حقایقی جالب درباره قبرس

«تابناک با تو» - قِبرِس (به یونانی: Κύπρο) با نام رسمی جمهوری قبرس (به یونانی: Κυπριακή Δημοκρατία) کشوری جزیره‌ای است، در شرق دریای مدیترانه که پایتخت آن نیکوزیا است. قسمتی از شمال این جزیره قبرس شمالی (بخش ترک‌نشین) دارای ساکنان مسلمان و ترک‌زبان قبرسی می‌باشد و بخش جنوبی (اروپایی) این جزیره عموماً قبرسی (یونانی‌نشین) هستند. در قبرس هردو زبان یونانی و زبان ترکی زبان‌های رسمی هستند. یونانی‌ها مسیحی ارتودوکس و ترک‌های قبرس مسلمان هستند.

جزیرهٔ قبرس بعد از جزیرهٔ ساردنی و سیسیل سومین جزیرهٔ بزرگ در دریای مدیترانه‌است و جمهوری قبرس از اعضای اتحادیه اروپا می‌باشد. قبرس از نقاط گردشگرپذیر مدیترانه‌است و در ۱ ژانویه ۲۰۰۸ به حوزه یورو پیوست.

جمعیت کل جزیره یک میلیون و صد هزار نفر است و جمعیت جمهوری قبرس بدون احتساب قبرس شمالی ۶۲۰ هزار نفر است. ۵۷ درصد مردم این جزیره یونانی و ۴۳ درصد نیز از ترکان قبرس هستند.

این جزیره به خاطر مکان راهبردی خود در طی تاریخ مورد حمله و اشغال امپراتوری‌های گوناگون ازجمله هیتی‌ها، آشوری‌ها، مصری‌ها، یونانی‌ها، رومی‌ها، بیزانسی‌ها، عثمانی‌ها و اعراب قرار گرفته‌است.

از سال ۱۹۷۴ که ارتش ترکیه در واکنش به کودتای یونانی‌ها به شمال قبرس هجوم برد، این جزیره به دو بخش تقسیم شد. پس از آن بخش جنوبی قبرس که در اختیار یونانی‌هاست به اتحادیه اروپا پیوست، اما بخش ترک‌نشین شمالی جدا ماند. بخش شمالی قبرس تنها توسط ترکیه به عنوان کشوری مستقل به رسمیت شناخته شده‌است. نام قبرس به دلیل صادرات مس فراوان در گذشته‌های دور برگرفته از کلمه کوپروس (مس) می‌باشد.

تاریخچه قبرس

قبرس در دوران باستان به خاطر کان‌های مس خود مشهور بود به طوری‌که خود واژه مس در زبان‌های اروپایی (برای نمونه copper انگلیسی) از نام یونانی این جزیره یعنی (Kypros) Κύπρος گرفته شده‌است. قبرسی‌ها برای اولین بار در هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح به ساخت ابزار مسی روی آوردند. یکی از پایه‌های اقتصادی امپراتوری هیتی‌ها همین مس جزیره قبرس بود. قبرس جزیره‌ای است که در طول تاریخ در تصرف ایرانیان، رومی‌ها، یونانی‌ها، امپراتوری عثمانی و سرانجام انگلیسی‌ها بوده‌است؛ اما پس از جنگ جهانی دوم انگلیس به علت ضعف اقتصادی و کاهش نفوذ جهانی از این جزیره خارج شد. سپس رهبران سه کشور انگلیس، یونان و ترکیه به همراه رهبران دو بخش قبرس در ۱۱ فوریه ۱۹۵۹ پیمانی را امضا کردند که به موجب آن مسائل جزیره به نسبت ۷ به ۳ میان یونانی‌تبار‌ها و ترک‌تبار‌ها تقسیم شد.

قبرس در سال ۱۹۶۰ استقلال خود را از بریتانیا کسب کرد و حکومت مستقل قبرس بر پایه مشارکت جوامع ترک و یونانی در اداره امور این جزیره اعلام موجودیت کرد و بریتانیا، یونان و ترکیه حق حاکمیت دولت قبرس را تضمین کردند.

