اختصاصی «تابناک با تو» - فَرَهْمَندی یا کاریزما (به یونانی: χάρισμα؛ تلفظ: «خاریسما») در لغت به معنی جذابیت غیرعادی و دارا بودن صفتهای ویژه و ممتاز و منحصربهفردی است که مورد پسند و ستایش تعداد زیادی از دیگر انسانهاست. جاذبهای انفرادی (فردی) که اثری اجتماعی (جمعی) دارد.
از اواسط قرن بیستم و در ادبیات سیاسی و اجتماعی، واژه کاریزما به تعبیر غالبی در توصیف چهرههای سیاسی برجسته بدل شد، چهرههای مثبت یا منفی که جذابیت مقاومتناپذیری برای تودهها داشته، توان اثرگذاری بیمانندی بر آنها یافته بودند. واژه کاریزماتیک نیز برای توصیف ابرانسانی بکار میرود که فراتر از اراده و اختیار مردم، آنان را تحت تأثیر قرار میدهد و هیچکس یارای مقاومت در برابر او یا حق انتخاب و انتقاد ندارد.
کاریزما چیست؟
کاریزما از ارزشها و احساسات ریشه میگیرد. بهعقیدهی ارسطو تأثیر کاریزما ناشی از کیمیای اندیشه، خصلتهای انسانی و حس همدردی است. بهعبارتیدیگر، برای قانعکردن دیگران باید کلامی مستدل و قدرتمند داشته باشید، اعتبار شخصی و اخلاقیتان را نشان بدهید و سپس احساسات و اشتیاق پیروانتان را برانگیزید. رهبری که بهخوبی از عهدهی این سه بربیاید، میتواند با دستگذاشتن روی امیدها و آمال پیروانش برایشان هدف مشخص کند و به آنها برای انجام کارهای بزرگ انگیزه بدهد.
بنابر نتایج برخی پژوهشهای بزرگ، کاریزما میتواند سرمایهای غیرقابلارزشگذاری در حیطهی کاری باشد. سیاستمداران هم از اهمیت آن آگاهاند. اما بسیاری از مدیران اعتقادی به کاریزما ندارند، شاید بهخاطر اینکه نمیدانند چطور آن را بهکار بگیرند یا فکر میکنند بهکارگیری آن بهآسانیِ سبکهای رهبری دیگر نیست. اما تردیدی نیست که رهبران برای جلب اعتماد پیروانشان، مدیریت عملیات مختلف و تعیین استراتژی، به مهارتهای فنی گوناگونی نیاز دارند. آنها همچنین امکان بهرهبرداری از توبیخ و تشویق را دارند. اما تأثیرگذارترین رهبرها برای تحقق اهدافشان رهبری کاریزماتیک را در اولویت قرار میدهند.
چندین تکنیک کلیدی برای رهبری کاریزماتیک وجود دارد. برخی از آنها در زمینهی سخنوری هستند، یعنی دستهی «فنون کلامی»: استعاره، تشبیه، مقایسه، داستانگویی، کاربرد تضاد، پرسشهای (استفهام) تأکیدی یا انکاری، عبارت سهبخشی، صحبت از محدودیتهای اخلاقی، بازتاب حالات درونی تیمتان، تعیین اهداف سطحبالا و تزریق اعتماد به نفس و باور به اینکه این اهداف قابلدستیابی هستند. فنون غیرکلامی هم اهمیت دارند، مانند آوای سرزنده، تغییرات چهره و زبان بدن.
البته رهبران میتوانند تکنیکهای دیگری را مانند خلق احساس ضرورت، ارجاع به تاریخچهی امیدبخش، تکرار، تأکید بر ازخودگذشتگی یا شوخطبعی بهکار بگیرند. اما فنونی که پیشتر به آنها اشاره کردیم، تقریبا در همهی زمینهها اثربخشی بیشتری دارند. پژوهشها نشان دادهاند کسانی که این فنون را بهدرستی بهکار میبرند، قادرند پیروانشان را حول چشمانداز مشخصی همپیمان کنند. بهطورمثال در ۸ مورد از ۱۰ انتخابات ریاست جمهوری گذشته در ایالات متحده، نامزدی که فنون زبانی رهبری کاریزماتیک را بهتر بهکار برده است، پیروز رقابت بوده است. همچنین در قیاس با مهارتهای ارائهی خوب (مانند ساختار کلام، نشانگذاری شفاف، زبان قابلفهم، ضربآهنگ گفتار و آرامش سخنگو)، مهارتهای رهبری کاریزماتیک در اینکه افراد، شخص را قابلاعتماد، شایسته و مناسب رهبری بدانند، تأثیر بیشتری دارد. اما به نظر میرسد این مهارتهای مهم، در دنیای کسبوکار چندان شناختهشده نیستند. مدیرانی که آنها را بهکار میگیرند، طی آزمونوخطا و بهشکلی ناآگاهانه آنها را فراگرفتهاند. فراگرفتنِ این مهارتها را نباید به شانس واگذار کرد.
