چطور به آدم‌هایی که استرس ماسک زدن دارند، کمک کنیم؟

«تابناک باتو» ـ در خیابان و محل کار به وفور کسانی را می‌شود دید که ماسک نمی‌زنند. غالبا وقتی این دسته از آدم‌ها را می‌بینیم، ناراحت می‌شویم و از خودمان می‌پرسیم که چرا باید یک دسته از مردم، کاری برخلاف اصول علمی بکنند و از نظر اجتماعی این همه بی‌مسئولیت باشند و سلامت خود و دیگران را به خاطر بیندازند؟ مگر یک ماسک زدن، چیزی از آنها کم می‌کند؟

اما آدم‌هایی که ماسک نمی‌زنند، چند دسته‌اند؛ یک دسته آدم‌های بی‌قیدی هستند که کلا برای نشان دادن تفاوت و بی‌اعتنایی خود، دوست دارند که رفتاری نمایشی داشته باشند و تافته جدابافته باشند. اینها گاه و بیگاه مطالب بی‌اعتباری را که در شبکه‌های اجتماعی می‌بینند، پررنگ‌تر، مطرح می‌کنند و هنوز هم اگر پای صحبتشان بنشینی، بیماری را انکار می‌کنند.

دسته دیگری هستند که به اهمیت بیماری معترفند و می‌دانند با نزدن ماسک، خطر می‌کنند، اما کلا اینها آدم‌هایی هستند که بسیار بی‌نظم و تکانشی عمل می‌کنند. آنها واقعا ممکن است صبح هنگام خروج از منزل ماسکی دم دست نداشته باشند. آنها گاهی از خودشان حفاظت می‌کنند و گاهی هم نه.

اما ما دسته‌ای داریم که واقعا از نظر روانی ماسک زدن برایشان دشوار است. متاسفانه تا حال حاضر نتوانسته‌ایم کمکی برای مشاوره و کم کردن این دسته از مردم ارائه بدهیم.

این دسته واقعا دچار تنش عصبی و حتی حملات هراس یا پانیک متعاقب زدن ماسک می‌شوند، تعداد ضربان قلبشان بالا می‌رود، تنگی‌نفس پیدا می‌کنند، احساس فشار در قفسه سینه می‌کنند و عرق‌ریزش و گیجی پیدا می‌کنند.

پس علیرغم اینکه می‌دانند ماسک نزدن آنها را در معرض خطر قرار می‌دهد، آنقدر مشکلشان از نظر روانی دشوار است که از خیر زدن ماسک می‌گذرند.

برخی از اینها، اصلا بیماری کلاستروفوبی claustrophobia دارند، یعنی از فضای بسته می‌ترسند و چون ماسک، یک نوع فضای بسته ذهنی ایجاد می‌کند و دیگر آن حس باز قبلی را ندارند، دچار هراس بیش از حد یا فوبی می‌شوند.

اما واقعا چه می‌شود کرد؟

ماسک مناسب و راحت برای خودتان را پیدا کنید

یک راه این است که این دسته بگردند و ماسکی پیدا کنند که با آن راحت باشند. مثلا جنس ماسک، شیوه نصب آن روی صورت و حتی رنگ و طراحی ماسک برایشان دلخواه باشد.

کم کم به ماسک عادت کردن

اجباری نیست که با زدن ماسک در محیط خارج از خانه به مدت طولانی، خود را به ماسک زدن عادت بدهید. اگر واقعا مشکل دارید، سعی کنید که در خانه که آسایش ذهنی برای شما دارد، دقایق کوتاهی ماسک بزنید، تا کم کم عادت کنید.

چالش با افکار اضطرابی

با افکار اضطرابی و از جمله اضطراب ناشی از ماسک می‌شود با تکنیک‌هایی مانند CBT با رفتاردرمانی شناختی مبارزه کرد.

برخی‌ها افکار وسواسی نادرستی پیدا می‌کنند که ناخودآگاه باعث اضطرابشان می‌شود. مثلا با اینکه می‌دانند ماسک جریان اکسیژن ورودی به بدن را کم نمی‌کند و این خبرها نادرست هستند، مشغولیت ذهنی ناخودآگاهی پیدا می‌کنند. با تکنیک‌هایی می‌شود به این دسته از مردم آرامش داد، مثلا به آنها مرتب گوشزد کرد که پس چرا کارد درمان که ۱۰۰ سال است مرتب از ماسک در شرایط مختلف استفاده می‌کنند، تا حالا دچار مشکلی به خاطر ماسک زدن، نشده‌اند. باید از بیماران خواست در شرایط ریلیکسیشن، جملاتی مؤید نقش مثبت ماسک را پیش خودشان تکرار کنند.

خلاصه اینکه نباید همه کسانی را که ماسک نمی‌زنند، با یک چوپ راند و برخی از این مردم واقعا نیازمند مشاوره و راهنمایی هستند تا سرزنش.
یک پزشک