«تابناک با تو» - به گفته افسانه‌ها کارتاژ در زمان حکمرانی ملکه فنیقی‌ها الیسا ملقب به دایدو (Dido) حول و حوش سال ۸۱۳ قبل از میلاد ساخته شد و پس از سقوط شهر صور در سال ۳۳۲ توسط اسکندر، کارتاژ تبدیل به مقر اصلی فرمان روایی فنیقی‌ها در غرب سرزمین‌های تحت سلطه شان شد و تبدیل به یک امپراتوری غیر رسمی، اما قدرت‌مند شد. امروزه این منطقه تبدیل به حومه ثروتمند نشین تونس شده است. ویلا‌هایی پر از باغ‌های پر میوه و رنگارنگ در کنار آن‌ها ساخته شده است.
شهر داد و ستد
پس از سقوط کلان شهر صور در سال ۳۳۲ قبل از میلاد مسیح به دست اسکند مقدونی. تمام ساکنین شهر که توانسته بودند از نبرد صور جان سالم به در ببرند دارایی‌های با ارزش خود را برداشته بودند و به کارتاژ گریختند. اغلب آن‌ها به حدی ثروتمند بودند که توانسته بودند جان خود را بخرند، پناهنده‌ها دست پر به شهر رسیدند و آن را تبدیل به مرکز تجارت جدید فنیقی‌ها کردند.
پس از آن اهالی شهر بسیاری از آفریقایی‌هایی که اصالتا اهل شهر بودند را از شهرشان بیرون کردند و خیلی از آن‌ها را به بردگی گرفتند و احترام را از آن‌ها گرفتند. همزمان شروع به برقراری رابطه دوستانه یا قبایل اطراف از جمله نومیدیا کردند تا آن‌ها به ارتش به پیوندند و ارتشی شکست ناپذیر را بسازند. در مدتی کوتاه کارتاژ از یک شهر کوچک در ساحل تبدیل به شهری با وسعت و عظمت بزرگ همراه با املاک و مستغلات فراوان شد. هنوز یک قرن نگذشته بود که کارتاژ تبدیل به ثروتمندترین شهر خاورمیانه شد. اشراف زادگان در کاخ‌ها زندگی می‌کردند و کسانی که ثروت کمتری داشتند در خانه‌های کوچک، اما جذاب! در حالی که مالیات و تعرفه‌ها ثروت شهر را افزود و تجارت را در آن رونق بخشید.
بندر بی حد و حصر بود، با ۲۲۰ اسکله، ستون‌های درخشان که یک نیم دایره دور آن کشیده شده بودند و با مجسمه یونانی تزئین شده بود. کشتی‌های تجاری کارتاژ همه روزه در بندر‌های سراسر مدیترانه فعالیت می‌کردند و نیروی دریایی و حاکم منطقه حفاظت و امنیت از آن‌ها را بر عهده داشتند. آن‌ها در‌هایی تازه بر تجارت جهانی گشودند.
جنگ‌های پونیک
جنگ اول: جنگی دریایی میان ناوگان کارتاژ و روم در گرفت. علت اصل تصرف جزیره سیسیل بود. جنگ ۲۴ سال طول کشید و رومی‌ها با ابداع پل‌های مترحک توانستند کشتی‌های کارتاژ را در هم بشکنند. در این سری جنگ‌ها نیروی دریایی کارتاژ از بین رفت و سیسیل به دست رومیان افتاد.
جنگ دوم: پس از گذشت ۲۳ سال دوباره بین دو کشور درگیری رخ داد. این بار علت درگیری بر سر معدن‌های کشور اسپانیا بود. در این جنگ رهبر ارتش کارتاژ هانیبال بود که با ۵۰ هزار نفر سرباز پیاده، ۹ هزار سواره و ۳۷ فیل جنگی سپاه رومیان را شکست داد. پس از آن رومیان برای شکست او چندین بار سردار خود را عوض کردند، اما فایده‌ای نداشت و بیش از ۷۰۰۰۰ رومی در این جنگ‌ها کشته شدند.