آموزش مهارتهای رهبری کاریزماتیک اینطور آغاز میشود: توضیح مفهوم کاریزما و همچنین نمایش اخبار و ویدئوهایی که نمونههایی را در کسبوکار، ورزش و سیاست معرفی میکنند. سپس مدیران باید تکنیکهایی را که در فیلمها دیدهاند، با خودشان و همچنین در مقابل دیگران تمرین کنند. یک گروه از مدیران اروپایی میانرده (با متوسط سنی ۳۵ سال) پس از انجام این کار، توانستند میزان کاربرد مهارتهای رهبری کاریزماتیک را به دوبرابر برسانند. درنتیجه، نرخ عددیِ برداشت ناظران از آنها بهعنوان کسی که شایستگی رهبری دارد، بهطور متوسط ۶۰درصد افزایش پیدا کرد. این مدیران پس از بازگشت به کار، توانستند بهخوبی مهارتها را بهکار بگیرند. درمورد گروه دیگری از مدیران یکی از شرکتهای بزرگ سویسی (با متوسط سنی ۴۲ سال) نیز نتایج مشابهی بهدست آمد. بهطورکلی ۶۵درصدِ مدیرانی که فنون رهبری کاریزماتیک را فرا گرفتهاند، بهعنوان رهبر، پذیرشی بالاتر از حد متوسط در میان دیگران دارند. این رقم برای مدیرانی که این فنون را فرانگرفتهاند، تنها ۳۵درصد است.
هدف از فرا گرفتن مهارتهای رهبری کاریزماتیک نهتنها استفاده از آنها در سخنرانیهای عمومی است، بلکه بهکارگیری آنها در مکالمات روزمره و بهعبارتی تبدیلشدن به رهبری دائما کاریزماتیک است. این مهارتها بهدلیل خلق رابطهی احساسی با پیروان، راهگشا هستند، حتی بااینکه شما را قدرتمندتر و شایستهی احترام بیشتری نشان میدهند. «کاریزما» بهزبان یونانی بهمعنی «موهبت» است. با استفادهی درست از مهارتهای رهبری کاریزماتیک این موهبت را در خود نمایان کنید.
افسانه کاریزما چیست؟
«افسانه کاریزما» یا «The Charisma Myth» نام کتابی است که به صورت تخصصی در مورد معنی کاریزما (Charisma) نوشته شده است و به صورت مفصل به سوالات charisma چیست و کاریزماتیک یعنی چه (کاریزما یعنی چه) پاسخ میدهد و به تعریف کاریزما و معنی کاریزما (معنی کاریزماتیک) میپردازد. نویسنده این کتاب فردی به نام «اولیویا فاکس» است که تمام تجربیات خود در حیطه انسان شناسی کاریزمایی را در ۱۳ فصل با مخاطبین خود به اشتراک گذاشته است تا به مخاطبان خود به خوبی بگوید معنی کلمه کاریزما چیست (معنی کاریزماتیک چیست) و ویژگی افراد کاریزماتیک چیست.
در این کتاب راهحلهای ساده، گوناگون و کاربردی معرفی شده است که به کمک آنها میتوان کمکم به یک فرد کاملاً کاریزماتیک تبدیل شد. خوشبختانه این کتاب در زبان فارسی هم تحت عنوان «افسانه کاریزما، چگونه هرکسی میتواند در هنر و علم جذابیت شخصی، به مهارت برسد» منتشر شده است. در قسمتی از این کتاب به پرسش کاریزما یعنی چه (معنای کاریزماچیه) میپردازد و بیان میکند:
«معنی کاریزما در فارسی، توانایی جلب توجه و تحسین دیگران است. این توانایی میتواند ارتقا یابد، اما برای ابراز به نیروی اراده نیاز دارد. افراد کاریزماتیک، حضور، صمیمیت و قدرت دارند. حالت درونی و ذهنی به افراد کمک میکند تا این صفات را به دیگران منتقل کرده و آنها را با خود همجهت کنند!»
