اختصاصی «تابناک باتو» ـ مجسمه های عظیم الجثه جزایر ایستر برای سالیان متمادی همواره گردشگران، محققین و تمام دنیا را شگفت زده خود کرده بود، ولی حالا دانشمندان ادعا می کنند که یکی از بزرگترین اسرار این مجسمه ها را کشف کرده اند: اینکه چرا مجسمه ها آنجا هستند.
بر اساس یافته های محققان موقیعت اصلی بستر این جزیره، یا آهو، که بسیاری از این مجسمه ها که موآی نامیده می شوند، قرار گرفته اند، به سازه های نزدیک آب های شیرین شبیه تر هستند.
جزایر ایستر دارای 300 سایت خرسنگی است که هر یک از آنها به دست یک جامعه ساخته شده است. اولین این سایت ها به دست مردمانیی از قرن سیزدهم میلادی ساخته شده و بسیاری از آنها نیز در اطراف ساحل یافت می شوند.
به نظر می رسد این یادبودها به گونه ای نمایانگر تصاویر اجداد این مردم بوده و به عنوان مکانی کانونی برای برگزاری مراسم آیینی استفاده می شده است. اما دلیل موقعیت آنها همیشه یک راز بود. مطالعات نشان داده بود که محل قرارگیری این مجسمه ها به این دلیل انتخاب می شدند که به نوعی با منابع اصلی آنجا ارتباط داشتند.
تیم تحقیقاتی بر قسمت شرقی جزیره تمرکز کرد؛ جایی که بسیاری از این مجسمه ها در آنجا قرار گرفته بودند. حدود 93 موقعیت پیش از ورود دریانوردان اروپایی در قرن هجدهم در این قسمت ساخته شده بودند.
پس از آنکه هیچ ارتباطی را بین جنس استفاده شده در ابزار و مجمسه ها در این قسمت از جزیره پیدا نکردند، به این نتیجه رسیدند که آهو شاید به دیگر منابع ارتباطی داشته باشد. نهایتا مشخص شد که منبع اصلی ساخت این مجسمه در قسمت دیگر جزیره و نزدیک آب های شیرین قرار گرفته است.
