«تابناک با تو» - خانه بایستی محل آرامش و جایی امن برای اعضاء خانواده به ویژه نوجوان باشد و مناقشات و جرو بحثها و دعواهای علنی والدین به آن لطمه نزند و بهانه گریز نوجوان از خانواده را فراهم نیاورد.
اساسیترین نیاز نوجوان: احساس محبت
جامعه شناسان و روانشناسان بر این عقیده اند که اساسیترین نیاز یک نوجوان، احساس عشق عاطفی از جانب بزرگسالان اصلی زندگی خویش است. دیوید پاپ نو، استاد جامعه شناسی دانشگاه رانجرز مینویسد: کودکان زمانی به بهترین وجه، رشد میکنند که از فرصت روابط گرم، صمیمی، پایدار و مستمر با پدر و مادر خود بهرمند باشند. اگر والدین و سایر بزرگسالان مهم زندگی نوجوان نیاز او به عشق را برطرف نکنند، نوجوان در انواع مکانهای نامناسب به جستجوی عشق خواهد پرداخت. پسران محروم از محبت، که از سوی معلمان و والدین طرد شده اند هدف اصلی جوانان و بزرگسالان ناباب اجتماعی و خلاف کار هستند.
در اعماق وجود نوجوان آرزوی ارتباط با والدین و پذیرفته شدن از سوی آنان و مورد حمایت قرار گرفتن آنان وجود دارد. زمانی که این اتفاق بیافتد نوجوان احساس میکند مورد عشق والدین است. وقتی نوجوان، ارتباطی با والدینش نداشته باشد و حمایت و پذیرش آنان را لمس نکند، مخزن عشق درونش خالی میشود و این خلاء بر رفتار او اثر میگذارد. اگر والدین میخواهند نوجوان شان احساس محبت کند باید مدتی از وقت خود را به او اختصاص بدهند. وجه دیگر مهرورزی به نوجوان تان اینست که از او حمایت کنید و او را بپرورید.
والدین پرورش گر، نگرش مثبت دارند. آنها دیگران را تشویق میکنند و به دنبال نکات مثبت چیزهایی هستند که نوجوان شان انجام میدهد و میگوید و به آنها ابراز میکند. والدین پرورش گر، والدین دلسوزی هستند که همیشه به دنبال راههایی برای بهبود زندگی نوجوان شان میگردند.
نکاتی پیرامون ارتباط با نوجوان
از نازپرورده کردن اجتناب کنید. کاری را که نوجوان میتواند خود انجام دهد، به جای آنها، انجام ندهید. احترام متقابل و اعتماد متقابل مبنای یک رابطه برابرند. از کنترل کردن دست بکشید. از جنگ قدرت بپرهیزید. بدانید که جبر و زور اگر از ناحیه پدر و مادر باشد، تولید مقاومت میکند.
از نوجوانان خود انتظارات واقع بینانه داشته باشید. روابطی فراهم آورید که نوجوانها بخواهند تن به همکاری بدهند، به خود متکی شوند و قبول مسئولیت کنند. نوجوانان را تشویق کنید. روشهای تشویق نوجوان عبارتند از: دادن مسئولیت، توجه به همکاری نوجوان در منزل، نظر خواهی از او، تشویق کردن نوجوان برای مشارکت در تصمیم گیریها، قبول اشتباهات، تاکید به جریان و فرآیند به جای توجه به نتیجه، تبدیل جنبههای منفی به مثبت، احترام به قضاوت نوجوان، داشتن انتظارات مثبت و به دیده متفاوت بر مسایل نگاه کردن. در هر یک از ویژگیهای فرزندانتان به جنبههای مثبت آن توجه کنید.
گوش دادن روشی برای کمک به نوجوان است تا با مشکلاتش بهتر روبه رو شود. برای اینکه موثر گوش دهید غرولند نکنید، انتقاد نکنید و از تهدید کردن، مسخره کردن یا تضمین دادن بی جهت خودداری ورزید. آرامش داشته باشید و علاقه نشان دهید. از بحث و منازعه دوری کنید. انتقاد را به حداقل برسانید. اگر فکر میکنید انتقاد ضرورت دارد، به جای شخص از عمل او انتقاد کنید. توافقهای به عمل آمده را رعایت کنید. نه تنها نوجوانتان بلکه خودتان را هم تشویق کنید.