هانیبال تصمیم گرفت مستقیما به شهر روم حمله کند، اما ایالت‌های روم به پیمانشان با روم وفادار ماندند و رومی‌ها توانستند از طریق مسدود کردن راه ارتباطی کارتاژی‌ها با شهر که مسیر دسترسی آن‌ها به غذا بود لشگر کارتاژ را تضعیف کنند. نتیجه آن شکست ننگین هانیبال بود. روم بخشی‌های از کارتاژ که در نزدیکی دریای اژه بود تصاحب کرد و هانیبال پس از یک صلح از روی اجبار با نوشیدن زهر خودکشی کرد.
جنگ سوم: چهار سال بعد در سال ۱۴۶ قبل از میلاد روم به بازمانده‌های کارتاژ حمله کرد و آن‌ها به خاطر گرسنگی تسلیم شدند. رومی‌ها کارتاژ را آتش زدند و مردم آن را به بردگی گرفتند.
سقوط و بازسازی
رومی‌ها پس از سوزاندن شهر حتی سنگی را بر روی سنگ دیگر باقی نگذاشتند. اوتیکا Utica پایتخت آفریقایی‌های روم شد و شهز ویرانه در میان خرابه‌ها آرام گرفت. تا این که در سال ۱۲۲ قبل از میلاد سخنران رومی یک کلنی کوچک در میان آن تاسیس کرد. یاد و خاطره جنگ‌های پونیک هنوز بسیار تازه بود واگرچه کلنی سقوط کرد، اما ژولیوس سزار پیشنهاد طرح بارسازی کارتاژ را ارائه کرد. ۵ سال پس از مرگ او کارتاژ مجددا برپا خواست و قدرت از اوتیکا به کارتاژ رسید. تا زمان سقوط امپراطوری رومی‌ها شهری مهم باقی ماند.
اوایل قرن دوم بعد از میلاد تبدیل به سومین شهر بزرگ رومیان شد و جمعیت آن به ۳۰۰۰۰۰ نفر رسید. در این دوران بنا‌های باشکوهی ساخته شد. مانند دوران پونیک تیپه‌های بیرسا مرکز فرهنگی شهر بود؛ و رومی‌ها به شدت از ساختار پونیکی آن حفاظت می‌کردند.
اوایل قرن چهارم میلادی، کارتاژ شهری پیشرو برای آفریقایی‌های مسیحی تبدیل شد و تبدیل به یکی از کانون‌های آغازین مسیحیت شد. استانداری بیزانس در قرن هفتم تسلط بر کارتاژ را بر عهده داشت و نتوانست در مقابل حمله حسن بن النعمان در سال ۶۹۸ میلادی از شهر محافظت کند و شهر مجددا ویران شد تا سال‌ها پس از آن تونس بر روی آن ساخته شد.
دیدنی‌های امروز کارتاژ
از دیدنی‌های آن میتوان به توفه (به معنی جهنم) اشاره کرد. مردم معتقد بودند اولین محلی که الیسا ملکه فنیقی در آن وارد شد این جا بود. این محل در روز‌های آغازین تاسیس شهر ساخته شد و گاهی نوزادان خود را در آن قربانی می‌کردند. پارک باستان شناسی محلی است که می‌توانید پشت حمام‌های قدیمی خیابان‌های قدیمی را ببینید طرحی که رومی‌ها برای مناطق مسکونه کارتاژ پیاده کرده بودند. پارک نماینگر تاریخ پر سوز و گداز شهر است. در نزدیکی پارک محله magon قرار داردو برای کسانی که می‌خواهند روند توسعه و پیشرفت شهر در دوران پونیک شهر را به خوبی حس کنند تجربه جالبی خواهد بود. تیپه‌های بیرسا نیز در زمان فنیقی‌ها و بعد‌ها در زمان رومی‌ها مرکز فعالیت‌های فرهنگی بودند.
اشتباه هانيبال ورود به خاك روم بود و همين مايه نابوديش شد