در دسامبر ۱۹۶۳، نمایندگان ترک در پی اختلاف بر سر نحوهٔ اجرای این توافق از دولت قبرس بر اثر حادثه کریسمس خونین از قبرس اخراج شدند با آغاز عملیات نظامی یونانی‌های این جزیره، ترک‌های قبرس کشور را ترک کردند و این سرآغاز درگیری‌های قومی میان ترک‌ها و یونانی‌ها در این جزیره بود که برای ۱۱ سال ادامه پیدا کرد. و در پی بروز درگیری بین دو طرف، سازمان ملل متحد در سال ۱۹۶۴ یک نیروی پاسدار صلح را به این جزیره اعزام داشت که مأموریت آن تا کنون تمدید شده‌است. در این درگیری‌ها طرف ترک تلفات سنگین‌تری را متحمل شد و حدود ۴۵ هزار نفر که یک پنجم جمعیت ترک‌ها را شامل می‌شد آواره شدند. این افراد در حدود ۱۰ سال تا پیش از حمله سال ۱۹۷۴ ترکیه به جزیره قبرس به صورت پناهنده زندگی می‌کردند. تا اواخر سال ۱۹۶۰ تنش ادامه پیدا کرد و در طی این مدت حدود ۲۶۰ هزار نفر از ترک‌های قبرسی مجبور به ترک خانه‌های خود و مهاجرت به کشور‌های دیگر شدند. در سال ۱۹۷۴ دولت سراسقف ماکاریوس سوم، رئیس‌جمهور وقت قبرس، در کودتایی به تحریک حکومت نظامیان یونان سرنگون شد و ترکیه با استناد به موقعیت خود به عنوان یکی از تضمین‌کنندگان حق حاکمیت قبرس، یگان‌های ارتش خود را در شمال این سرزمین مستقر کرد که عملاً باعث تقسیم این جزیره شد. بحران قبرس پس از حمله ترکیه به قبرس و اعلام استقلال جمهوری ترک قبرس شمالی که فقط از سوی ترکیه مورد تأیید قرار گرفت آغاز شد.

جغرافیا قبرس

قبرس، پس از سیسیل و ساردنی، سومین جزیره بزرگ دریای مدیترانه است. درازای جزیره قبرس در طولانی‌ترین شکل خود ۲۴۰ کیلومتر و پهنای آن در عریض‌ترین حالت، ۱۰۰ کیلومتر است. کرانه‌های ترکیه در ۷۵ کیلومتری شمال قبرس قرار دارند.

منابع مختلف، قبرس را از دید جغرافیایی، گاه جزئی از اروپا، گاه بخشی از غرب آسیا و گاه در خاورمیانه به‌شمار آورده‌اند. قبرس دارای تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های معتدل است. حدود ۱۲٪ زمین‌های آن زیر کشت بوده و در آن مرکبات، سیب زمینی، گندم، زیتون و جو به عمل می‌آید. پرورش گوسفند، بز و خوک نیز رایج است. صنایع قبرس چندان پیشرفته نیست و شامل صنایع دستی و محلی می‌باشد. گردشگری، منبع درآمد مهمی برای قبرس به‌شمار می‌آید.

در جزیره قبرس دو رشته‌کوه اصلی خودنمایی می‌کنند، کوهستان ترودوس و کوهستان کوچکتر کیرنیا. دشت مرکزی میان این رشته‌کوه، مسائوریا نام دارد. این دشت توسط رودخانه پدیه‌ئوس آبیاری می‌شود که طولانی‌تر رود جزیره نیز هست. کوه‌های ترودوس بیشتر مناطق جنوب و غربی قبرس را دربر می‌گیرند و کمابیش نیمی از جزیره در اختیار این کوهستان است. بلندترین نقطه در قبرس کوه الیمپوس است که در مرکز کوهستان ترودوس واقع شده و ۱۹۵۲ متر ارتفاع دارد. کوهستان کم‌پهناتر کیرنیا که در امتداد کرانه‌های شمالی جزیره قرار گرفته به نسبت ترودوس مساحت بسیار کمتری را اشغال کرده و بلندی‌های آن نیز کم‌ارتفاع‌ترند. بلندترین نقطه کیرنیا ۱۰۲۴ متر بالاتر از سطح دریا است. جزیره قبرس از نظر زمین‌شناختی بخشی از صفحه آناتولی به‌شمار می‌آید. قبرسی‌های یونان در بخش جنوبی و قبرسی‌های ترکیه در بخش شمالی قبرس قرار دارند که با مرزی به نام «خط سبز» تفکیک شده‌اند که تا نیکوزیا (لفگوشا) کشیده می‌شود؛ و پایتخت قبرس شمالی و جنوبی را به دو بخش تقسیم می‌کند. در حال حاضر پنج تقاطع مرزی وجود دارد که ۲۴ ساعته برای عبور و مرور شهروندان باز است.

