اختصاصی «تابناک با تو» - چیسْتان یا چیستْ آن، یک گونه از پازل است که در آن شعر، نثر یا سوالی با بیان نشانهها و ویژگیها و مشخصات یک چیز معین یا توصیف آن چیز (بی آنکه از آن نامی برده شود) نام یا پاسخ آن را از شخص مقابل مورد پرسش قرار میدهد و کاربرد آن هوش آزمایی یا مسابقه است.
تاریخچه چیستان
یکی از گونههای ادبی در ادب رسمی و فرهنگ مردم ایران چیستان است. چیستان نوعی تفنن ادبی است که جز کارکرد سرگرم کننده، جنبههای آموزشی و فرهنگی دیگری نیز دارد. این گونة ادبی در ادبیات محلی مناطق مختلف ایران از تنوع فراوانی برخوردار است و با نامهایی مانند چیزچیزک، متّلوکه، واگوشک، تِشتانوک، چاچاک، چنچن، چوچه، چی چی کی، چاوچه، ماتال، مسئله، تاپماجالار و نظایر آن شناخته میشود. در این مقاله به بررسی ابعاد ادبی و هنری و درون مایههای چیستان میپردازیم و ضمن شکل شناسی و ساختاریابی صوری و معنایی آن در مناطق مختلف، انواع و کارکردها و مضامین آنها را بررسی و تحلیل میکنیم. گونه شناسی این نوع ادبی در فرهنگ عامه، ما را با تنوع در بهره گیری از اوقات فراغت و چگونگی آمادگی ذهنی و تربیت کودکان و جوانان برای ورود به عرصة زندگی آشنا میکند.
با این ۱۲ چیستان تصویرسازی کودکان را تقویت کنید
طرح معما یا چیستان به افزایش تصویرسازی و شجاعت کودکان کمک میکند؛ زیرا که به آنها اجازه میدهد تا منتقدانه تفکر کنند و ساختار ذهنی خود را تقویت کنند.
کودکان سرشار از کنجکاوی و انرژی هستند و چه خوب میشود اگر این دو مورد را به سمتی هدایت کنیم که برایشان مفید باشد. «ایرنا زندگی» در این روزهای خانه نشینی و قرنطینه، چیستان را برای بازی با کودکان به شما پیشنهاد میدهد. بهتر است در ابتدا برای افزایش اعتماد به نفس کودکان از چیستانهای راحت شروع کنید و اجازه دهید به اندازه کافی فکر کنند و لذت پیدا کردن جواب را بچشند. اگر تا به حال این بازی را با کودکان نکردهاید بهتر است برای اولین بار یک جایزه به عنوان پاداش در نظر بگیرید و وقتی جواب درست را داد آنها را تشویق کنید.
۱۲ مورد پیشنهاد چیستان
۱. چیست آن که هر وعده غذایی در سفره است؛ اما ما آن را نمیخوریم؟ (جواب: بشقاب، قاشق و چنگال)
۲. وقتی در یک خانه یک طبقه، پردهها زرد هستند، دیوارها زرد هستند، وسایل خانه زرد هستند، حالا پلهها چه رنگی هستند؟ (جواب: خانه یک طبقه پله ندارد)
۳. چیست آن که میشود شنید؛ اما نمیتوان دید و لمس کرد؟ (جواب: صدا)
۴. دختری از یک نردبان ۲۰ متری میفتد؛ اما سالم میماند، چرا؟ (جواب: از پله اول افتاده است)
۵. چیست آن که همیشه به دنبالت میآید و هر کاری میکنی را از تو تقلید میکند؟ (جواب: سایه)
۶. پدربزرگ برای قدم زدن به بیرون میرود یک دفعه باران میبارد. پدر بزرگ با خود چتر نبرده است و همه لباسهایش خیس میشود به جز موهایش، چرا؟ (جواب: پدربزرگ طاس است)
۷. چیست آن که به هر چیزی مزه میدهد و بسیار لایه دارد؛ اما گریه تو را در میآورد؟ (جواب: پیاز)
۸. چیست آن که پا دارد؛ اما راه نمیرود؟ (جواب: میز)
۹. چیست آن که شکسته میشود بدون اینکه لمس شود؟ (جواب: قول)
۱۰. چیست آن که باید باز شود؛ اما قفل و کلید ندارد؟ (جواب: تخم مرغ)
۱۱. پدر فرهاد سه پسر دارد به نامهای مهرداد و مهران، نام پسر سوم چیست؟ (جواب: فرهاد)
۱۲. آن چیست که تعداد زیادی دندانه دارد؛ اما هرگز گاز نمیگیرد؟ (جواب: برس یا شانه)