به گزارش «تابناک با تو»؛ تصور خام ما از زندگی این است که در تجربه زندگی بین درد و رنج یا الم از سویی و لذت از سوی دیگر مثل آونگ در نوسانیم.
به ازای هرچیزی در زندگی دو حال داریم، یا آن چیز را میخواهیم یا نمیخواهیم، اگر نخواهیم که هیچ ولی اگر بخواهیم، یا آن چیز را داریم یا نداریم. اگر نداشته باشیم الم میبریم و اگر داشته باشیم لذت میبریم.
تجربه زندگی ما بین الم از نداشتن آنچه میخواهیم و لذت از داشتن آنچه میخواهیم میگذرد. اما این تصور، خام است.
اولین بار شوپنهاور فیلسوف آلمانی نیمه دوم قرن 19 با تعلم از بودا اذعان کرد که بین الم و لذت، یک چیز سومی وجود دارد و آن ملالت است.
تا زمانی که یک چیز را نداریم و میخواهیم، دستخوش درد و رنجیم. دیر یا زود آن چیز را به دست میآوریم و دستخوش لذت میشویم. اما بعد از لذت چیز سومی هست و آن ملال است. زمانی که چیزی را داریم اما آن را نمیخواهیم دچار ملال میشویم. به این ترتیب لذت نقطهای است میان دو پاره خط الم و ملال. دوران لذت بردن ما از یک نعمت در قیاس با دورانی که آن نعمت را میخواستیم و نداشتیم و دورانی که آن نعمت را داشتیم و نمیخواستیم، یک نقطه بیشتر نیست. لذت با وصال اتفاق میافتد، اما رسیدن به لذت همان و آغاز ملال همان.
همه ما در زندگی دچار ملال میشویم منتها شدت و عمق آن متفاوت است. چه کنیم که ملال ما در زندگی کاهش یابد؟
ملال و اندوه دو پدیده روان شناختی متفاوت هستند اما خیلی توامان هستند و شبیه دو بچه دوقلو، با وجود تفاوتهایی که دارند با هم اقتران هم دارند. اینجا فقط به ملال میپردازیم. در ملال عوامل بیولوژیک و فیزیولوژیک هم دخیل است اما اینجا به عوامل مربوط به روان شناسی و روانشناسی اجتماعی می پردازیم.
علت های ایجاد ملال
سه علت برای ملال میتوان بر شمرد:
۱. تنوع طلبی (نوجویی):
ملالت از هر چیز زمانی آغاز میشود که رقیبی برای آن چیز پیدا شود و انسان به دلیل تنوع طلبی به سراغ آن چیز جدید میرود و این یعنی ملال از چیز قبلی. تنوع طلبی یکی از علتهای ملال است.
۲. تکرار پذیری:
تکرار رویداد و اشیاء ملال آور است
۳. آستانه لذت:
به لحاظ روان شناختی انسان به گونهای است که از حدی بیشتر نمیتواند لذت ببرد. لذت هم همچون درد اگر از حدی فراتر رود باعث مرگ میشود. و چون از حدی بیشتر نمیتوان از چیزی لذت برد آن چیز ملال آور میشود. البته قله لذت بخشی فعالیتها و رویدادها با هم متفاوت است. مثلا ما از غذاخوردن به اندازه ارضای غریزه جنسی لذت نمیبریم.
تلخیصی از سخنرانی ملال
که اعتقاد و ایمان به خداوند کمتر بشه.
وقتی حضور خدا در زندگی انسان کمرنگ بشه همه چییز ملال آوره .