عکاس بریتانیایی «تیم فلچ» دو سال از عمر خود
را صرف مستندسازی زیستگاه و موجودیت آسیب پذیر حیواناتی کرده که در معرض
خطر انقراض قرار دارند. نتیجه کار او تصاویری کمیاب و صمیمی از زیبایی مورد
تهدید‌ترین موجودات زمین است و به ما یادآوری می‌کند نگران از دست دادن
آنها باشیم.
تیم از گونه هایی که
همه ما می‌شناسیم مثل خرس قطبی، پلنگ برفی و چیتا تا موجودات عجیبی که تنها
در فیلم‌های تخیلی دیده ایم مثل عقاب فیلیپینی یا سمندر سفید عکاسی کرده و
طیف گسترده‌ای از تنوع زیستی در معرض خطر را به ما نمایش می‌دهد. تعداد
برخی از آنها به علت تخریب زیستگاهشان کم شده است و برخی دیگر هم به دلیل
شکار و فروش در بازار سیاه کاهش یافته اند. تصور اینکه این حیوانات به زودی
دیگر وجود نخواهند داشت دردناک و غم انگیز است.
سایگا
کَل
سَکايي يا سايگا يک نوع بز کوهي در حال انقراض است که در مناطقي از
اوراسيا که پوشش استپ دارند زندگي مي‌کند. امروزه آنها تنها در روسيه و
قزاقستان يافت مي‌شوند. برخي از آنها هم در زمستان از مناطقي از قزاقستان
به جنوب ازبکستان و گاهي ترکمنستان مهاجرت مي‌کنند. آنها در چين و جنوب
مغولستان به کلي منقرض شده اند که يکي از دلايل اصلي آن، کاربرد دارويي شاخ
«کَل سَکايي» در طب چيني است. سايگاها در روماني و مولداوي به دليل شکار
بيش از حد در اواخر قرن هجدهم منقرض شدند. زيرگونه‌هاي مغولي فقط در غرب
مغولستان يافت مي‌شوند.
عقاب فیلیپینی
عقاب
فیلیپینی که با نام عقاب میمون خوار یا عقاب بزرگ فیلیپین هم شناخته
می‌شود نام یک گونه از تیره عقابیان بومی جنگل‌های فیلیپین است. این پرنده
بال‌های زینتی سفید و قهوه ای، تاج بلند و عموما ۸۶ تا ۱۰۲ سانتیمتر طول و
۴.۷ تا ۸ کیلوگرم وزن دارد. عقاب فیلیپینی از نظر طول و مساحت بال ها،
بزرگترین عقاب موجود در دنیاست. این پرنده جزء کمیاب‌ترین و قدرتمندترین
پرنده‌های دنیا و پرنده ملی فلیپین است. این عقاب به شدت در خطر انقراض
قرار دارد که بیشتر به خاطر از دست دادن زیستگاهش به دلیل جنگل زدایی است.
کشتن عقاب فیلیپینی ۱۲ سال زندان و جریمه‌های سنگین دارد.
مکائوی سنبلی
ماکائو
آبی سنبلی، طوطی بومی شرق و مرکز آمریکای جنوبی است. این پرنده با ۱۰۰
سانتیمتر طول از همه طوطی‌سانان بلندتر است. ماکائو آبی سنبلی بزرگترین
ماکائو و بزرگترین گونه پرنده طوطی سانان است. محبوبیت ماکائو آبی سنبلی
بعنوان حیوان خانگی سبب کاهش جمعیت وحشی آنان تا مرز انقراض و قرار گرفتن
این گونه در لیست قرمز (درمعرض تهدید) شده است.
سیاه گوش ایبری (Iberian Lynx) سیاه
گوش ایبری یک نوع گربه وحشی بومی شبه جزیره ایبری در جنوب غربی اروپا است
که در لیست حیوانات در معرض خطر قرار دارد. این حیوان تقریبا فقط خرگوش
اروپایی شکار می‌کند. در قرن بیستم به دلیل کاهش شدید جمعیت خرگوش اروپایی
به دلیل بیماری، از بین رفتن زیستگاه و شکار بیش از حد، جمعیت سیاه گوش
ایبری نیز کاهش یافت. در آستانه قرن ۲۱ سیاه گوش ایبری در آستانه انقراض
بود و تنها ۲۱ راس از آنها باقی مانده بود. طی اقدامات حفاظتی سال ۲۰۰۲
جمعیت آنها به ۳۲۶ رسید.
