کمردرد به راحتی میتواند روز شما خراب کند. این اتفاق معمولا زمانی میافتد که ستون فقرات شما دچار اشکال شده باشد. ستون مهرهها از مفاصل‚ رباطها‚ عضلات‚ استخوانها تشکیل شده است که به شما کمک میکند بتوانید به حالت صاف بایستید. در برخی موارد مشکلاتی مثل آرتروز کمر کشیدگیها، شکستگیها، عفونت کلیه، موبرداشتن ستون فقرات میتواند منجر به کمردرد شود. چون نمیتوان کمردرد را نادیده گرفت برای آرامش روان و سلامت بدن خود میتوانید از تکنیکهای خود مراقبتی در خانه استفاده کنید.
چگونه کمردرد رخ میدهد؟
کمردرد میتواند ناشی از:
- آسیب دیدگیها که به علت تصادفات یا شکستگیهای ستون فقرات ایجاد میشود.
- سبک زندگی بیتحرک که منجر به اضافه وزن هم میشود. اضافه وزن فشار زیادی به کمر مخصوصا به ستون فقرات وارد میکند.
- پوکی استخوان وضعیتی که در آن تراکم استخوانها کاهش پیدا میکند که باعث ضعیف و شکننده شدن استخوانها میشود. اغلب هیچگونه نشانهای برای این بیماری نیست تا اینکه بیمار دچار شکستگی شود.
- انواع مختلف آرتروز. مثلا تنگی ستون فقرات که در آن فضای مابین داخل ستون فقرات کاهش میابد و منجر به فشار روی ستون فقرات و اعصاب میشود و پس از آن درد شدید کمر شروع میشود.
- استئوآرتریت که نوعی آرتروز است که در کمر رخ میدهد و موجب کمردرد میشود. مفاصل استخوانها دچار للتهاب میشوند و سرانجام غضروفهای مابین مفاصل استخوانها از بین میروند.
- آنکیلوزان اسپوندیلیت نوعی آرتروز است که مهرههای ستون فقرات به یکدیگر جوش میخورند و موجب میشود ستون فقرات از گردن به پایین سفت شود.
- رنج بردن از مشکلات عاطفی و استرس و اضطراب طولانی مدت. وقتی شما از لحاظ احساسی تحت فشار هستید عضلات کمر شما منقبض و سفت میشوند. سفت شدن طولانی مدت این عضلات منجر به کمردرد میشود.
- سیاتیک این وضعیت به علت تحریک عصب سیاتیک رخ میدهد. اغلب اوقات عصب سیاتیک به علت فتق دیسک یا دیسکی که از جای خود لغزیده است تحریک میشود و موجب بروز درد میشود.
- لغزش دیسک یا فتق دیسک. وقتی که مایع ژلهای داخل دیسک به بیرون نشت میکند و اطراف بافت موجب ایجاد برآمدگی میشود.
- آبسه نخاعی این عارضه به علت عفونت ستون فقرات رخ میدهد. آبسه پر از چرک و سلولهای مرده است و بسیار دردناک است. این وضعیت ممکن است زندگی شما را به خطر بیندازد به همین دلیل یکی از فوریتهای پزشکی محسوب میشود.
- بارداری
- ویروس کرونا
- سرطان کبد و روده
علائم کمردرد چه هستند؟
یکی از علائم اصلی داشتن درد در تمام نواحی کمر است و گاهی اوقات تا باسن و پاها نیز کشیده میشود. برخی از انواع کمردرد موجب بروز مشکل در دیگر نواحی بدن میشود. در اکثر موارد کمردرد به تدریج و بدون درمان برطرف میشود. اگر مشکل با هر کدام از این علائم باقی ماند باید به پزشک مراجعه کنید و درمان مربوط به خود را دریافت کنید:
- کاهش وزن
- تب
- درد در قسمت پایین پاها
- دردی که تا زیر زانوها میرسد
- التهاب یا ورم کمر
- کمردرد مداوم به طوری که دراز کشیدن و استراحت کردن کمکی نمیکند
- آسیب دیدگی که اخیرا اتفاق افتاده است و تصادف و ضربه به کمر
- مشکل هنگام ادرار کردن
- بیحسی اطراف آلت تناسلی
- بیاختیاری مدفوع یا از دست دادن کنترل روده
- بیحسی اطراف باسن
- بیحسی اطراف مقعد
- دردی که با استراحت بهبود پیدا نمیکند
چگونه مشکل کمردرد را تشخیص دهیم؟
معمولا پزشکان در کلینیک درد در تهران پس از پرسیدن سوال و انجام آزمایش علت اصلی کمردرد را تشخیص میدهند. آزمایشاتی مثل سی تی اسکن، ام آر آی و اشعه ایکس اطلاعاتی راجع به وضعیت بافت نرم میدهد. همچنین یک کایروپراتر و استئوپات از طریق لمس و معاینه فیزیکی تشخیص میدهند.