تقسیمات کشوری

جمهوری قبرس به شش استان تقسیم شده‌است. نام این استان‌ها فاماگوستا، گیرنه، لارناکا، لیماسول، نیکوزیا، و پافوس است.

حقایقی جالب درباره قبرس

قبرس کشوری است که آن را جزو کشور‌های خاورمیانه می‌شمارند. با این حال این کشور، جزیره‌ای است که در آب‌های مدیترانه و نزدیک به کشور‌های ترکیه، سوریه و لبنان قرار گرفته است. با این حال، همواره این سوال راجع به قبرس به وجود می‌آید که آیا قبرس جزیره‌ای یونانی در این نواحی است؟ و یا بوده است؟ و چرا آن را جزیره‌ای ترکیه‌ای در نظر نمی‌گیرند؟ چرا که قبرس به ترکیه بسیار نزدیک‌تر از یونان است. مجله الی گشت با طرح این سوال، قصد دارد تا شما را بیشتر با کشور قبرس آشنا نماید. شاید دانستن حقایقی جالب درباره قبرس و تعجب برانگیز برای مسافرانی که قصد سفر به این کشور را دارند، جذاب باشد. در ادامه واقعیت‌های جالب توجه را راجع به قبرس به شما خواهیم گفت.

کشور قبرس که در زمان انگلیسی به آن Cyprus گفته می‌شود، جزیره‌ای به نسبت بزرگ در آب‌های مدیترانه و در نواحی شرقی آب‌های اژه‌ای قرار گرفته است. پایتخت این کشور نیکوزیا است. موقعیت استراتژی و عالی این جزیره و ارتباطش با بسیاری از فرهنگ‌ها و اقوام کشور‌های همسایه، باعث گردیده که از قبرس به عنوان کشوری میانجیگری حتی برای مقاصد اصلی و سیاسی استفاده شود. در نتیجه از نظر دیپلماتیک، کشور قبرس، کشوری بسیار مهم در منطقه خاورمیانه است.

از نکته‌ها و حقایقی جالب درباره قبرس باید به مساحت آن اشاره کرد. مساحت بزرگ این جزیره، قبرس را تبدیل به سومین جزیره بزرگ در دریای مدیترانه کرده است. جزیره قبرس پس از دو جزیره ساردینیا و سیسیل (Sardinia and Sicily) و جزیزه اصلی کرت (Crete) قرار می‌گیرد.

پایتخت اصلی قبرس کجاست؟

از حقایقی جالب درباره قبرس باید به پایتخت این کشور اشاره کرد. شهر نیکوزیا را به عنوان پایتخت قبرس می‌شناسند. با این حال، موضوعی جالب توجه راجع به نیکوزیا وجود دارد. می‌توانید آن را بسیار شبیه به شهر برلین و تقسیم آن با دیوار برلین در نظر بگیرید. نیکوزیا با خطی به نام “خط سبز” به دو بخش جداگانه تقسیم شده است. دقیقا اتفاقی که در برلین افتاد، در این شهر هم اتفاق افتاده است؛ بنابراین شاید بتوان نیکوزیا را برلین دوم جهان نامید. دسترسی و رفت و آمد بین دو بخش قبرس اغلب محدود بوده است، اما خوشبختانه در سال‌های اخیر عموما بدون مشکل بوده و اتفاق‌های ناگواری در آن رخ نداده است.