لمور دم‌حلقه‌ای
لمور
دم حلقه‌ای به خاطر دم حلقه حلقه سیاه و سفید بلندش به این نام شناخته
می‌شود و مثل همه لمورها، بومی جزیره ماداگاسکار است. این گونه همه چیزخوار
است و نسبت به سایر لمورها زمینی‌تر است و تنها در ساعات روشن روز فعال
است. لمور دم حلقه‌ای بسیار اجتماعی است و در گروه‌های ۳۰ تایی زندگی
می‌کند. همچنین مثل همه لمورها، ماده‌ها غالب هستند. گروه‌های لمور برای
گرم ماندن و ثبات پیوند اجتماعی دور هم جمع می‌شوند. این گونه هم مثل سایر
لمورها به شدت به حس بویایی خود متکی است و قلمروی خود را با غدد
تولیدکننده بو تعیین می‌کند. این حیوان به دلیل تخریب زیستگاه، شکار و
تجارت به عنوان حیوان خانگی در حال انقراض است.
اسب آبی
اسب
آبی یک جانور پستاندار گیاهخوار ساکن آفریقا می‌باشد و پس از فیل و کرگدن
سومین پستاندار بزرگ خشکی‌زی است. آنها جانورانی نیمه آبزی هستند که در
رودخانه‌ها و برکه‌ها زندگی می‌کنند. این جانوران در طول روز با ماندن در
آب رودخانه یا در گل و لای خود را خنک می‌کنند. تولید مثل و زایمان آنها
هم در آب انجام می‌شود. آنها در تاریک روشن هوا برای چریدن به چمنزار
می‌روند. هرچند در آب نزدیک به یکدیگر استراحت می‌کنند، اما به صورت
انفرادی فعالیت و چرا می‌کنند.
این
جانوران بزرگ ۲.۶ تا ۳ متر طول و ۱.۶۶ متر ارتفاع دارند. اسب‌های آبی نر
به طور میانگین ۱۵۰۰ کیلوگرم و ماده‌ها ۱۳۰۰ کیلوگرم وزن دارند. علیرغم وزن
زیاد آنها می‌توانند فواصل کوتاه را با سرعت ۳۰ کیلومتر بر ساعت بدوند.
اسب‌های آبی از نظر ظاهری به پستانداران سم‌دار مثل گراز شباهت دارند، ولی
نزدیکترین خویشاوند آنها نهنگ‌ها، دلفین‌ها و گرازهای دریایی هستند که ۵۵
میلیون سال پیش اجداد مشترکی داشته اند. اسب آبی از بدن درشت و بشکه‌مانندش
و دهان و دندان بزرگش و بدن بی مو و پاهای کنده دار و بزرگ و کوتاهش
شناسایی می‌شود.
درنای کاکل قرمز
ماهیخوار
کاکل قرمز یک نوع درنای بزرگ و یکی از کمیاب‌ترین درناهای جهان است.
زیستگاه این پرنده شامل باتلاق‌ها، شالیزار‌ها و دیگر مناطق مرطوب می شود.
جمعیت کلی آنها در آسیا در اثر از بین رفتن زیستگاه این پرنده به دلیل
کشاورزی و افزایش مناطق شهری رو به کاهش است.