نکاتی طلایی در رابطه با نوجوان
استفاده از روش تغافل (نادیده گرفتن): یعنی مسائل و مشکلات نوجوان را بزرگ نشان ندهیم که در او ایجاد وحشت نماید و یا او را به لحاظ رفتارهایش دائم باز خواست ننمائیم.
ایفای نقش راهنمایی، بجای دستوری: در برخورد با مسائل نوجوان بهتر است از خودش کمک بگیریم یعنی این واقعیت را بداند که نخستین مسئول حلّ مشکل او، خودش است و برای حل آن باید اقدام نماید و ما والدین فقط وظیفهی راهنمایی او را داریم که از عواقب تصمیم خودش مطلع شود.
آموزش: مهمترین دلیل ترس و اضطراب از هر موضوعی جهل و ناآگاهی نسبت به آن موضوع میباشد که ضروری است برای کاهش ترس و اضطرابهای نوجوانی آموزشهای لازم در مورد بلوغ، دوستیابی، حل مساله، گذراندن اوقات فراغت، برنامهریزی درسی و مواردی از این قبیل به نوجوان آموزش داده شود.
اعتماد سازی: باید بیاموزیم که چگونه حس اعتماد نوجوان را نسبت به خودمان جلب و جذب کنیم، چنانچه اعتماد میان نوجوان و والدین کمرنگ شود او برای حل مسائل خود به دیگران مراجعه میکند.
تاکید بر محبت و پرهیز از خشونت: ارتباط با نوجوان اگر بر اساس عشق و علاقه و صمیمیت استوار باشد اعتماد به نفس را در او تامین و تضمین مینماید و اگر بافشار و خشونت همراه باشد ممکن است موجب اختلال عصبی و دشواریهای روانی در او شود.
الگوهای رفتاری والدین: نوجوان علاقمند است که والدین دارای شخصیتی مستحکم و با ثبات و پایدار باشند، چون به اتکاء شخصیت و همانند سازی آنان نیازمند است.
پرهیز از مناقشات خانوادگی: خانه بایستی محل آرامش و جایی امن برای اعضاء خانواده به ویژه نوجوان باشد و مناقشات و جرو بحثها و دعواهای علنی والدین به آن لطمه نزند و بهانه گریز نوجوان از خانواده را فراهم نیاورد.
شناخت دوستان: دوستان نوجوان خود را بشناسیم. کودکان وقتی بزرگ میشوند و به مدرسه میروند به خصوص زمانی که به سن نوجوانی میرسند، بیشتر از دوستان خود تقلید میکنند. نوجوان بسیار آسیب پذیر است و اگر دوستان او رفتارهای خوبی نداشته باشند به راحتی میتوانند او را به بدآموزی و خلافکاری بکشانند.
ایجاد تعادل بین آزادی نوجوان و مراقبت از او: نوجوان بزرگ شده است و به آزادی نیاز دارد. اما چون آسیب پذیر است و در بسیاری از موارد به جای عقل و منطق از احساسات خود پیروی میکند، به مراقبت مناسب هم احتیاج دارد، اگر بتوانیم در دادن آزادی به نوجوان و مراقبت از او زیاده روی نکنیم و اندازه نگه داریم، به هر دو نیاز او پاسخ مثبت داده ایم و از خطرهایی که آزادی زیاد و مراقبت شدید ایجاد میکنند، پیشگیری کرده ایم.
رفتار نوجوان تکرار رفتار شماست
نوجوان تمام رفتارهای والدین را مانند یک دوربین مخفی ضبط میکند. طریقه رفتار شما در شرایط سخت یکی از مهمترین نکاتی است که در آینده، سرنوشت او را تحت تاثیر قرار میدهد و او را در برابر مشکلات مقاوم میسازد. در واقع او با ثبت تک تک رفتارهای شما در شرایط مختلف میآموزد که چگونه رفتار کند. پس خوب رفتار کنید و به نوجوان تان بیاموزید با کوچکترین اتفاق پرخاشگری نکند. این امر که در عمل به او بیاموزید که رفتار خوب تاثیرات مثبت خواهد داشت به او کمک میکند تا رفتارهایش را مطلوبتر کند. رفتار او تعیین کننده جایگاه اجتماعی او در گروه دوستان و بزرگسالان است.
به او بگویید رفتار و منش خوب چگونه زندگی او را تغییر میدهد. هر رفتاری که کودک از روزهای اول در کنار خانواده اش تجربه میکند، به مرور عادت میشود و هر چقدر رفتارها سنجیدهتر باشد، باعث میشود، موفقتر عمل کند.
منبع: میگنا