به گزارش «تابناک باتو» ـ هر نسل یا هر دوره تاریخی یا هر صنف و گروه اجتماعی زبان متفاوتی دارد که برای دیگران آشنا نیست. به عنوان مثال زبان پزشکان متخصص جراحی یا زبان مکانیکها با اینکه به فارسی سخن میگویند برای ما زبانی بیگانه و ناشناخته است. در واقع هر یک از این اصناف "بازیهای زبانی" خاصی با شکل و صورتی از زندگی خاص خود را ارائه میدهند؛ بنابراین فهم یک "بازی زبانی" مستلزم شرکت و حضور در آن بستری است که بازی زبانی مورد نظر در آن واقع جریان دارد.
بنابراین، یادگیری زبان فارسی یا هر زبان دیگری هم چیزی فراتر از یادگیری تمام لغات و دستور آن زبان است و آن زیستن در آن زبان و فهم بازیهای زبانی آن گستره فرهنگی است.
واقعیت این است که نسلهای رشد یافته در سالهای منتهی به انقلاب و جنگ زبان برقراری ارتباط با نسل جدید را بلد نیست. درست است که هر دو این نسلها با همین کلمات عادی و روزمره و زبان فارسی سخن میگویند، اما اصلا زبان یکدیگر را نمیفهمند.
کودکی و نوجوانی نسلهای متولد دهه شصت و ماقبل آن آمیخته با جنگ و آرمان و ایدئولوژی و قهرمان سازی و وفاق و همدلی و شعار بود.
بازیهای زبانی آن نسلها آمیخته با مفاهیمی مانند شهادت و آرمان خلق و مقاومت و نجات خلق و سرود انقلابی و ایستادگی و مبارزه بود. هنر و شعر و ادبیات و سرود و موسیقی و سینما برای آن نسلها سلاحی برای مبارزه بود و با هر ابزاری تلاش میکرد تا اتوپیای رویایی خود را که در آن خلقهای ستمدیده دست در دست هم غرق در نشاط و خوشبختی بوده و به ریسمان الهی چنگ میزنند را به منصه ظهور برساند.
اما نسلهایی که در سالهای پایان جنگ به دنیا آمده، تا چشم باز کرده جامعهای را مشاهده کرده که هر کس با سگ دو و دوز و کلک میخواهد کلاه از سر دیگری برداشته و سفره خود را چرب و نرمتر کند، تا چشم باز کرده با هجوم اخبار اختلاس و دزدی و فساد مواجه شده است. نسلی که تا چشم باز کرده چشم و هم چشمی و شوآف و تلاش برای پس زدن دیگری را دیده است. نسلی که تا چشم باز کرده پدر و مادری را که تازه چشم و گوشش باز شده و یادش افتاده جوانی و "شیطونی" نکرده است را مشاهده کرده است. نسلی که با دنگ و دونگ موسیقی تازه مد شده شبه پاپ و برنامههای مزخرف شبکههای ماهوارهای و گاهی سریالهای بی سرو ته تلویزیون داخلی و نظام آموزشی کنونی رشد یافته است.
حالا این نسل به سن نوجوانی و جوانی رسیده است و هر روز با کنشها و علایق و رفتارهایش نسلهای قبلی را بهت زده میکند. این نسل به بلوغ رسیده رکورد تماشای لایو تتلو و امثال تتلو را میشکند. در صفحه اینستاگرام سلبریتیها و هر کسی که دوست ندارد به راحتی فحاشی کرده و اندامهای جنسیش را حواله این و آن میکند. شعر را با خوانندههای آن ور آبی و موسیقی را با ساسی و تتلو میشناسد. فیلم محبوبش مطرب و هزارپا و فلیمهای مارول است. ادبیات فارسی و تاریخ و اجتماعی را دروس اضافی و مزاحم میداند. با احترام به بزرگتر و رعایت سلسله مراتب اجتماعی بیگانه است و به راحتی هر چه تمامتر از سکس و کوک و علف و گل و بد مستی سخن میگوید.
این نسل در همین مملکت زندگی میکند؛ به فارسی هم سخن میگوید، اما زبانی کاملا متفاوت و مخصوص خود دارد؛ و اگر باور ندارید کافی است یک هفته به عنوان معلم در یکی از دبیرستانهای دوره اول یا دوم یکی از شهرهای کشور حاضر شوید.
فرهاد قنبری