میمون دماغ سربالای طلایی
میمون
دماغ سربالای طلایی بومی یک منطقه کوچک در جنگل‌های کوهستانی و معتدل مرکز
و جنوب غربی چین است. آنها در ارتفاع ۱۵۰۰ تا ۳۴۰۰ متری از سطح دریا
زندگی می‌کنند. از بین سه گونه میمون سربالای چینی، میمون دماغ سربالای
طلایی بیشترین گستردگی توزیع را در این کشور دارد. در محدوده آنها برف
زیاد می‌برد و در میان همه گونه‌های نخستی سانان غیرانسان بیشتر از همه
تحمل سرما را دارند. غذای آنها در فصول مختلف فرق می‌کند، اما در درجه اول
گیاهخوار هستند و گلسنگ‌ها منبع اصلی غذای آنها هستند. آنها درختی هستند
و روز فعالیت دارند. این میمون ها به دلیل از بین رفتن زیستگاهشان در معرض
خطر قرار دارند.
تامارین ابلق
تامارین
ابلق نام گونه‌ای از تامارین‌هاست که در جنگل‌های آمازونی برزیل زندگی
می‌کند. تامارین ابلق بدنی به طول ۲۰.۸ - ۲۸.۳ سانتی متر با دمی به طول
۳۳.۵ - ۴۲ سانتی متر دارد.
لک‌لک نیل
لک‌لک
نیل نوعی پرنده بسیار بزرگ لک‌لک مانند است که در شرق استوایی آفریقا از
سودان تا زامبیا سکونت دارد. ارتفاع این پرنده بیش از ۱۱۵ تا ۱۵۰ سانتیمتر،
طول آن ۱۰۰ تا ۱۴۰ سانتیمتر، عرض بال‌ها ۲۳۰ تا ۲۶۰ سانتیمتر و وزن آن ۴
تا ۷ کیلوگرم می‌باشد. نوع بالغ این پرنده عمدتا خاکستری و نابالغ آن قهوه
ای‌تر هستند.
کرگدن سفید شمالی
تنها
سه کرگدن ماده و یک نر از این نوع در جهان باقی‌مانده است؛ یکی از آنها
در باغ وحش سن دیگو و سه کرگدن دیگر در ناحیه تحت حفاظت اول پژتا در کنیا
نگهداری می‌شوند. این زیرگونه سال هاست که به دلیل شکار و از بین رفتن
زیستگاه در آستانه انقراض قرار داشته است.
کرکس مصری
کرکس
مصری، لاشخور سفید یا مرغ فرعون هم نامیده می‌شود. زیستگاه این پرنده از
جنوب غربی اروپا و شمال آفریقا تا هند گسترده است و در ایران نیز یافت
می‌شوند. کرکس‌های مصری عمدتا از گوشت مردار تغذیه می‌کنند، اما فرصت طلب
هم هستند و پستانداران کوچک، پرندگان و خزندگان را هم شکار می‌کنند. هم
چنین تخم سایر پرندگان را هم می‌خورند و تخم‌های بزرگ را با انداختن یک سنگ
بزرگ روی آنها می‌شکنند. استفاده از ابزار در پرندگان نادر است، اما
آنها علاوه بر سنگ از شاخه‌ها برای پیچیدن پشم برای لانه هایشان هم
استفاده می‌کنند. کرکس‌های مصری که در مناطق معتدل زندگی می‌کنند، در
زمستان به جنوب مهاجرت می‌کنند در حالی که جمعیت گرمسیری آنها عموما بی
تحرک هستند. جمعیت این گونه در قرن بیستم کاهش یافته است.
تیزشاخ آفریقایی
تیزشاخ
آفریقایی در گذشته در سراسر شمال آفریقا زندگی می‌کرده اما اکنون نسل آن
در حیات وحش منقرض شده اما تعدادی زیادی از آن در اسارت نگهداری می‌شود.
دلیل انقراض این حیوان تغییرات آب‌وهوایی که باعث خشکی شمال آفریقا شده و
شکار گسترده برای گوشت و شاخ این حیوان بوده‌است. انقراض این حیوان در سال
۱۹۹۹ تایید شد و آخرین بازمانده‌های آن در چاد و نیجر زندگی می‌کردند. این
جانور سفیدرنگ است اما سینه اش رنگ قرمز-قهوه‌ای دارد. بزغاله‌ها در هنگام
تولد زرد رنگند و رنگ آنها ۳–۱۲ ماه پس از تولد تغییر می‌کند. گله تیزشاخ
آفریقایی از ۷۰ عضو یا بیشتر تشکیل می‌شود که معمولاً نر بزرگ تر ریاست آن
را برعهده دارد. آنها به دلیل نیاز کمشان به آب درنواحی بیابانی و
صحراهایی با پوشش اندک و به طور کلی در مکان‌هایی زندگی می‌کنند که دمای
بالایی دارد. این جانور از برگ درختان، علف، گیاهان آبدار و قسمت‌های دیگر
گیاهان تغذیه می‌کند.
