژیم غذایی خود اضافه کنید:
مصرف زالزالک بهصورت خام: زالزالک خام مزهای ترش و کمی شیرین دارد و میتواند میانوعدهٔ بسیار خوبی باشد؛
استفاده از چای زالزالک: میتوانید چای زالزالک آماده را بخرید یا با خشک کردن میوه، گلها و برگهای این گیاه چای تهیه کنید؛
استفاده از زالزالک در مربا و دسر: زالزالک میوه خوشطعمی است؛ میتوانید با آن مربا و شربت تهیه کنید یا از آن در پخت کیک و شیرینی استفاده کنید؛
تهیه سرکه و ترشی: با تخمیر زالزالک میتوانید سرکهای خوشطعم تهیه کنید و از آن بهعنوان چاشنی در سس سالاد استفاده کنید؛
مکملهای غذایی: میتوانید از مکمل و عصاره زالزالک استفاده کنید. این مکمل بهصورت پودر، قرص یا مایع عرضه میشود.
توصیههایی برای استفاده از مکملهای زالزالک
معمولا در مکملهای زالزالک از میوه زالزالک و همچنین برگها و گلهای آن استفاده میشود. البته بعضی از مکملها تنها از برگ و گل زالزالک تشکیل شدهاند؛ زیرا غلظت آنتیاکسیدانهای موجود در برگ و گل زالزالک بیشتر از میوهٔ آن است.
دوز مصرفی توصیهشده برای برندها و شکلهای مختلف مکملهای زالزالک، متفاوت است. بر اساس یک گزارش، کمترین دُز مؤثر عصاره زالزالک برای نارسایی قلبی، ۳۰۰ میلیگرم در روز است. دُزهای معمول، ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلیگرم است که روزانه ۳ بار مصرف میشود.
به خاطر داشته باشید که مکملها تحت نظارت سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) یا هیچ نهاد نظارتی دیگری قرار ندارند؛ بنابراین نمیتوانیم از اثربخشی واقعی یا بیخطر بودن آنها مطمئن باشیم و همیشه باید مکملها را از منابع معتبر و قابلاطمینان تهیه کنیم.
از مکملهایی استفاده کنید که مهر تأیید سازمانهای مستقلی را دارند که اثربخشی و کیفیت مکملها را بررسی میکنند، سازمانهایی مانند فارماکوپیای آمریکا (USP)، بنیاد بینالمللی بهداشت (NSF International) یا مرکز تحقیقاتی ConsumerLab.
عوارض و اثرات جانبی زالزالک
مصرف میوه این گیاه در مقادیر معمولی اثرات مضری را به همراه ندارد؛ اما مصرف آن همراه گل و برگهای آن به صورت دارو، دمنوش یا عصاره در مقادیر زیاد ممکن است منجر به بروز علائمی چون:تپش قلب، لکههای پوستی خفیف، سردرد، میگرن، خستگی، تهوع، تپش قلب، لکههای پوستی خفیف، علائم بیماریهای روده و معدهای و خواب آلودگی و... شود.
مصرف اندازه زیاد این گیاه به شکل دارو برای خانمهای باردار و شیرده مناسب نمیباشد.
اگر مشکل و بیماری قلبی دارید و داروهای خاص مصرف میکنید هرگز بدون مشورت با پزشک زالزالک میل نکنید چرا که این میوه با برخی از داروهای قلبی تداخل داشته و اثرات نامطلوب خواهد داشت.
سخن پایانی
خواص زالزالک تا حد زیادی بهدلیل آنتیاکسیدانهای موجود در آن است. این میوه مفید دارای فواید سلامتی فراوانی بهویژه برای قلب است. بررسیها نشان داده است که زالزالک فشارخون و سطح چربی خون را کاهش میدهد؛ همچنین در ترکیب با داروهای استاندارد و معمول، نارسایی قلبی را درمان میکند. از دیگر خواص زالزالک میتوان به کاهش التهاب، بهبود رشد موها و کمک به گوارش و هضم غذا اشاره کرد. اگر میخواهید این میوه پرخاصیت و مفید را امتحان کنید، بهتر است که پیش از مصرف آن بهصورت مکمل غذایی، با پزشک خود مشورت کنید.