مراسم عزاداری در سراسر جهان دارای ریشه‌های مشترک است ولی رسوم و آیین‌ها با توجه به زمان، مکان و فرهنگ متفاوت است.
یکی از روش‌های عزاداری پوشیدن لباس مخصوص عزا است و رایج‌ترین رنگ برای لباس سوگواری در همه جهان، رنگ سیاه است. پوشیدن لباس سیاه در بسیاری از فرهنگ‌ها علامت سوگواری و عزا است و به عنوان یک رسم عرفى و اجتماعى شناخته می‌شود. رنگ سیاه نشانه غم و اندوه و ابهام است و در بیشتر کشورهای غربی و اسلامی به عنوان رنگ عزا و خاکسپاری استفاده می‌شود. با توجه به اینکه رنگ سیاه با تاریکی و ترس از ناشناخته‌ها ارتباط دارد، می‌توان مرموز بودن مرگ و بی‌اطلاعی انسان از چگونگی رو در رو شدن با آن را دلیل انتخاب این رنگ به عنوان نماد مرگ دانست.
در دین اسلام با وجود اینکه به کراهت لباس سیاه به خصوص در نماز فتوا داده شده است، پوشیدن آن براى عزاى امام حسین(ع) کراهتى ندارد. در تاریخ آمده است هنگامى که حسین بن على(ع) به شهادت رسید، زنان بنى‌هاشم لباس‌هاى سیاه و خشن پوشیدند.
در برخى از روایات نیز آمده است هنگامى که بر اثر خطابه‌های امام سجاد(ع) و حضرت زینب(ع) یزید به خاندان هاشمى اجازه داد در دمشق عزادارى کنند، زنان هاشمى لباس سیاه پوشیدند و به مدت هفت روز براى شهداى کربلا عزادارى کردند.
در همه کشورها مردم جامعه برای نشان دادن عواطف خود راهکارهای مشابهی دارند که اگر چه در سطح آن جامعه شناخته و پذیرفته شده است، ممکن است با کشورهای دیگر تفاوت بسیاری داشته باشد. یکی از اتفاقات ناگزیر زندگی بشر درگیر شدن او با موضوع مرگ و از دست دادن نزدیکان و آشنایان است. در این موارد عرف هر جامعه سلسله‌ای از آداب و مراسم مشخص را برای افراد عزادار پیش می‌آورد که یکی از آشکارترین آنها پوشیدن لباسی ویژه برای مشخص ساختن فرد عزادار و نشان دادن تالمات روحی اوست.
با وجود اینکه در بسیاری از کشورها از رنگ سیاه برای لباس عزاداری استفاده می‌شود، در بعضی دیگر رنگ‌های کاملا متفاوتی برای این منظور جا افتاده است. شاید برای ما بسیار عجیب باشد که رنگی مانند قرمز را به عنوان لباس عزا بشناسیم، اما این رنگ پر‌انرژی در بعضی از کشورها رنگ عزاست. در آسیای جنوب شرقی ترحیم نامه‌ها با جوهر قرمز نوشته می‌شوند. در ترکیه نیز رنگ قرمز نشانه مرگ است و در کشور غنا مردم فقط در زمان سوگواری قرمز می‌پوشند. در برزیل رنگ بنفش و در مکزیک رنگ زرد به عنوان رنگ عزا شناخته می‌شوند.
رنگ دیگری که در بسیاری از فرهنگ‌ها به عنوان رنگ عزا شناخته می‌شود، سفید است. در چین رنگ سفید به معنی مرگ است و به نشانه عزاداری استفاده می‌شود. در مصر باستان، سفید نماد «اوزیریس» خدای مرگ و پاکی بوده است. رنگ سفید برای هندوها هم رنگ عزا است و در مراسم سوگواری از لباس‌های سفید استفاده می‌کنند.
در قرون وسطی در بخش‌هایی از اروپا لباس رسمی عزاداری به رنگ سفید بوده است، با این‌حال رسم پوشیدن لباس تیره و به ویژه لباس سیاه، به پیش از میلاد مسیح باز می‌گردد. در ایران هم از دیرباز لباس مردگان به رنگ سفید انتخاب می‌شود و گفته شده در بخشی از تاریخ لباس عزاداری ایرانیان سفید بوده است. اما لباس سوگواری ایرانیان بر اساس آنچه از متون کهن و شاهنامه فردوسی برمی‌آید رنگ سیاه و گاه کبود یا فیروزه‌ای بوده است.
هنرآنلاین
