اختصاصی«تابناک با تو» - بافتبرداری یا بیوپسی (به فرانسوی: Biopsie)، که به آن تکهبرداری و نمونهبرداری نیز میگویند، یک آزمایش پزشکی است که معمولاً توسط یک جراح یا متخصص رادیولوژی انجام میشود و شامل برداشتن نمونهای از سلولها یا بافتها برای بررسی وجود یک بیماری یا تعیین وسعت آن است. بافت برداشتهشده معمولاً توسط متخصص آسیبشناسی زیر میکروسکوپ بررسی میشود، اما میتواند به شکل شیمیایی نیز آنالیز شود. وقتی کل یک توده یا ناحیهٔ مشکوک برداشته میشود، این عمل بافتبرداری برداشتی نامیده میشود.
در بافتبرداری برشی یا بافتبرداری با سوزن ضخیم قسمتی از بافت ناهنجار را بدون تلاش برای خارج کردن تمام ضایعه یا تومور برمیدارند. وقتی نمونهٔ بافت یا مایع به وسیلهٔ سوزن و به شکلی برداشته میشود که سلولها بدون حفظ ساختار بافتی آنها خارج میشوند، این عمل را بافتبرداری آسپیراسیون با سوزن ظریف مینامند. بافتبرداریها بیش از همه برای بررسی و تشخیص عارضههای محتمل سرطانی یا التهابی انجام میشوند.
بیوپسی چیست؟
بیوپسی، نمونه برداری از بافتی است که به منظور بررسی دقیقتر از بدن گرفته میشود. هنگامی که آزمایش اولیه نشان دهد منطقهای از بافت بدن طبیعی نیست، پزشک باید نمونه برداری بافتی را تجویز کند.
ممکن است پزشکان ناحیهای از بافت غیرطبیعی را ضایعه، تومور یا توده بنامند. اینها کلمات عمومیای هستند که برای تأکید بر ناشناخته بودن بافت استفاده میشوند.
ناحیه مشکوک ممکن است در طی معاینه بدنی یا در داخل آزمایش تصویربرداری مشاهده شود.
بیشتر بخوانید
چه کسانی باید گلوتن مصرف کنند؟
اینها نشانههای کبد چرب هستند
کدام مواد غذایی سرشار از گلوتن هستند؟
نشانه موذیترین سرطان در بدن
انواع بیوپسی
انواع مختلفی از بیوپسی وجود دارد که میتواند برای شناسایی طیف وسیعی از شرایط سلامتی مورد استفاده قرار گیرد و چگونگی انجام بیوپسی به محل نمونه برداری بافت بستگی دارد.
یک عمل میتواند برای نمونه برداری سریعاً با نمونه برداری آغاز شود تا جراح بتواند با استفاده از تشخیص ارائه شده جراحی مناسب را انجام دهد.
انواع بیوپسی شامل
سلولهای تراش دهنده
از بین بردن سلولها از لایه سطحی بافت، مانند داخل دهانه رحم (گردن رحم)، به عنوان بخشی از آزمایش غربالگری دهانه رحم
بیوپسی پانچ
برای تشخیص شرایط پوستی با استفاده از یک ابزار خاص برای ایجاد سوراخ کوچک در پوست برای به دست آوردن نمونه انجام میشود.
بیوپسی سوزن
یک سوزن توخالی مخصوص که با سونوگرافی یا سی تی اسکن برای بدست آوردن بافت از اندام یا از بافت زیر پوست استفاده میشود.
بیوپسی آندوسکوپیک
در این روش از آندوسکوپ (لولهای که در انتهای آن دوربین دارد) برای از بین بردن بافت، مانند از درون معده در حین آندوسکوپی، استفاده میشود (یک روش تشخیصی برای بررسی داخل دستگاه گوارش فوقانی معده)
بیوپسی خارج از بدن
جایی که از جراحی برای برداشتن یک قطعه بزرگتر از بافت استفاده میشود.
آسپیراسیون دقیق سوزن
با استفاده از سوزن و سرنگ برای بدست آوردن نمونهای از سلولها به عنوان مثال از تیروئید یا توده پستان استفاده میشود.
بیوپسی با سوزن
بعد از اینکه نمونه بافت برداشته شد، میتوان با استفاده از مواد شیمیایی مختلف آن را آزمایش کرد تا نحوه واکنش آن را ببینند و از محتوای آن مطلع شوند.
نوع آزمایشات استفاده شده به شرایط پزشکی در حال بررسی و ویژگیهای نمونه بافت بستگی خواهد داشت.
کاربرد بیوپسی چیست؟
نمونه برداری یا بیوپسی تقریبا از هر جای بدن ممکن است انجام شود. مانند پوست، اندامها و ساختارهای مختلف بدن. بیوپسی برای بررسی دقیق ناهنجاری در اندامها و بدن انجام میگیرد این ناهنجاریهای عبارتند از:
- ناهنجاریهای ساختاری: مانند تورم در یک اندام
- ناهنجاریهای عملکردی: مانند مشکلات کبد و کلیه
سپس نمونه برداشته شده از بافت زیر میکروسکوپ بررسی میشود. چنانچه در نمونه مورد آزمایش، سلولهای غیر عادی دیده شود. بیمار برای بررسیهای دقیقتر کاندید میشود. در مواردی که بیماری بارز است، بیوپسی کمک میکند که شدت بیماری و پیشرفت آن یا میزان بهبود و پاسخ به درمان، مشخص شود.
