یکی از بزرگ ترین راز ها و سوال هایی که همیشه در مورد مغز انسان مطرح است، این است که آیا هر چقدر مغز بزرگ تر باشد بهتر عمل می کند یا خیر ؟ آیا تا به حال فکر کرده اید که بعضی از انسان ها ممکن است حتی یک مغز کوچک هم نداشته باشند ؟ به نظر شما ما انسان ها برای زنده ماندن به چه میزان از یک مغز نیازمندیم؟
اینکه بخواهیم نگاهی به آرشیوهای تاریخی در علم پزشکی بیاندازیم و سوابق پزشکی را بخوانیم، متوجه می شویم که افراد زیادی با مغز های کوچک یا مغزهای بیش از حد بزرگ در دنیا زندگی کرده اند که هر دو یک نقص به شمار می آید اما در مطالعه ای در سال 2007 پزشکان یک پدیده عجیب را کشف کردند که آن هم در مورد یک مرد خدمتکار 44 ساله بود که با یک مغز بسیار کوچک زندگی معمولی خود را پیش می برد.
این مرد فرانسوی بعد از احساس ضعف در پای چپ خود و آن هم به مدت دو هفته، به بیمارستان مراجعه کرد. پزشکان بعد از اسکن مغزی او متوجه وجود یک محفظه پر از آب داخل مغزش شدند و به شدت از این قضیه شگفت زده شده بودند.
این اسکن ها نشان می داد که این مرد مغزی در سر خودش ندارد؛ در حالی که مایع مغزی نخاعی به شکل طبیعی در سر او جریان دارد اما از یک قسمت خورده می شود و به دلیل اینکه این مایع وارد سیستم گردش خون او شود، در یک فضای دیگر جای می گیرد. سپس با بررسی های مختلف متوجه شدند که او یک مغز بسیار کوچک در سر خود دارد.
یک فضای سیاه بزرگ با تجمع مایع مغزی نخاعی در مغز این مرد ساخته شده بود. زمانی که این مرد نوزاد بود، یک دستگاه مخصوصی را به سر او وصل کردند و آب اضافه مغزش را بیرون کشیدند و این دستگاه تا سن 14 سالگی به سر او وصل بود تا این که او از ضعف زیاد و نا تعادلی در قسمت پای چپ شکایت کرده و به بیمارستان مراجعه کرد.
این مرد زندگی طبیعی خودش را پیش می برد. حتی ازدواج هم کرده بود و دو فرزند داشت. آزمایش ها نشان داد که سطح آی کیو در این مرد 75 است که با عدد 100 فاصله زیادی دارد اما باز هم جزء ناتوانی ذهنی محسوب نمی شود، اما چیزی که قابل توجه است، این است که این مغز به شدت کوچک حتی دیده هم نمی شود اما چگونه توانسته است یک زندگی نرمال را برای این مرد فراهم کند؟
البته در سال گذشته تحقیقات نشان داد که افراد دیگر هم بوده اند که با شرایط عجیب مغزی زندگی کرده اند و این مرد نهمین فردی بود که بدون مخچه زندگی می کرد. مخچه بخشی از مغز محسوب می شود که عملکرد های مهم مثل تعادل، حرکات بدن و یادگیری را کنترل می کند.
یک خانم 24 ساله هم در کشور چین به دلیل حالت تهوع زیاد به بیمارستان مراجعه کرد و پزشکان متوجه شدند که از یک وضعیت نادر به نام نداشتن مخچه رنج می برد.
جالب است بدانید که در یک مطالعه دیگر متوجه شدند که یک فرد 12 ساله بدون مغز و فقط با یک ساقه مغزی توانسته خودش را سر پا نگه دارد و بعد از مدتی بدون داشتن یک مغز کامل از دنیا رفت و این وضعیت بسیار نادر است.
مطالعات نشان می دهد افرادی که مغز ندارند، فقط می توانند به مدت 12 هفته دوام بیاورند اما موارد مختلف نشان می دهد که بعضی از آن ها مدت زمان طولانی تری مثلا تا 12 سال دوام می آورند.
این فرد که 12 سال بدون مغز زندگی کرده بود، می توانست به راحتی نفس بکشد و به محرک ها پاسخ دهد اما نابینا بود و توانایی ارتباط گرفتن نداشت. همه این ها نه تنها سازش پذیری و مقاومت بالای مغز را نشان می دهد، بلکه علامت این است که ما اطلاعات مهمی در مورد یکی از ارگان های اصلی و مهم به نام مغز نداریم و همچنان نیاز به مطالعه و تحقیقات بیشتری خواهد بود.
یعنی مغز بیشتر ماننند یک سخت افزار (کامپیوتر) همه منظوره است که نیازی به بخشهای تخصصی ندارد و هر بخش آن می تواند کار بخشهای دیگر (در مورد هوش و کنترل بدن) را درصورت نیاز انجام دهد.