کاریزما چه کاربردی دارد؟
با کمک کاریزما، میتوان طرفداران و اعضای تیم را تحریک کرد تا برای رسیدن به هدف هایمان با هم متحد شوند؛ همچنین میتوان تلاش گروهی را از حس معنا و هدف سرشار کرد تا یادآور ارزشهای مشترک افراد باشد؛ اغلب این کار را با استفاده از نمادها و داستان سرایی انجام میدهند. اهداف و ارزشهای خاص، میتوانند در مکانها و گروههای اجتماعی گوناگون، متفاوت باشند.
همه رهبران، کاریزمای بالایی ندارند؛ حتی برخی از تحقیقات نشان میدهند که رهبران تجاری که بالاترین سطح کاریزما را دارند، لزوما تأثیرگذارترین رهبران نیستند؛ اما در موقعیتهای مختلف رهبری، داشتن کاریزما مهم است و میتواند حس اعتمادبهنفس را منتقل کند و ارتباط بین رهبر و طرفدارانش را تقویت کند.
چه افرادی کاریزماتیک هستند؟
کاریزماتیک یعنی چه؟ (کاریزماتیک به چه معناست؟) حتماً شما هم در زندگی خود با افرادی روبهرو شدهاید که در صورت همصحبتی با آنها، احساسات خاصی را تجربه کردهاید؛ مثلاً در کنار آنها احساس آرامش، اقتدار، ارزشمندی یا لذت به شما دست داده است. در چنین موقعیتهایی، بیان کردن دلیل تاثیرگذاری آن افراد به صورت واضح برای شما مشخص نیست؛ نمیتوانید تضمین کنید که کلام، اعتماد، آگاهی، تجربیات یا ظاهر آن فرد دلیل ایجاد چنین احساسهایی در شما شده است. کاریزماتیک یعنی چی؟
به همین خاطر در جواب سوال کاریزماتیک به چه معناست؟ (معنی کاریزما چیه؟) میتوان گفت که افراد کاریزماتیک کسانی هستند که با معجونی از ویژگیهای خاص مانند اقتدار، هوشمندی، دانش و ….. به صورتی غیر قابل انکار سایر افراد را تحت تاثیر خود قرار میدهند و ایشان را به صورتهای گوناگون مطیع خود میکنند. در کل کاریزماتیک بودن یک ویژگی مثبت و برتر است که همه میخواهند بهصورتی از آن برخوردار باشند.
گاهاً پیش میآید که سلبریتیها را افراد کاریزماتیک معرفی میکنند، اما حقیقت این است که همه سلبریتیها را نمیتوان افراد کاریزماتیک در نظر گرفت؛ چون با وجود اینکه تعاریف متفاوتی از کاریزما وجود دارد، اما هرکس به کمک حس ششم خود میتواند یک فرد کاریزماتیک را از غیرکاریزماتیک تشخیص دهد. به همین خاطر مشهور بودن یا ثروتمند بودن صرف، نمیتواند دلیل بر وجود کاریزما در افراد باشد.
آیا افراد بهطور ذاتی کاریزماتیک به دنیا میآیند؟
کاریزما در برخی از افراد ممکن است ذاتی باشد؛ ویژگیهای شخصیتی خاصی، مانند برونگرایی، میتوانند مؤثر باشند، اما حتی ممکن است که افراد بسیار کاریزماتیک با الگوبرداری از دیگران کاریزما را آموخته باشند؛ ضمن اینکه برخی از کارشناسان معتقدند که رفتارهای کاریزماتیک را میتوان آموزش داد.
با تمرین میتوانیم کاریزما را تقویت کنیم، اما رهبری كاریزماتیک «ساختگی» در نهایت به موفقیت نخواهد رسید. یک رهبر کاریزماتیک ساختگی، هراندازه که کلامش قانعکننده باشد، باز در عمل نمیتواند از ارزشهایی که حرف میزند، دفاع كنند.
