شما نیز با توهم باهوشی فریب خورده اید
خداوند زمانی که همه چیز را آفرید، انسان را اشرف مخلوقات خویش قرار داد و به همین خاطر وجود قوه عقل اسنان را از سایر موجودات متمایز کرد. اما موضوع مهمی که درباره انسان ها وجود دارد این است که همه انسان ها خود را باهوش و منطقی می دانند و این باور را دارند که همه چیز را تحت کنترل دارند. احساس می کنند که در شرایط خاص تصمیمات مهم می گیرند و باهوش و با داریت اند. اما تحقیقات خلاف این را ثابت می کند و نشان می دهد که همه انسان ها در توهم باهوشی سیر می کنند. همه انسان ها با این باور که باهوش و با استعداد هستند و کارهایشان را بر حسب منطف و تفکر پیش می برند، متولد شده اند. آن ها با این تصویر ذهنی ذاتی، سال هاست که دچار فریب دادن خود هستند.
واقعیت این است که سال ها ما با اعتماد به اینکه باهوش هستیم، اعتماد به نفس بسیاری بدست آورده ایم و اکنون حاضر نیستیم که این نقطه ضعف و ناکامی را بپذیریم که همه کارهای ما بر اساس عقل نیست و تنها توهم باهوشی داریم. حتما بارها دیده اید که پیامک یا ایمیلی را به اشتباه برای فرد دیگری اراسال می کنید، یا زمانی که به خرید می روید فراموش می کنید که چه چیزی می خواستید بخرید، در شرایط عصبانیت درست تصمیم نمی گیرید و این ها همه ناشی از توهم درونی شما مبنی بر باهوشی است. در حقیقت ما تحقیقات اثبات کرده اند که انسان ها در مدل های ذهنی و حافظه، خطاها و نقص های بی شماری دارند. در واقع انسان ها خود را در موقعیت های مختلف خودشان را فریب می دهند تا باورهای ذهنی شان را حفظ کنند. در کتاب توهم باهوشی 2 نوشته دیوید مکرینی و ترجمه دکتر میثم شکری ساز، متوجه می شوید که شما با واقع گرایی ساده لوحانه ای درگیر هستید و به راحتی به تصمیم ها و پیش بینی هایتان اعتماد می کنید. این در شرایطیست که تنها از طریق چشم و گوش داده هایی را به مغز خود ارسال می کنید و هرگز نمی توانید متوجه شوید که چند درصد ادراک شما از واقعیت ساختگی تشکیل شده است.
باهوش بودن مفهومی پیچیده تر از باورهای شماست
شما همیشه تحت تاثیر باورها، اعتقادات و طرز فکرهای غیرمنطقی هستید و جالب اینجاست که بر همیشه بر این باورها تاکید و پافشاری دارید. شما حقیقت و درک خود را از قضایا و ماجراها تغییر می دهید و آن را مطابق با الگوی ذهنی خود برداشت می کنید. همیشه پیش فرض هایی را در ذهن دارید و متکی به آن ها هستید. بنابراین زمانی که درباره ذهن خودتان می اندیشید، درباره افکار و احساسات درونی خود آگاهی ندارید و به همین خاطر خودتان را گول می زنید. شما در این روال با سرهم کردن داستان ها و سناریوهایی در ذهنتان، به ساده سازی درک مسائل موجود در زندگی می پردازید و در انتها همه داستان هایی که زاییده ذهنتان است را باور می کنید و می پذیرید. مثلا جالب است بدانید که اغلب افراد با ورود به یک مکان، به طور پیش فرض به سمت راست می پیچند. بنابراین بسیاری از فروشندگان بر اساس این الگوی شناختی، چیدمان مغازه خود را تنظیم می کنند. شما برای همه کارها و فعالیت هایتان به حواس پنج گانه متکی هستید و از نتیجه بدست آمده از طریق این حواس به ساخت واقعیت ها پرداخته و چیزهایی را که برایتان ناخوشایند است، ناخودآگاه حذف می کنید.
بیشتر بخوانید: میثم شکری ساز کلاهبردار است؟
دیدن نباید به معنای باور کردن باشد
ما بر اساس اتفاقاتی که در طی سالیان سال برای گذشتگانمان رخ داده به الگوهای رفتاری خاصی دست پیدا کرده ایم. به عنوان مثال اگر در لحظه ای که خواب هستیم، طنابی بر روی ما بیفتد، ما با انجام واکنش هایی همچون جیغ کشیدن و فرار کردن، سعی می کنیم که آن را از خودمان دور کنیم؛ چرا که تجربه بارها اتفاق افتادن این ماجرا ما را به موفقیت برای دور کردن از آن رسانده است و حال اگر بجای طناب یک مار روی ما افتاده باشد، بدین ترتیب می توانیم جان خود را نجات بدهیم. اما دیدن به معنای باور کردن نیست و انسان ها همیشه تصور می کنند که افکارشان بر اساس آنالیزهای منطقی و عقلانی شکل می گیرند. در حقیقت شما باور دارید که همه افکارتان منطقی و درست هستند و داستان زندگی تان بر اساس واقعیت است. در حالی که مغز شما دائما در حال دروغ گفتن به شماست و این است که در توهم باهوشی دست و پا می زنید. امروزه به کمک علم روانشناسی نقص ها و کاستی های شما مشخص می شوند و متوجه این حقیقت تلخ می شوید که آنقدرها هم که فکر می کنید باهوش نیستید ولی بنا به دلایل گوناگون و راه حل هایی که پیش رو دارید، کمتر دچار انام کارهای ابلهانه می شوید. به طور کلی می توان گفت که فرضیات در مورد حقایق، به صورت ادراک در ذهن شکل می گیرند. این درک همواره به شما کمک می کند که باور کنید همه چیز به همان صورتی است که انتظار دارید باشد و جای هیچ گونه نگرانی نیست. شاید به نظرتان عجیب باشد، ولی همین موضوع به شما کمک می کند که زنده بمانید. یک اصل بسیار کلیدی و ساده ای که در ساختار موجودات وجو دارد این است که می گوید: «به سمت چیزی برو که برایت مفید است و از هر چیز مضر دوری کن». اما این اصل برای موجودات که ساختار ذهنی ساده ای نسبت به زندگی دارند پاسخگو است، اما برای انسان که سیستم عصبی پیچیده ای دارد، علت و معلول نیاز است. در کتاب توهم باهوشی 2 که البته نسخه 1 آن هم وجود دارد و ترجمه دکترمیثم شکری ساز است، شما به تمامی پیچیدگی های ذهنی و ساختار فکری انسان ها پی می برید و متوجه می شوید که برای بقا و زندگی توهم باهوشی باید جزئی از باور شما باشد.