بسیاری از بازدیدکنندگان، گردشگران و جهانگردان حتی ایرانیان برای بازدید به لارناکا (Larnaka)، بندر اصلی واقع در سواحل جنوب شرقی جزیره می‌روند و از آن بازدید می‌کنند. لارناکا یکی از شهر‌های توریست پذیر قبرس است.

آیا قبرس بخشی از یونان نیست؟

قبرس ارتباطات فرهنگی گسترده‌ای با یونان و فرهنگ یونانی دارد، اما جزیره‌ای تحت کنترل یونان نیست. در این جزیره، یک کلنی انگلیسی از ۱۹۲۵ تا ۱۹۶۰ به وجود آمد. قبل از آن هم، قبرس تحت کنترل اداری بریتانیا بود. این حکومت اداری تا سال ۱۸۷۸ ادامه یافت و پس از آن، تحت کنترل امپراتوری عثمانی، برای بیشتر از چند صد سال بود.

در حالی که بحران مالی یونان بر کل منطقه و سایر نقاط اروپا تأثیر می‌گذارد، این مسئله قبرس را بیشتر از هر کشوری یا منطقه دیگری تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. هر چند، که بانک‌های قبرس با یونان ارتباط‌های مشخص شده و ناچیزی دارند، اما با دقت نظاره گر وضعیت اقتصادی خود هستند. جدای از بانک ها، سایر نقاط و بخش‌های اقتصادی قبرس، جدا از یونان است. اگر یونان واحد پول یورو را کنار بگذارد، بر قبرس هیچ گونه تأثیری نخواهد گذاشت. قبرس همچنان از یورو استفاده خواهد کرد. با این حال، قبرس مشکلات مالی خود را داشته و ممکن است در برخی مواقع، نیاز به یک برنامه اقتصادی جداگانه داشته باشد.

آشنایی با کشور قبرس و شهر‌های مهم آن

برخی از مهم‌ترین شهر‌های قبرس عبارتند از:

نیکوزیا (پایتخت قبرس)
لارناکا
لیماسول
پافوس (در این شهر، فستیوالی فرهنگی با نام آفرودیت (۱) برگزار می‌شود)
کایرنیا

براساس باوری افسانه‌ای، زادگاه آفرودیت (Aphrodite) یا همان خدای عشق و زیبایی، قبرس است. این باور افسانه‌ای یکی از دلایل شهرت این کشور است.

آب‌وهوای قبرس

قبرس آب‌وهوایی مدیترانه‌ای با تابستان‌هایی طولانی، گرم و خشک (از ماه می‌تا اکتبر) و زمستان‌هایی معتدل همراه باران (از دسامبر تا فوریه) است. متوسط دمای روز در تابستان از ۲۱ تا ۳۴ درجه سانتی‌گراد بوده که البته این دما در تابستان‌های بسیار گرم به ۴۰ درجه سانتی‌گراد نیز می‌رسد. همچنین دمای هوا در این کشور در ماه‌های خنک‌تر سال بین ۷ تا ۱۵ درجه سانتی‌گراد است.

زبان مردم قبرس

مردم قبرس افرادی بسیار تحصیل‌کرده و اکثراً به چند زبان مسلط هستند. زبان‌های رسمی قبرس، یونانی و ترکی است، اما انگلیسی نیز در سطح گسترده‌ای در این کشور صحبت و به عنوان زبان تجارت بین‌المللی در نظر گرفته می‌شود. آلمانی، فرانسوی و روسی نیز از جمله زبان‌های دیگری هستند که در امور بازرگانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با وجود کاربرد گسترده زبان انگلیسی، برای کار کردن در قبرس، افراد باید زبان یونانی را یاد بگیرند. در حقیقت، با وجود اینکه اکثر مردم قبرس می‌توانند به زبان انگلیسی صحبت کنند، ولی زبان اول در قبرس یونانی است. افرادی که در این کشور زندگی کرده‌اند به خوبی می‌دانند که حدود ۹۵ درصد مردم قبرس به طور کامل به این زبان مسلط هستند و بیشتر فعالیت‌های تجاری آن‌ها از طریق زبان انگلیسی انجام می‌شود. زبان نوشته‌شده بر روی تابلو‌های راهنمایی و رانندگی و منوی رستوران‌ها نیز به هردو زبان انگلیسی و یونانی است.