ممکن است که کاریزما تا حدی به بینش و طرز فکر مخاطب بستگی داشته باشد. در حالی که افراد خاصی هستند که بدون شک با قدرت تأثیرگذاری خود، میتوانند مردم را متقاعد کنند که حرفشان را بپذیرند و از آنها پیروی کنند. کاریزما پیرامون تبادل ارزشهای مشترک میچرخد و پیام یک سخنران کاریزماتیک، نمیتواند عواطف همه مردم را به یک اندازه تحتتأثیر قرار دهد.
چرا کاریزمایتک بودن مهم است؟
انسانها مخلوقاتی اجتماعی هستند که به صورت ذاتی علاقه فراوانی به دیده شدن و تاثیرگذاری در نزد دیگران دارند. هر فرد با ویژگی و قابلیتهای رفتاری متفاوت، میخواهد که به نوعی در دیگران اثر کند. حدود ۹۰ درصد افراد جامعه تحت تاثیر ناتوانیهای فردی، مشکلات اجتماعی و خانوادگی، موقعیت مالی و اجتماعی سطح پایین و دست به گریبان بودن با مشکلاتی از این دست، نیازهای برتر خود را به فراموشی میسپارند.
اما با این وجود همچنان حس تاثیرگذاری و دیده شدن حتی در نزد خانواده، دوستان و همکاران در آنها وجود دارد. در واقع اگر کسی بتواند خاصیتهای کاریزما را در خود ایجاد کند، حتی اگر هرگز مشهور نشود، میتواند حداقل روی نزدیکان خود تاثیر بگذارد. اگر یک کاسب کار یا فروشنده قابلیت کاریزما داشته باشد، میتواند مخاطبین یا مشتریان بیشتری برای خود ایجاد کند و کسبوکار خود را در حد یک تجارت اعلا گسترش دهد.
میتوان گفت: «هر انسانی به صورت ذاتی میخواهد با دارا بودن ویژگیهای برتر انسانی، به عنوان یک فرد کاریزماتیک در جامعه دیده شود!»
آیا ما هم میتوانیم کاریزماتیک باشیم؟
در تفکر عام، کاریزما را به عنوان یک ویژگی ذاتی، ژنتیکی و درونی در نظر میگیرند. این تفکر به زمانی برمیگردد که برای اولین بار این واژه در بین مردم رواج پیدا کرده بود و مردم عیسی مسیح (ع) را به عنوان کاریزماتیکترین فرد عالم میشناختند.
اما در عصر حاضر، دیگر معنی کلمه کاریزماتیک بودن به عنوان یک ویژگی ذاتی و ژنتیکی در نظر گرفته نمیشود، با توجه به سطح اطلاعات و تکنولوژیهای برتر موجود در عصر حاضر، تمام قابلیتهای برتر توسط انسان در کوتاهترین زمان ممکن قابل فراگیری هستند. در واقع امروزه به تمام مردم جهان ثابت شده است که رسیدن به درجات برتر اجتماعی، فرهنگی، مالی و …. تنها در گرو کسب دانش و آموزشهای لازم در آن زمینهها قرار دارد.
اکنون که به خوبی میدانید کاریزما به چه معناست، بر همین اساس میتوانم این خبر خوب را به شما بدهم که: «هرکس که بخواهد میتواند تبدیل به یک شخص کاریزماتیک شود.» برای تبدیل شدن به چنین شخصی هم فقط کافیست بارزترین ویژگیهای کاریزما را در خود تقویت کنید و توسعه فردی را در خود استارت بزنید. آنگاه با بدست آوردن قدرت تاثیرگذاری، میتوانید کاریزما بودن خود را اثبات کنید.
۱۰ ویژگی افراد کاریزمانیک
در بین تعاریفی که برای Charisma ارائه شده است، ۱۰ ویژگی زیر جزو قابلیتهای بودهاند که به افراد کاریزماتیک نسبت داده شده است. در واقع این موارد در هر کسی وجود داشته باشند، میتوانند آن فرد را از نظر اجتماعی در جایگاه ویژهای قرار دهند:
داشتن هدف
وقتی کسی هدف بزرگ، مقدس یا معناداری در زندگی خود نداشته باشد، نمیتواند دیگران را در جهت خاصی به حرکت وادارد یا ایشان را برای تمایل به مسیر خاصی هدایت کند؛ بنابراین تمام افراد کاریزماتیک هدف کاملاً مشخص و معناداری در زندگی خود دارند که برای رسیدن به آن اشتیاق فراوانی دارند، بهطوری که آن اشتیاق در تمام جنبههای زندگی آنها انعکاس پیدا میکند.