چرا باید نمونه برداری انجام شود؟
بیوپسی اغلب برای جستجوی سرطان انجام میشود. اما نمونه برداری میتواند به شناسایی بسیاری از شرایط دیگر هم کمک کند.
هر زمان یک سوال مهم برای پزشکی وجود داشته باشد، بیوپسی کمک میکند تا درست به آن پاسخ دهند.
در اینجا فقط چند نمونه از مواردی که نیاز به نمونه برداری دارند را ذکر میکنیم:
با انجام ماموگرافی توده یا تودهای دیده شده که نشان دهنده احتمال سرطان پستان است.
خال روی پوست تغییر شکل داده و امکان ملانوما دارد.
فردی مبتلا به هپاتیت مزمن است و باید بداند که سیروز دارد یا خیر.
ممکن است نمونه برداری از بافتی با ظاهر طبیعی هم انجام شود. این مورد میتواند به بررسی شیوع سرطان یا رد عضو پیوندی کمک کند.
اما در بیشتر موارد، برای تشخیص مشکل یا کمک به تعیین بهترین گزینه درمانی، نمونه برداری انجام میشود.
روشهای بیوپسی
بیوپسی روشهای مختلفی دارد که تقریباً همه آنها شامل استفاده از ابزاری تیز برای از برداشتن مقدار کمی از بافت است. اگر بیوپسی روی پوست یا ناحیه حساس دیگر باشد، ابتدا داروی بی حسی استفاده میشود.
نمونه برداری با سوزن
بیشتر نمونه برداریها با استفاده از سوزن انجام میگیرد، به این معنی که از سوزن برای دسترسی به بافت مشکوک استفاده میشود.
نمونه برداری با هدایت CT
فرد در دستگاه سی تی اسکن قرار میگیرد. تصاویر اسکنر به پزشکان کمک میکند تا بطور دقیق سوزن را در بافت قرار دهند.
نمونه برداری با سونوگرافی
اسکنر سونوگرافی به پزشک کمک میکند تا سوزن را به سمت ضایعه هدایت کند.
نمونه برداری از استخوان
از بیوپسی استخوان برای جستجوی سرطان استخوان استفاده میشود. این کار ممکن است از طریق روش سی تی اسکن یا توسط جراح ارتوپدی انجام شود.
نمونه برداری از مغز استخوان
از یک سوزن بزرگ برای ورود به استخوان لگن بمنظور جمع آوری مغز استخوان استفاده میشود. این روش بیماریهای خون مانند سرطان خون یا لنفوم را تشخیص میدهد.
چه زمانی بیوپسی انجام میشود؟
عملکردی مانند مشکلات کلیوی یا کبدی، ساختاری مانند تورم در یک عضو خاص هنگامی که نمونه بافت تحت میکروسکوپ بررسی میشود، سلولهای غیر طبیعی ممکن است شناسایی شوند، که میتواند به تشخیص یک وضعیت خاص کمک کند.
بیوپسی نیز میتواند برای ارزیابی شدت آن (مانند میزان التهاب) و درجه (مانند پرخاشگری سرطان) مورد استفاده قرار گیرد.
این اطلاعات در هنگام تصمیم گیری در مورد مناسبترین درمان بسیار مفید میباشد که در ارزیابی چگونگی واکنش فرد به نوع خاص درمان بسیار مهم میباشد.
همچنین میتواند در تعیین پیش آگهی کلی فرد (چشم انداز) مفید باشد.
مرحله بهبود یا ریکاوری
اکثر بیوپسیها فقط به بی حسی موضعی نیاز دارند، بدین معنا که نیازی به گذراندن یک شب در بیمارستان نیست. با این حال، هنگامی که روش تحت بیهوشی عمومی انجام میشود، معمولا یک شب بستری نیاز میباشد.
اکثر نمونههای بیوپسی به دلیل بیهوشی بدون درد هستند، هرچند این بستگی به جایی که نمونه گرفته شده است، دارد. ممکن است احساس درد ناخوشایندی داشته باشید که با توجه به توصیه پزشک یا جراحتان میتواند با درد کمر درمان شود.
بعضی از نمونههای بیوپسی ممکن است شامل چندین ساعت در بیمارستان بستری شوند. ممکن است محل عمل را بخیه بزنند.
نتایج
نتایج اغلب در عرض چند روز در دسترس است. با این حال، این پیش بینی دشوار است، زیرا بعد از اولین بررسی نمونه، ممکن است نیاز به آزمایش بیشتر باشد. گاهی اوقات لازم است که اسلایدهای میکروسکوپ را دور بیاوریم، تا متخصص دیگری آن را بررسی کند.
اگر این خدمت در طی عمل جراحی انجام شود، در بعضی موارد ممکن است از یک روش پردازش متفاوت استفاده شود، که به عنوان یک بخش یخ زده شناخته میشود. این کار جراح را قادر میسازد تا نتیجه اولیه را بدست آورد، که میتواند برای کمک به درمان در حالی که در حال پیشرفت است استفاده شود.
پزشک GP، مشاور بیمارستان یا پرستار شما نتایج خود را به شما ارائه میدهد و آنچه را که میخواهید بگویید. این خدمت گاه غیرقابل تصور است، به این معنی که نتیجه قطعی نداشته است. در این مورد، ممکن است بایپلسی تکرار شود، یا ممکن است برای تأیید تشخیص، نیاز به آزمایش دیگری باشد.