بار دیگر زنگ‌خطر برای تجرد 11 میلیون جوان ایرانی به صدا در آمد. محمود گلزاری –معاون وزارت ورزش و جوانان- در گفتگویی با ارائه این آمار نسبت به تبعات و پیامدهای رفتن به سمت تجرد قطعی هشدار داده است.
به گزارش فرارو، آخرین آمارهای سازمان ثبت احوال کشور حکایت از آن دارد که، تعداد 12 میلیون و 70 هزار نفر مرد در سن متعارف ازدواج -یعنی 20 تا 34 سال- وجود دارند که از این میان 5 میلیون و 570 هزار نفر هنوز ازدواج نکرده‌اند. همچنین تعداد 11 میلیون و 790 هزار زن در سن متعارف ازدواج –یعنی 15 تا 29 سال- وجود دارند که 5 میلیون و 670 هزار نفر از آنان مجرد هستند. بنابر این داده‌ها 46% از مردان و 48% از زنانِ در سن ازدواج، مجردند. این درحالی است که گفته می‌شود 320 هزار مرد و 980 هزار زن از این سن متعارف گذشته و در خطر تجرد قطعی قرار گرفته‌اند.
طیف سنی ازدواج زنان و مردان در این آمار به طور معمول و به‌ترتیب 15 الی 29 و 20 الی 34 سال در نظر گرفته شده است. با توجه به این، تعداد زنان و مردانی که در سنین 15 یا 20 سال ازدواج می‌کنند چقدر است؟ همچنین آیا سقفِ این طیف یعنی 29 سال برای زنان و 34 سال برای مردان تا چه حد با حقیقت روبروست؟ بنابر شواهد، تجربیات و نظرات کارشناسانه، باید طیف زمانی آمارگیری در امر ازدواج را به روز کرد. با این‌کار قطعا به آمار متفاوت‌تری در این زمینه دست خواهیم یافت.
محمود گلزاری –معاون سازمان امور ورزش و جوانان- با تاکید بر افزایش تعداد افراد مجرد در جامعه، سه بستر عمده را در این امر موثر می‌داند؛ زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و همسریابی، سه مشکل عمده از نظر وی هستند. گلزاری همچنین به ناکارآمدی روش‌های سنتی ازدواج اذعان کرده و معتقد است بخش زیادی از افزایش میزان تجرد در جامعه به همسریابی مربوط می‌شود.
سایت همسریابی؛ آری یا نه؟
یکی از راه‌کارهایی که سازمان امور ورزش و جوانان برای بالا بردن میزان ازدواج‌ها و فراهم‌کردن بستر همسریابی ارائه کرده، راه‌اندازی سایت همسریابی به صورت رسمی است. در شرایطی که 300 سایت غیرمجاز همسریابی در حال فعالیت هستند، آیا سایت دولتی همسریابی می‌تواند راهکار خوبی باشد و از آسیب‌های قبلی این سایت‌ها به دور نباشد؟ کارشناسان نظرات مختلفی در این باره داشته‌اند.
سعید معیدفر –جامعه‌شناس و استاد دانشگاه- با دیدنِ وجوه منفی و مثبت راه‌اندازی چنین سایتی و در این رابطه "می‌گوید وجود سایت زمانی نیاز می‌شود که فضاهای واقعی و مناسب برای آشنایی و ازدواج در جامعه وجود ندارند. در این شرایط اگر این سایت همسریابی علاوه بر بعد مجازی، یک بعد واقعی نیز در نظر بگیرد و شکلِ مردمی به خود بگیرد، می‌تواند اقدامی مثبت باشد".
مریم جمشیدی –جامعه‌شناس و عضو گروه زنان انجمن جامعه‌شناسی ایران- در گفتگو با فرارو، پس از تقسیم تجرد به ناخواسته و خودخواسته، 4 دلیل اجتماعی عمده را برای افزایش تعداد زنان و مردان مجرد (به صورت ناخواسته) برمی‌شمرد.
وی می‌گوید: "سخت‌شدن ازدواج‌ها به دلیل بار اقتصادی سنگین آن، مسئولیت‌پذیرتر بودن دختران نسبت به پسران و اینکه پسران دیرتر زیرِ بار مسئولیت ازدواج می‌روند، ترس پسران و مردان نسبت به نگاه اقتصادی‌ای که برخی از زنان به ازدواج دارند(مانند مهریه بالا) و تغییر در الگوی زندگی و اینکه زنان از نظر اقتصادی در امر ازدواج ایده‌آل‌گرا شده‌اند، می‌تواند 4 دلیل برای افزایش تجرد باشد".
جبار رحمانی –انسان‌شناس و عضو شورای مرکزی انسانشناسی و فرهنگ- نیز در واکاوی علل بالا رفتن میزان تجرد در جامعه ایران به فرارو گفته است: در جامعه ایران، مردان عموما برای ازدواج به سراغ زنانی می‌روند که از نظر سنی از آن‌ها کوچکترند، همین امر منجر می‌شود که تعداد زیادی از دخترانی که در سن ازدواج هستند، امکانِ آن را از دست بدهند.
رحمانی همچنین اظهار کرد: از آن‌جایی که بنابر عرف و عادت، مسئولیت در زندگی مشترک بیشتر متوجه مردان است و همچنین سنت‌ها و عرف‌های دشوار، شرایط سخت جامعه و معیشتِ در آن، افراد از مسئولیت ازدواج فرار می‌کنند. در این شرایط و از جایی که قدرت تصمیم و انتخاب بیشتر با مردان است، زنان بیش از مردان در معرض عدم امکان یا عدم امکان انتخاب مطلوب برای ازدواج قرار می‌گیرند. همچنین به همین دلیل است که تجرد خودخواسته بیشتر در مردان وجود دارد؛ مردانی که در امر ازدواج از نظر سنی محدودیت چندانی ندارند.
جبار رحمانی با اشاره بر اینکه نمی‌توان روند حرکت به سمت تجردِ بیشتر در جامعه را گرفت بلکه باید آن را محدود کرد، گفت: نمی‌توان مانع از تجرد شد، بلکه باید آن را محدود کرد؛ این محدودیت می‌تواند از طریق حذف برخی عرف‌های غلط پیرامون زنان جامعه تا حدی اعمال شود.