اعتماد به نفس
اعتمادبهنفس دیگر ویژگی است که افراد دارای Charisma از آن برخوردار هستند. در واقع اگر کسی اعتمادبهنفس نداشته باشد، بسیار بعید است که بتواند بر دیگران تاثیر گذاشته یا آنها را با خود همراه کند. برای آگاهی از میزان اعتماد به نفس در خود میتوانید مقاله ” ۱۴ تست اعتماد به نفس معتبر و جهانی را مطالعه نمایید.
عزتنفس
عزت نفس مفهومی کاملاً جدا از اعتمادبهنفس دارد که صرفاً به رابطه درست فرد با دیگر افراد و موجودات جهان مربوط میشود و افراد کاریزماتیک از این ویژگی برخوردار هستند. هیچکس افراد خودخواه و خودشیفته را در زمره کاریزماتیکها قرار نمیدهد؛ بنابراین افراد دارای Charisma، با داشتن و افزایش عزت نفس، در قلب و روح دیگران نفوذ میکنند.
نفوذ کلام
«هرآنچه از دل برآید، لاجرم بر دل نشیند!» کلام نافذ و قدرت تکلم بالا، یکی دیگر از ویژگیهای برتر افرادی است که به آنها کاریزماتیک گفته میشود. شیوه سخن گفتن در روند تاثیرگذاری بر دیگران نقش بسزایی دارد. با اطمینان میتوان گفت که تاثیر کلام، به تنهایی میتواند بخش اعظمی از خاصیت کاریزمای موردنظر را در یک فرد ایجاد کند.
حواس جمع
کاریزماتیکها حواس جمعی دارند و همه چیز را از نگاه ما میخوانند. آنها دقت و توجه بالایی دارند که به آنها کمک میکند بتوانند حس آرامش، همدردی و همراهی را در بقیه ایجاد کنند.
رهبری
معمولاً رهبران بزرگ جهان، بهترین الگوها برای کاریزماتیک بودن هستند. این افراد با دارا بودن قدرت رهبری و هدایت توانستهاند بر جمع کثیری از مردم یک کشور تاثیر داشته باشند. به همین خاطر قدرت رهبری از دیگر ویژگیهای مهم Charisma در نظر گرفته شده است.
آگاهی
معمولاً افراد Charismatic دارای آگاهی و اطلاعات بالایی در زمینههای اجتماعی هستند و به کمک همین آگاهیها است که میتوانند نفوذ کلام خود را بیشتر کنند و بر دیگران تاثیر عمیقی بگذارند.
خود بودن
نمیتوان با نقش بازی کردن یا ادا درآوردن به یک فرد Charismatic تبدیل شد. خود واقعی بودن باعث ایجاد جذابیت در شخصیت افراد میشود که خود دلیل اصلی کاریزماتیک بودن است.
ثروت
به راحتی میتوان گفت که بیشتر افراد کاریزماتیک، افراد ثروتمندی هستند. در واقع اگر کسی از قدرت نفوذ کلام و بهره بالایی در بین مردم برخوردار باشد، طبیعی است که از ثروت بالایی هم برخوردار باشد. اما این ویژگی به صورت قطع در همه کاریزماتیکها وجود ندارد. یعنی فردی بدون داشتن این ویژگی هم میتواند به کاریزماتیک بودن فکر کند.
شعور
همانطور که قبلاً اشاره کردیم، باشعور بودن باعث میشود تا در نزد دیگران به عنوان یک فرد دارای کاریزما شناخته شویم؛ بنابراین داشتن یک رفتار متناسب با موقعیتهای مختلف یا به اصطلاح «باشعور بودن»، میتواند از ما یک فرد کاریزماتیک بسازد.
حالا که میدانیم معنی کلمه کاریزماتیک یعنی چی (کاریزما یعنی چی) و ویژگی افراد کاریزماتیک چیست، میتوانیم ما نیز آستینهای خود را بالا بزنیم و با کسب این ویژگیها به رده کاریزماییهای این جهان بپیوندیم. خوشبختانه رسیدن به این درجه کار چندان دور از دسترسی نیست و میتواند برای هر فردی که حقیقتاً آن را بخواهد، محقق شود.
