دهه شصت و تنگناها و چالش‌های سینما
کد خبر: ۱۹۹۷
تاریخ انتشار: 2015 June 13    -    ۲۳ خرداد ۱۳۹۴ - ۰۸:۲۷
گذشته چراغ راه آینده
دهه شصت یکی از مقاطع بسیار مهم و سرنوشت ساز تاریخ ایران به شمار می آید. در این دوران انقلاب اسلامی هنوز تثبیت نگردیده، همسایه غربی به ایران وحشیانه هجوم آورده، منافقین در داخل کشور مردم انقلابی و مسئولین دولتی را ترور می کنند، دربرخی از استان‌های مرزی زمزمه جدایی طلبی بر پاست...
دهه شصت و تنگناها و چالش‌های سینماچندی پیش به همت انجمن منتقدان سینمای ایران در خانه سینما نشستی با نام «بررسی سینمای دهه 60 ایران» با حضور منوچهر محمدی (تهیه کننده)، جواد طوسی (منتقد)، کمال تبریزی(کارگردان)،  سعید عقیقی (پژوهشگر) و جمعی از دست اندرکاران سینما برگزار شد.  در این نشست وضعیت سینمای ایران در سال‌های پر التهاب دهه 60 و عملکرد مدیران و موفقیت‌ها و ناکامی‌های سینمایی آن دوران مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت که در این رابطه نکات زیر مطرح می شود:

1 ـ
دهه شصت یکی از مقاطع بسیار مهم و سرنوشت ساز تاریخ ایران به شمار می آید.  در این دوران انقلاب اسلامی هنوز تثبیت نگردیده،  همسایه غربی به ایران وحشیانه هجوم آورده،  منافقین در داخل کشور مردم انقلابی و مسئولین دولتی را ترور می کنند،  دربرخی از استان‌های مرزی زمزمه جدایی طلبی بر پاست، امریکا تحریم اقتصادی را علیه انقلاب آغازنموده، مردم با کمبود مواد غذایی و انرژی دست و پنجه نرم می کنند،  بنیانگذار انقلاب رحلت کرده، .‌.‌.‌ در این وضعیت و با وجود همه تنگنا‌ها و چالش‌ها سینمای ایران پویا و فعال است و پر نشاط و امیدوار به حیات طیبه خود ادامه می دهد و آثاری در ژانر‌های مختلف تولید می کند که هنوز ماندگار است و به نیکی از آنها یاد می شود.

2 ـ
از مولفه‌ها و عواملی که منجر به حیات و پویایی سینمای ایران در دهه پر التهاب60 گردید می توان به داشتن سیاست‌ها و برنامه‌های مدون و راهبردی از سوی مدیران سینمایی و افق روشن آنان در این عرصه، رابطه صمیمانه و متعهدانه مسئولین سینمایی با کارگردانان،  رویکرد امیدوارانه فیلم سازان به فضای عمومی کشور، استقبال مردم از فیلم‌ها، فعالیت حرفه ای مراکز هنری مانند؛ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان  ـ حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی  ـ بنیاد مستضعفان و جانبازان، فعال بودن بخش خصوصی، عدم دخالت مراکز غیر مسئول در امور سینما، رعایت خطوط قرمز توسط فیلم سازان و مدیران، بالا بودن آستانه تحمل مسئولین کشور و سعه صدر آنان، . . .  اشاره کرد؛ عواملی که پس از گذشت سه دهه هنوز قابلیت آن را دارد که به عنوان الگویی موفق مورد بهره‌برداری مسئولین سینمایی کشور قرار گیرد.

3 ـ
در شرایطی که با وجود رشد شبکه‌های ماهواره ای و فضای مجازی استقبال ازفیلم‌های سینمایی در جهان روز به روزافزایش می یابد و تأثیرگذاری و هدایت افکار و باورها به وسیله فیلم‌ها بیشتر می‌شود، ‌در کشور ما شاهد آن هستیم که این رسانه ارتباط جمعی کارآمد بنا به دلایل متعددی با چالش‌های جدی مواجه است. مدیران سینمایی،‌ فیلم سازان و تماشگران از وضعیت کنونی سینمای ایران ناخشنودند و برخی نیز روند آن را نگران کننده و همانند یک بیمار رو به احتضار ارزیابی می کنند. دست اندرکاران سینما وضعیت نامطلوب کنونی را نتیجه سیاست‌ها،  برنامه‌ها و عملکرد مسئولین سینمایی کشور در حوزه تولید، توزیع و اکران می‌دانند و این اتمسفر را شایسته سینمای ایران نمی دانند.

4 ـ
نحوه ‌بررسی و ارزیابی فیلم‌ها وبحث سانسور و ممیزی آنها همواره در ایران محل اختلاف بوده و هست. ‌سینماگران بر این باورند که خط قرمز جامعه را می شناسند و رعایت می کنند اما مسئولین معتقدند فیلم سازان خط قرمز را به بهانه‌های مختلف از جمله ‌بدیع بودن سوژه و جذب بیشتر مخاطب می شکنند؛ بنابراین، فیلم‌ها از زمان تولید تا اکران باید کنترل شوند و پس از کسب مجوزهای قانونی اجازه اکران یابند. این رویکرد متفاوت فیلم سازان و مدیران به ایجاد فاصله و سوء تفاهم ودلسردی میان این دو منجر شده و هر یک برای به کرسی نشاندن دیدگاه خود شیوه‌ها و روش‌هایی ‌در پیش گرفته اند. این کش و قوس‌های بی پایان و تداوم آن پیکر سینمای ایران را نحیف کرده وضمن آسیب به فرهنگ عمومی روند رشد جامعه را با مشکل مواجه ساخته است زیرا به تعبیر رهبر معظم انقلاب کلید پیشرفت جامعه در دست سینماگران است.

5 ـ
سیاست‌ها و برنامه‌های متفاوت و متضاد فرهنگی مدیران سینمایی که اغلب با تغییر دولت‌ها پدید می آید وضعیت نامشخص و بی ثباتی را رقم زده که کمتر کسی جرات می کند در سینمای ایران سرمایه‌گذاری کلان نماید و اندیشه تولید آثار ماندگار را در ذهن بپروراند. ‌در دهه 60 با وجود انواع بحران‌ها در کشورافق و چشم انداز مدیران سینمایی شفاف بود و سیاست بر عرصه فرهنگ تا این اندازه سایه نینداخته بود و اختلاف میان فیلم سازان و مدیران برای تولید بهترو بهبود کیفیت فیلم‌ها بود و اغراض سیاسی دنبال نمی شد.

6 ـ
نزدیک به چهار دهه از حیات سینمای جمهوری اسلامی ایران می گذرد؛ این سینما همپای انقلاب پیش آمده و فراز و نشیب و تحولات انقلاب در بسیاری ازآثار سینمای قابل مشاهده است. از این روی شایسته است، مدیران سینمایی و کسانی که دغدغه سینمای ایران را یدک می کشند با اعتماد به سینمای ایران فرصت‌ها را غنیمت شمارند و دست از آزمون و خطا بردارند و با بهره برداری از تجارب ارزشمند خانواده بزرگ سینما سیاست‌ها و برنامه‌های کلان و راهبردی ایران برای ده سال آینده (ایران 1404) را ترسیم نمایند.

محمد شریعت پناه، عضو انجمن منتقدان سینمای ایران
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار