به گزارش «تابناک با تو»؛ چندی پیش به اتفاق عده ای از دوستان جمع شده بودیم و بحث داغ رژیم های غذایی و تناسب اندام بود و هر خانمی از تجربه خودش با رژیم غذایی که اخیراً و حسابی وزن کم کرده صحبت می کرده، رژیم را که توضیح می داد به نظر خیلی طاقت فرسا می آمد ولی در عوض در مدت کوتاه وزن زیادی را از دست می دادی؛ بحث هایی شد در مورد انواع عمل های جراحی مثل لیپوساکشن (تخلیه چربی) که برای لاغرتر شدن در مدت کوتاه خیلی راه خوبی بود و البته به همان اندازه خطرناک و پرریسک بود، خلاصه هرکسی به نظر خود راه حلی که امتحان کرده بود و جواب گرفته بود با بقیه به اشتراک می گذاشت.
با خود می اندیشیدم که به راستی دغدغه این زنان از رسیدن به وزن ایده آل سلامتی است؟ اگر چنین بود چرا صحبت از ورزش به میان نیست؟ آیا عمل های زیبایی از ورزش برای بدن مفید تر است؟ اگر توجه به سلامت بدن داشتند پوشیدن کفش های پاشنه بلند برای رسیدن به سایز ایده آل قابل توجیه نبود خصوصا با نمام عوارضی که این کفش ها بر روی کمر و زانو دارد، پس علت علاقه زنان به لاغرتر بودن و بلندتر بودن چیست؟
ما در جامعه ای زندگی می کنیم که نسبت به زن نگاه جنسیت زده و ابزاری وجود دارد، زنان نه تنها از سوی مردان که از سوی زنان دیگر هم بخاطر فرم و سایزشان مورد قضاوت واقع می شوند و مجبورند برای کسب منزلت اجتماعی خود را زیباتر، بلندتر، لاغرتر جلوه دهند.
امروزه در جامعه سرمایه داری معیارهای زیبایی بیشتر کلیشه ای می شوند و به زنان چنین القا می شود که شما به این محصولات و خدمات زیبایی اعم از مواد آرایشی، عمل های زیبایی، رژیم های مختلف، احتیاج دارید، پس زنان که اصلی ترین مصرف کنندگان این کالاها و خدمات هستند زیبایی و مطلوب بودن خود را در مصرف هرچه بیشتر و بیشتر می بینند.
اما این تنها قصه امروز و جامعه سرمایه داری نیست، بلکه جامعه سرمایه داری به سود خود به تثبیت و تقویت این کلیشه ها کمک کرده و نهایت سود را می برد. این نگاه ابزاری و جنسیتی همواره در طول تاریخ وجود داشته و همیشه زنان مطلوب را زنانی می دانسته که مطابق کلیشه های زیبایی زمان خود باشند (روی مد بودن).
حال این استانداردها از دورانی به دوران دیگر و جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت بود. اگر زمانی در چین باستان انگشتان پای دختران را می شکستند و با پارچه محکم می بستند که رشد نکند و کوچک و زیبا بنظر برسد امروز جامعه سرمایه داری عمل زیبایی جراحی انگشتان پا را عرضه می کند که زنان راحتتر کفش های فانتزی و پاشنه بلند بپوشند.
اگر زمانی در اروپا زنان کمر و شکم های خود را با گن های تنگ محکم می بستند تا کمر باریک و خوش فرم داشته باشند و فشار ناشی از این گن ها روی دستگاه گوارش این زنان تاثیرات مخربی می گذاشت، امروز انواع عمل های زیبایی تخلیه چربی وجود دارد که گزارش های بسیاری از مرگ و میر این افراد زیر عمل های جراحی بدست آمده است؛ حلقه انداختن در گردن برای بلندتر کردن آن یا دراز کردن لاله گوش یا حتی عمل ختنه دختران در جوامع ابتدایی تر همه جزو مواردی هستند که جامعه خواستار به انقیاد در آوردن جنسیت و بدن زنان در طول تاریخ بوده است و عبارت دیگر جامعه خواسته ها و ارزشهای خود را روی بدن حک میکند و در خصوصیترین عرصه ی وجودی او نیز دخل و تصرف میکند.
در هر دو جامعه زنان به مثابه عروسک های تزیینی هستند که باید مطابق مد جامعه مردسالار-سرمایه دار باشند تا مطلوب به نظر برسند و علی رغم تلاش هایی که فعالان زن برای بخشیدن مقام انسانی به زنان می کنند هنوز این نگاه ابزاری از گذشته تا به امروز در میان مردان و حتی زنان وجود دارد .بدن در جامعه ی سنتی متعلق به فرد نیست، متعلق به جامعه است و جامعه است که آن را مطابق معیارهایش شکل میدهد و تغییراتی در آن ایجاد می کند، بی آن که فردیت و سلیقه ی فرد اهمیتی داشته باشد.
نویسنده: زهرا ثبوت