به تازگی دورههای آموزشی نیز تحت عنوان «چگونه کاریزماتیک شویم؟» به صورت مجازی و حضوری در کشورمان برگزار میشود که برای تسلط بر ویژگیهای فوق میتوان از آنها استفاده کرد. بهرحال اگر کمی دقت کنیم، در بین اطرافیان خود نیز میتوانیم چنین افرادی را پیدا کنیم و از ایشان برای رسیدن به این جایگاه الگو بگیریم.
کاریزماتیکترین افراد تاریخ
اکنون که به جواب سوال کاریزما یعنی چی رسیده اید و به خوبی میدانید معنی کاریزما چیست بهتر است بگوییم در تاریخ افراد زیادی به عنوان کاریزماتیکترین افراد دنیا در نظر گرفته شده اند که از جمله آنها میتوان به شخصیتهای زیر اشاره کرد:
«مهاتما گاندی» – رهبر فقید هندوستان در بین سالهای ۱۸۹۳ تا ۱۹۴۸
گاندی به عنوان سرشناسترین رهبر هندوستان، نه تنها در بین مردم این کشور، بلکه در بین کل مردم جهان طرفدارن زیادی دارد. او توانست در پی تلاشهای خود کشور هند را از استعمار اروپاییان نجات دهد.
«ناپلئون بناپارت» – امپراطور فرانسه در بین سالهای ۱۸۰۴ تا ۱۸۱۵
ناپلئون بناپارت در طول زمان حکومت خود با پیروزیهای گستردهی خود توانست جایگاه فرانسه را به عنوان یکی از قدرتهای غالب اروپا تثبیت کند.
«وینستون چرچیل» – نخستوزیر مشهور انگلستان در بین سالهای ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۵ – ۱۹۵۱ تا ۱۹۵۵
چرچیل به عنوان مشهورترین چهره سیاسی بریتانیا، در بین مردم این کشور محبوبیت زیادی داشت.
«آدولف هیتلر» – رهبر آلمان در بین سالهای ۱۹۳۳ تا ۱۹۴۵
برخیها معتقد هستند که هیتلر بیشتر از اینکه یک رهبر باشد، یک سخنران فوقالعاده بوده است که توانسته تنها با سخنرانیهای خود کل مردم آلمان را در مسیر تسخیر جهان با خود همراه کند.
«نلسون ماندلا» – اولین رئیس جمهور آفریقای جنوبی در بین سالهای ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۹
ماندلا یک فرد سیاهپوست بود که توانست با مبارزه در مسیر رفع تبعیض نژادی، محبوبیت بسیاری را در بین مردم آفریقا و حتی در بین مردم کل جهان کسب کند.
تمام افرادی که در طول تاریخ از آنها به عنوان اشخاصی با کاریزمای بالا یاد میشود، جزو رهبران محبوبی بودهاند که توانستهاند خیل عظیمی از مردم را با عقاید خود همراه کنند. هرکدام از این افراد ویژگیهای شخصیتی منحصر به فردی داشتهاند، اما در داشتن ویژگیهای کاریزمایی مشترک بودهاند.
با مطالعه زندگی این افراد میتوان به این نتیجه رسید که برخی از آنها ذاتاً دارای اقتدار بودهاند، اما برخی دیگر افراد ضعیفی بودهاند که از دل ناکامیها توانستهاند به بالاترین درجات نائل شده و افراد زیادی را با عقاید و اهداف خود هماهنگ کنند. از جمله این افراد میتوان گاندی را نام برد که زمانی یک وکیل ضعیف بوده است، اما بعدها به یک رهبر بزرگ تبدیل شده است.
سخن پایانی
هرکسی که بخواهد در زندگی به درجات بالاتر و موفقیتهایی که استحقاق آن را دارد برسد، به ایجاد ویژگیها و عادتهای تازه در خود فکر میکند. شاید کسی وجود داشته باشد که هرگز به معنای کاریزماتیک فکر نکرده باشد و حتی معنی کاریزما به فارسی را هم نداند و ندانند معنای کاریزما چیه، اما در پی کسب تجربیات، باورها، عادات، صفات و موقعیتهای ایدهآل، به یک شخص کاملاً کاریزماتیک تبدیل شده باشد.