اختصاصی تابناک با تو؛ مادرم همیشه برای گلها وگیاهان باغچه آواز می‌خواند و من هم همیشه از این کارش تعجب میکردم و او متوجه تعجب من میشد و کنار گوشم میگفت: آنها صدای ما را میشنوند. هرچه قدر بیشتر با آنها صحبت کنیم بهتر و سریع تر رشد می کنند.
باغچه مادرم بسیار شاداب و با طراوت بود، تا جایی که همسایه ها به او حسادت می کردند. از کجا معلوم شاید صدای خوش آهنگ مادرم دراین اتفاق بی تاثیر نبوده است!
مطالعات علمی دراین زمینه، موافق نظر مادرم می‌باشد و نشان می‌دهد گیاهان موجودات هوشمندی هستند که میتوانند با محیط اطراف خود درارتباط باشند و از آن بیاموزند.
ولی دراین میان افراد بسیاری هم این فرضیه را رد میکنند، برای همین ازاین مقوله به عنوان یک جنگ علمی یاد میشود و همواره همه منتظرند تا درنهایت به استقبال پیروز میدان بروند.
آیا گیاهان صحبت میکنند؟
تحقیقات نشان می دهد که گیاهان پیچیده‌تر از آن چیزی هستند که نشان می دهند، ولی با وجود این، فرضیه صحبت کردن گیاهان هیاهوی بسیاری در پی خواهد داشت.
برخی از دانشمندان و محققان تمام تلاش خود را برای اثبات این امر به کار گرفته‌اند، حال آنکه برخی دیگر عقیده دارند، دنبال‌گیری این فرضیه فقط موجب اتلاف وقت است.
محقق استرالیالیی "مونیکا جاجلیانو" یکی از دانشمندانی است که به صورت جدی در این امر تحقیق می کند و مقاله‌ای در مورد گیاهان و درک بالای آنها از محیط اطراف منتشر کرده است.
او عقیده دارد که صدا یکی از رکن های اساسی حیات است و حتی باکتری ها هم از طریق صداهایی نامفهوم بایکدیگر در ارتباط هستند و اصلا عجیب نیست، اگر متوجه شویم که گیاهان نیز از این توانمندی بهره مند هستند.
مونیکا طی تحقیقات خود متوجه شد که گیاهان از طریق ریشه هایشان صدای حرکت آب در داخل زمین را می‌یابند و این امر در تشخیص مکان آب در داخل زمین به آنها کمک میکند.
هیاهویی در دل زمین
تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۲ سروصدای بسیاری را به راه انداخت درمورد این بود که گیاهان قادر به صحبت کردن هستند.
محققان به کمک لرزش لیزری میزان، لرزش ریشه‌ها را مستقیم سنجیدند. آنها ریشه‌هایی را در منطقه‌ای دورافتاده در درون آب قرار دادند و سپس دستگاه سنجش را برای ثبت صداها داخل آن گذاشتند تا بتوانند فرضیه خود را ثابت کنند.
پس ازمدتی دستگاه ها، صداهایی مثل کلیک کردن دریافت کردند که گفته میشود ناشی از ریشه گیاهان است
آنها می‌گویند با تغییر رشد گیاهان صداهای کلیک نیز همسان میشود.
پاسخی شیمیایی به این صداها
تحقیقات گسترده ای در سال ۲۰۱۹ انجام گرفت که ثابت کرد، گیاهان واکنش شیمیایی واضحی در برابر شنیدن صداهای خاص از خود نشان می دهند، مثلا برخی گیاهان با شنیدن صدای زنبور شهد بیشتری تولید می کنند. از کجا معلوم شاید در قبال خدمت زنبورها در جهت رشد و تکثیر، این واکنش شیمیایی نوعی جایزه دادن به زنبورها محسوب میشود و همین امر دال بر این است که آنها صداها را می شنوند و دریافت می کنند و چه بسا پاسخگو هستند.
مطالعات دیگری نشان می دهد گیاهانی که در معرض آفت‌ها قرار می گیرند، مواد شیمیایی خاصی از خود ساطع میکنند تا آفات را از خود دور سازند و همین امر دال براین است که گیاهان با محیط اطراف خود در ارتباط هستند، ولی هنوز که هنوز است دستگاه هایی که صدای گیاهان را بررسی می کند، نتایج روشنی در اختیار دانشمندان قرار نمی‌دهد و بدین دلیل محققان در این رابطه به اتفاق نظر نرسیده اند.
تردید کنندگان در قدرت ارتباطی گیاهان
بسیاری بر این باور هستند که برقراری ارتباط نیازمند کمی هوشمندی است و این امر تنها در حیوانات منحصر می شود و شامل گیاهان نمی شود.
دیوید روبنسون یکی از تردید کنندگان این نظریه اعتقاد دارد که صداهای ضبط شده توسط دستگاهها حایز اهمیت است ولی تنها واکنش هایی محدود و ساکن است که ارتباطی به قدرت تفکر ندارد. گیاهان سلولهای عصبی ندارند، در واقع این سلولها اطلاعات را از طریق سیگنالهای الکتریکی به مغز حیوانات می رساند که به صورت کلی محدود به قدرت تفکر می شود و تنها می توان گفت که اطلاعات درون گیاهان از طریق سیگنال های شیمیایی منتقل می شود.
او می‌افزاید: اصلا دور از ذهن نیست که روزی توانمندی گیاهان ما را شگفت‌زده کند ولی درعین حال نباید قدرت‌های اتصالی خودرا با آنها مقایسه کنیم و حرکتی که برخی انسانها در مقابل گیاهان برای انتقال احساسات انجام می دهند، تنها برگرفته ازاین است که می خواهند گیاهان را شبیه خود سازند.
اما دانشمند دیگری به نام "تونی تریواس" می‌گوید: باید تعریف وسیع‌تری برای هوش در نظر گرفت. ما باید گیاهان را هوشمند در نظر بگیریم، چون در برابر صدا از خود واکنش نشان می دهند. درختان به شبکه میکروب‌های خاکی برای تغذیه اعتماد می کنند. درحقیقت تمام مخلوقات هستی دارای هوش هستند، چون اگر نداشتند زنده نمی‌ماندند.
جالبه محققانی که به این تئوری شاعرانه اعتقاد دارند و آن را دنبال می کنند بیشتر خانم هستند