میمون پروبوسیس
میمون
پروبوسیس یا میمون دماغ دراز یک میمون درختی قهوه‌ای مایل به قرمز با دماغ
بزرگ عجیب است. این میمون بومی جزیره بورنئو در جنوب شرقی آسیاست.
سمندر آبی قیصر
سمندر
کوهستانی لرستان یا سمندر خالدار قیصری گونه‌ای سمندر بسیار رنگی است که
در جنوب رشته کوه‌های زاگرس در نزدیکی شهبازان لرستان زندگی می‌کند. مطابق
مصوبه شورای عالی محیط زیست ایران به علت در خطر انقراض بودن نسل این
دوزیست، خرید و فروش و حمل آن ممنوع بوده و فرد خاطی جریمه و بازداشت
می‌شود.
غریال
یا کروکدیل ماهیخوار بومی بخش شمالی شبه قاره هند است. جمعیت جهانی
غریال‌ها در جهان کمتر از ۲۳۵ عدد تخمین زده می‌شود که به دلیل کاهش
زیستگاه رودخانه ای، از بین رفتن منابع ماهی و گیرافتادن در دام ماهیگیران
در معرض انقراض قرار دارند. غریال یکی از بزرگترین کروکدیل‌های زنده است که
تا ۶.۲۵ متر طول دارد، اما به طور میانگین ۳.۵ تا ۴.۵ متر است. دهان آن با
۱۱۰ دندان تیز و پیوسته برای شکار ماهیها مناسب است. آنها معمولا در فصل
سرما جفت گیری می‌کنند و قبل از شروع بادهای موسمی فرزندانشان به دنیا
می‌آیند.
فیل
ماهی یا بلوگا از راسته تاس‌ماهیان، بزرگترین ماهی دریای خزر است.
زیستگاه اصلی این آبزی دریای خزر و دریای سیاه است و گهگاه در دریای
آدریاتیک هم دیده شده و هم‌اکنون در فهرست گونه‌های به‌شدت در معرض خطر
انقراض دارد. خاویار آن گرانترین نوع خاویار است. نمونه‌هایی از آنها با
وزنی در حدود ۱۴۰۰ کیلوگرم و سنی بیش از ۱۱۸ سال صید شده است. هر دو یا سه
سال یکبار تخم ریزی می‌کنند
و بین ۱۴ و ۱۷ سالگی بالغ می‌شوند. طول آن از یک و نیم متر تا بیش از چهار متر است. رکورد صید آن در ایران ۱۲۵۰ کیلوگرم بوده است که
از آن ۲۳۰ کیلوگرم خاویار طلایی به دست آمد.
سمندر سفید
سمندر
سفید یک نوع سمندر آبی است که در غارهای اروپا یافت می‌شود. برخلاف بیشتر
دوزیستان، این حیوان کاملا آبی است و در آب می‌خورد، می‌خوابد و تولید مثل
می‌کند. این حیوان بومی آب هایی است که زیرزمین و در میان سنگ‌های آهکی
مرکز و جنوب شرقی اروپا جریان دارند به خصوص جنوب اسلوونی، ایتالیا، جنوب
غربی کرواسی و بوسنی و هرزگوین. این حیوان با زندگی در تاریکی مطلق در
زیستگاه زیرزمینی خود سازگاری دارد. چشمان این حیوان تکامل نیافته و نابینا
هستند و حواس دیگرش به خصوص بویایی و شنوایی به شدت حساس هستند. پوست این
حیوان هیچ رنگدانه‌ای ندارد.
اون سیاه گوش یا همون کاراکال نیست بهش میگن وشق یا گربه وحشی دم کوتاه