وضعیت اقتصادی قبرس

بر اساس آمار گزارش‌شده توسط بانک جهانی، قبرس کشوری با درآمد بالا (وضعیت اقتصادی خوب) است و حتی در سال ۲۰۰۱ از جمله اقتصاد‌های برتر جهان نامگذاری شد. قبرس از جمله کشور‌هایی است که نرخ بیکاری در آن بسیار پایین است. این نرخ هیچ‌وقت از ۱۰ درصد بالاتر نرفته است. به طور کلی قبرس از جمله کشور‌های ثروتمند جهان است. ارز رسمی این کشور در ژانویه سال ۲۰۰۸، از پوند قبرس به یورو تبدیل شده است.

بهترین زمان برای ورود به قبرس

در حقایقی جالب درباره قبرس بهتر دیدیم که راجع به بهترین زمان برای سفر به قبرس هم صحبت کنیم. اگر در تابستان به این جزیره سفر می‌کنید، انتظار دمای هوا بالا و گرمای بسیار داشته باشید. دمای هوا گاهی به بالای ۳۰ درجه سانتی گراد هم می‌رسد. این زمان همچنین اوج فصل گردشگری قبرس بوده و گردشگران بسیاری به آن سفر می‌کنند. در این هنگام، بسیاری از اقامتگاه‌ها و هتل‌های قبرس پر بوده و جای خالی ندارند؛ بنابراین اگر در این زمان قصد سفر به قبرس را دارید، حتما از قبل بلیط هواپیما و هتل خود را رزرو کنید. جدای از شلوغی تابستان، باید فصل بهار و پاییز را مهم‌ترین فصل برای بازدید و تفریح در این کشور دانست. برای پیاده روی در سواحل قبرس و یا در میان تپه‌های آن، بهترین فصل سفر، فصل بهار است. در این هنگام می‌توانید در میان گل‌های وحشی روییده بر دامنه‌ها قدم بزنید و از نسیم خنک دریا لذت ببرید.

همچنین در این فصل‌ها می‌توانید به دیدن لاک پشت‌ها بروید. در حدود ماه خرداد، لاک پشت‌های ماده به ساحل می‌آیند تا تخم گذاری کنند. پس از گذشت یک ماه یا دو ماه، بچه لاک پشت‌ها از تخم سر برآورده و به سمت ساحل حرکت می‌کنند. این اتفاق، جاذبه دیدنی بسیار جذابی را در سواحل قبرس به وجود می‌آورد.

اگر در فصل زمستان (از اواخر ماه آذر تا اوایل فروردین) به این کشور سفر کنید، با هوایی بسیار سرد مواجه می‌شوید.

رفت و آمد در قبرس

جاده‌های کشور قبرس بسیار خوب و عالی طراحی شده و به راحتی می‌توانید در این جاده‌ها رانندگی کنید. به همین دلیل شاید کرایه ماشین را بتوان بهترین روش برای گشت و گذار در این کشور دانست. از حقایقی جالب درباره قبرس وجود داشتن مکان‌ها و جاذبه‌هایی به دور از وسایل حمل و نقل عمومی است. پس کرایه ماشین یا تاکسی بهترین گزینه است. مخصوصا اگر می‌خواهید به دیدن کوهستان ترودوس (the Troödos Mountains) بروید. هیچ قطاری در این کشور وجود ندارد. اتوبوس‌ها هم روز‌های تعطیل مانند یکشنبه‌ها کار نمی‌کنند.

ساعت محلی قبرس ۱.۵ ساعت از ساعت ایران عقب‌تر است و هموطنان عزیز برای سفر به این کشور کوچک، به ویزا نیاز دارند.