مدیرعامل سازمان انتقال خون، آخرین گزارش سازمان بهداشت جهانی درباره وضعیت
اهدای خون در جهان را تشریح و در عین حال اشاره‌ای هم به شرایط ایران در
این حوزه کرد.
دکتر علی پورفتح‌الله در گفت‌وگویی، گفت: طبق آخرین
گزارش منتشر شده در سال ۲۰۱۷ از سوی ستاد مرکزی سازمان جهانی بهداشت تخمین
زده می‌شود که ۱۱۲.۵ میلیون اهدا در سال ۲۰۱۳ در جهان صورت گرفته است که از
این میزان ۱۰۰.۶ میلیون اهدای خون کامل و ۱۱.۹ میلیون اهدای آفرزیس است.
براین اساس سهم کشورهای عضو مدیترانه شرقی در حدود ۹.۹ میلیون بوده که از
این میزان سهم ایران بیش از دو میلیون اهدا یعنی ۲۱ درصد از کل خون‌های
اهدایی در ۲۱ کشور عضو منطقه بوده است.
وی با بیان اینکه طبق این
مطالعه نرخ اهدای خون به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت بین ۰.۳ تا ۵۶ بوده است،
افزود: متوسط نرخ اهدا در میان کشورهای با درآمد بالا ۳۲.۱ در کشورهایی با
درآمد متوسط ۱۴.۹ و در کشورهای با درآمد پایین ۷.۸ به ازای هر ۱۰۰۰ نفر
جمعیت است. حال باید توجه کرد که شاخص اهدای خون در ایران ۲۷ واحد به ازای
هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت بوده است.
۷۰ کشور جهان هنوز اهدای خون جایگزین و پولی دارند
مدیرعامل
سازمان انتقال خون ادامه داد: به طور کلی در میان کشورهای گزارش شده ۸۳.۳
درصد از خون‌های اهدایی از طریق اهدای داوطلبانه بدون چشم‌داشت، ۱۶.۴ درصد
از طریق اهدای جایگزین و ۰.۳ درصد اهدای خون پولی بوده است. هنوز ۷۰ کشور
در جهان به اهدای خون جایگزین و پولی وابسته هستند. این در حالی است که
متوسط اهدای خون داوطلبانه در مدیترانه شرقی ۵۱ درصد است. در ایران نیز در
سال ۲۰۰۷ به اهدای صددرصد داوطلبانه و بدون چشم‌داشت دست پیدا کردیم.
وضعیت اهدای خون بانوان در جهان
پورفتح‌الله
درباره اهدای خون بانوان در جهان گفت: براساس آخرین گزارش‌ها در سطح جهان
بیش از ۳۰ درصد از اهدای خون توسط بانوان انجام می‌شود، اما در ۱۸ کشور
میزان اهدای خون بانوان کمتر از ۱۰ درصد است و در میان مناطق طبقه بندی شده
توسط سازمان جهانی بهداشت، منطقه مدیترانه شرقی دارای کمترین نرخ اهدای
خون یعنی هفت درصد توسط بانوان است.
مدیرعامل سازمان انتقال خون با
بیان اینکه متوسط نرخ اهدای خون توسط اهداکنندگان بار اول در جهان ۴۵ درصد
است، گفت: این نرخ در میان کشورهای عضو مدیترانه شرقی در حدود ۳۰ درصد بوده
است. همچنین بیش از ۸۵ درصد خون‌های کامل اهدایی تبدیل به فرآورده‌های
خونی می‌شوند. این نرخ در کشورهای با درآمد بالا ۹۷ درصد، در کشورهای با
درآمد متوسط رو به بالا ۹۲ درصد، در کشورهای با درآمد متوسط رو به پایین ۵۹
درصد و در کشورهای با درآمد پایین ۵۰ درصد است. در حالی که متوسط این نرخ،
در میان کشورهای منطقه مدیترانه شرقی ۶۵ درصد است و ایران با تبدیل بیش از
۹۷ درصد خون‌های اهدایی به فرآورده‌های خونی، در رده کشورهای با درآمد
بالا قرار دارد.
مدیرعامل سازمان انتقال خون با بیان اینکه تفاوت
چشمگیری میان میانگین سنی دریافت‌کنندگان خون در سطح دنیا وجود دارد، گفت:
در کشورهای با درآمد بالا بیماران بالاتر از ۶۰ سال ۷۹ درصد از کل
انتقال‌های خون را به خود اختصاص می‌دهند. در کشورهای با درآمد متوسط و
پایین ۶۷ درصد از انتقال خون مربوط به کودکان زیر ۵ سال است و دومین رتبه
این شاخص متعلق به سنین بین ۱۵ تا ۴۵ سال است.
وی افزود: در کشورهای
با درآمد بالا، خون کامل به ندرت به بیمار تزریق می‌شود، اما این نرخ در
کشورهای با درآمد متوسط رو به بالا با درآمد متوسط رو به پایین و کشورهای
با درآمد پایین به ترتیب یک درصد، ۲۴ درصد و ۸۵ درصد بوده است.
ایران جزو ۸ کشور دارای هموویژلانس در منطقه
مدیرعامل
سازمان انتقال خون ادامه داد: مطابق این گزارش تنها در ۳۹ درصد کشورها
سیستم ملی هموویژلانس تشکیل شده است و بیشترین میزان مربوط به منطقه اروپا
بوده و کمترین میزان مربوط به منطقه آفریقا است. البته در منطقه مدیترانه
شرقی فقط هشت کشور از جمع ۲۵ کشور وجود چنین سیستمی را گزارش کرده‌اند که
ایران یکی از آنهاست.
پورفتح‌الله همچنین گفت: به طور کلی در سال
۲۰۱۳ حدود ۱۴.۴ میلیون لیتر پلاسما جهت پالایش جمع‌آوری شده است که این
میزان بسیار کمتر از میزان گزارش شده در سال ۲۰۰۷ است و علت آن ممکن است
عدم گزارش کشورها باشد.
وی همچنین اظهار کرد: براساس این گزارش
تعداد ۱۳ هزار و ۲۸۲ مرکز انتقال خون در سال ۲۰۱۳ در سراسر جهان گزارش شده
است که از این میزان ۱۳ درصد مستقل و ۵۸ درصد بیمارستانی هستند.
ايسنا
