اختصاصی «تابناک باتو»؛ روایتی کمیاب و کم پرداخته شده از امام جعفر صادق(ع) ـ شهید در سال 148 قمری مطابق با 765 میلادی(سیزده قرن پیش) ـ در منابع حدیثی شیعه وجود دارد که ظاهرا پیشگویی آن امام راستین در مورد «چَت تصویری با موبایل» است.
ایشان در این زمینه فرموده اند: «إِنَّ الْمُؤْمِنَ فِي زَمَانِ الْقَائِمِ وَ هُوَ بِالْمَشْرِقِ لَيَرَى أَخَاهُ الَّذِي فِي الْمَغْرِبِ وَ كَذَا الَّذِي فِي الْمَغْرِبِ يَرَى أَخَاهُ الَّذِي فِي الْمَشْرِقِ.»[1]
(در زمان حضرت قائم(عج) اگر مومنی در مشرق باشد، برادر خود را در مغرب مشاهده خواهد نمود و همچنین اگر در مغرب باشد، برادر خود را در مشرق خواهد دید.)
بحث و بررسی
1ـ مقصود از زمان قائم(عج)، زمان حکومت و فرمانروایی عدالت گستر ایشان بر سر تاسر جهان است، نه صرفا بخشی از دوران امامت آن حضرت که در غیبت و پنهان زیستی هستند.
2 ـ از ظاهر حدیث دیدن معنوی یا مادی به طور مجزا استفاده نمی شود، ولی در صدد آنیم در این فرصت با نگاه مادی در همین ایام غیبت و پنهان زیستی حضرت مهدی(عج) به فهم حدیث برسیم.
با این حساب تصور کنید چند سال پیش به این حدیث مراجعه کرده اید؛ آن وقت با خود می گفتید به احتمال زیاد مقصود از این کلام امام صادق(ع)، وب کم(Webcam) است که با مدد اینترنت و دوربین های نصب شده روی کامپیوترهای شخصی یا لپ تاپ ها،می توانیم با دوستان و اقوام خود، ارتباط تصویری در شرق و غرب عالم برقرار کنیم.
اما سرعت تکنولوژی سرسام آور است و امروزه با پیشرفت چشمگیر دانش و فناوری، می توان این کلام را با گوشی های هوشمند موبایل تطبیق داد که می شود از هر جایی که اینترنت باشد با شرق و غرب عالم به راحتی «چت تصویری» (Video chat) و ارتباط دیداری برقرار کرد.
چه بسا در صورت تداوم دوران غیبت امام زمان(عج) و از طرفی پیشرفت فناوری، اختراعات و ابزارهای کامل تری در همین راستا در اختیار بشر قرار گیرد که الان برای ما قابل تصور نباشند.
3 ـ اصراری نداریم که تأکید کنیم الزاما امام صادق(ع) در این حدیث از «چت تصویری با موبایل» پیشگویی کرده اند اما این نتیجه منطقی است که اختراعاتی مثل موبایل های هوشمند و قابلیت ارتباط تصویری آنها، ما را به کلام معجز آسای امام صادق(ع) در سیزده قرن پیش، نزدیک تر ساخته و آن کلام عجیب را برای ما باور پذیرتر نموده است. اما با تلقی و برداشت مطلقِ چت تصویری یا فناوری پیشرفته تر از آن از حدیث مزبور، احتمال نزدیک بودن زمان ما به زمان ظهور امام عصر(عج) نیز استفاده و برداشت شود.
4 ـ نکته مهم دیگر درباره این حدیثِ شگفت انگیز، تلاش و اعتقاد راسخ و ستودنی راویان اخبار و ناقلان احادیث اهل بیت پیامبر(ص) است که اگر برای آن ها روایتی با عقل ظاهری نیز موافق نبوده، آن را از منابع و آثار حدیثی خود حذف نمی کردند به جهت اعتمادی که به اساتید و مشایخ خود در نقل حدیث داشته اند.
شاید اگر برخی از ما در قرن های پیش زندگی می کردیم و جای آن ها، راوی اخبار و روایات معصومان(ع) بودیم و این حدیث را شیخ و استادی مورد وثوق و اعتماد برای ما روایت می کرد، باز آن را در کتاب حدیثی خود به هیچ وجه ثبت و ضبط نمی کردیم و با خود می اندیشیدیم، چه طور از نظر عقلی چنین سخنی امکان پذیر است که شخصی برادر ایمانی خود را در شرق و غرب عالم به چشم ببیند زیرا چشم ما چنین قابلیتی را ندارد و ما حتی از احوال ساکنان و افراد اتاق مجاور در خانه خویش نیز بی خبریم، چه برسد به این که شخصی در شرق عالم بخواهد با چشم، شخص دیگری را در غرب عالم یا به طور برعکس شخصی در غرب عالم بخواهد برادر ایمانی خود را در شرق عالم ببیند!
پی نوشت
[1] سرور اهل الایمان،ص 115 و بحار الانوار ج 52،ص 391 و اثبات الهداةج 5 ص 214ومکیال المکارم،ج1،ص 203 و منتخب الاثر ج 1،ص 172.
سید مرتضی میرسراجی
اين روزا حديث جعلي زياده متاسفانه
دو دهه قبل كه رشد جمعيت دهه 60 اي ها حاكمين رو كلافه كرده بود در بيمارستان ديدم روي ديوار به نقل از امام علي (ع) حديثي نقل كرده اند كه : فرزند كمتر باعث زندگي بهتر است .
مداحان گرامي و برخي آقايان منبري در جعل حديث استادي شده اند ماشالله
التماس دعا
ای کاش از این نوع احادیث بیشتر پرداخته بشه تا با زیبایی های کلام اهلبیت مردم آشنا شوند.