درمان های کمردرد
در اکثر موارد کمردرد بدون مداخله بهتر میشود. اصلیترین درمان بعد از آسیب دیدگی این است که استراحت کنید و از حرکات پیچشی و کشیدن عضلات خودداری کنید. اما شاید دوست داشته باشید که موارد دیگری به جعبه ابزار درمان خود اضافه کنید:
داروهای بدون نسخه پزشک
مسکنهای بدون نسخه پزشک به صورت موقت درد را تسکین میدهند.
این داروها به اشکال مختلف وجود دارند. این داروها به صورت قرص کپسول یا مایع مصرف میشوند شامل داروهای که حاوی استامینوفن یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (آسپیرین) مثل آسپرین، ایبوپروفن، سالیسیلات منیزیم و ناپروکسن سدیم میشوند.
همچنین مسکن های موضعی هم هستند که روی پوست استفاده میشوند. که با توجه به محل و شدت درد میتوان از آنها استفاده کرد. ترکیبات فعال و مشترک در این داروها شامل بنزوکائین، کپسایسین، دیفن هیدرامین، هیدروکورتیزون و منتول میشود.
داروهای مسکن و بدون نسخه پزشک درد خفیف تا متوسط را به صورت ایمن و موثر کاهش میدهند. این داروها برای درمان درد مزمن به طور مداوم یا طولانی مدت استفاده نمیشوند، مگر اینکه توسط پزشک متخصص شما تجویز شوند.
کشش
حرکات کششی عضلاتی که نیاز به تقویت شدن دارند را قویتر میکند و عضلات تنشی را آرام میکند. به خاطر داشته باشید حرکات کششی خاص میتوانند هم درد شما را کاهش دهند هم آنرا افزایش دهند. این بستگی به محل درد دارد. به همین دلیل حرکات کششی که موجب بروز درد میشوند را متوقف کنید و به هیچ عنوان خودتان را مجبور به ادامه دادن نکنید. پزشک پیشنهادات لازم برای انجام حرکات کششی مناسب را به شما خواهد داد.
حالت بدنی خود را اصلاح کنید
نشستن به مدت طولانی بیشتر از آنچه تصور میکنید به شما آسیب میرساند. اما با این وجود اگر به طور صحیح بنشینید می توانید تاثیرات منفی آن را کاهش دهید. زمانی که نشستهاید تمام استخوان های ستون فقرات باید به طور منظم روی هم چیده شوند. کیبورد باید طوری مقابل شما قرار گیرد که دسترسی به آن آسان باشد و کف پاهای شما روی زمین قرار گیرد.
نحوه خوابیدن خود را تغییر دهید
برای درمان کمردرد در خانه بهترین کار این است که روی کمر خود بخوابید. حتی ممکن است بخواهید چند شب روی کف زمین بخوابید و زیر پای خود بالش قرار دهید. اگر نمیتوانید به کمر بخوابید به پهلو بخوابید و یک بالش مابین زانوهای خود قرار دهید. تا ماهیچهها در حالت راحتی قرار بگیرند. خوابیدن روی شکم خوب نیست اما با قرار دادن یک بالش زیر لگن و قسمت پایین شکم میتوانید از تاثیر منفی آن بکاهید.
ماساژ بگیرید
عضلات با ماساژ ماهیچههای دردناک و تنشی تسکین مییابند. اگر از لحاظ مالی توانایی گرفتن یک ماساژ حرفهای را ندارید از همسر یا دوست خود بخواهید کمر شما را به آرامی ماساژ دهند.
ورزشهای سبک را امتحان کنید
اگر درد دارید ممکن است ورزش کردن اصلا برایتان جالب نباشد اما این به این معنی نیست که نباید ورزش کنید. طبق تحقیقی که انجام شده است ورزش سبک میتواند کمردرد را کاهش دهد. برخی ورزشهای کم فشار خوب شامل پیادهروی سریع انجام تاچی و یوگا حرکات ورزشی در آب میشود. به علاوه به شما به تقویت عضلات کمر شما کمک میکند.
زمانی که باید به پزشک مراجعه کنید.
همانطور که تمرینات را در خانه انجام می دهید در صورت داشتن شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید:
- کنترل روده یا مثانه را از دست میدهید
- در پاهای خود احساس ضعف و بیحسی دارید یا هنگام راه رفتن یا ایستادن مشکل دارید.
- کمر درد شما شدید است و هنگام خوابیدن یا استراحت درد میکند و بیش از چند روز طول میکشد.
هر یک از این مشکلات میتواند نشان دهنده مشکلات عصبی یا دیگر بیماریهای زمینهای باشد که نیاز به درمان دارند.