اختصاصی «تابناک با تو»؛ نوروز اولین روز بهار است. با آمدن نوروز جشن طبیعت آغاز میشود و طبیعت در جشن بهاری خویش آنقدر زیبا می شود که آدمی را مسحور خویش می کند، آنچنان که انسان از سخن گفتن باز می ماند، حرفهایش ناگفته در ژرفای جانش انباریده می شود.
به جای او گنجشگان پرگو سخن می گویند و زبان گنجشگان یعنی: بهار، برگ، نسیم، عطر. آری با رسیدن نوروز، بهار روح حیات را بر پیکره ی طبیعت می دمد و جریان خون در شاهرگ هستی جاری می شود.
با آغاز سال نو و حلول سال جدید «تابناک با تو» قصد دارد تا هر روز با شما به گوشه و کنار سرزمین پهناورمان ایران سفر کند. در این گزارش با آداب و رسوم های نوروز در دو استان ایلام و بوشهر همراه خواهید بود.
ایلامبهار فصل دوستی ها
مردم ایلام از اواخر اسفند به استقبال عید نوروز رفته و با انجام خانه تکانی خود را برای سالی پر خیر و برکت آماده می کنند. مهمترین و زیباترین سنّتی که در بین مردم استان رواج دارد، رفع کینه و کدورت ها در استقبال از سال جدید است که این کار را با سر زدن و رفتن به خانه های یکدیگر انجام می دهند.
طبیعت زیبای بهاری در ایلام
تحویل سال در منزل بزرگ فامیل
زمان تحویل سال مردم ایلام با جمع شدن در منزل بزرگ فامیل منتظر تحویل سال شده و این سنّت از گذشته های دور در استان رواج دارد. در این روز اهل فامیل با پوشیدن لباس های نو و تمیز سر سفره ی هفت سین نشسته و با خواندن دعا و قرآن منتظر تحویل سال می شوند. همچنین بزرگترهای فامیل با گذاشتن مقداری اسکناس لای قرآن و دادن عیدی به کوچک ترها صفای بیشتری به این سنّت دیرینه می دهند. پس از تحویل نیز ایلامی ها از اقوام و فامیل دید و بازدید می کنند که اقوام عزیز از دست داده در اولویت قرار دارند.
خورشت تره کوهی غذای مختص غرب ایران به ویژه مردم استان ایلام است و می تواند رقیب سرسختی برای قرمه سبزی باشد.
در طبخ آن از گوشت گوسفندی، لپه، روغن حیوانی، تره کوهی و ادویه های مخصوص استفاده می شود
اول وهار کردی (اول بهار کردی)
در استان ایلام با توجه به کوهستانی بودن و تغییرات دمایی به نسبت موقعیت جغرافیایی، دارای تقویمی بوده. این تقویم محلی در ایلام در حدود دو ماه جلوتر از تقویم رسمی کشور می باشد. نام تقویم سنتی ایلام تقویم فرس یا تقویم کردی می باشد. این تقویم از دیر باز مورد استفاده اهالی قرار می گرفته است و هم اکنون نیز کم و بیش اسامی روزها و ماه های کردی بر سر زبانها جاری است.
تنگه ارغوان در ایلام، این تنگه فوق العاده زیبا و رویایی جزو مناطق سردسیر استان و زادگاه اصلی درختچه ارغوان است که همزمان با بهار و به خصوص اردیبهشت ماه به اوج زیبایی رنگ ها تبدیل می شود
نام فصل ها
فصل وهار کردی (بهار)، فصل پایز کردی (پاییز)، فصل سردوای کردی و فصل زمسان کردی (زمستان)
تصویر دیگر از تنگه زیبای ارغوان در ایلام
بوشهر
استان بوشهر از استان های جنوبی ایران و هفدهمین استان بزرگ کشور به لحاظ مساحت است که در حاشیه خلیج فارس قرار دارد. مرکز این استان بندر بوشهر می باشد.
دید و بازدید عید نوروز
استان بوشهر نیز همچون دیگر نقاط کشور دارای رسم و رسوم هایی است که البته این مراسمات تقریبا شبیه دیگر نقاط کشور است. دید و بازدید مهمترین آئین ایام نوروز است که جایگاه ویژه ای در بین مردم دارد و صله رحم به صورت ویژه ای در این ایام در بین مردم دیده می شود. جمع شدن مردم در منزل بزرگان فامیل و دید و بازدیدهای دسته جمعی در این ایام به وفور دیده می شود.
مدرسه تاریخی گلستان در بوشهر، محله قدیمی بهبهانی ها مربوط به دوره قاجار است و یکی از آثار ملی ایران به شمار میرود
سفره هفت میم بوشهری
سفره هفت سین بوشهری ها یکی از جالب ترین سفره ها در میان اقوام مختلف است. آنها علاوه بر سفره ی هفت سین یک سفره ی هفت میم نیز، متشکل از ماهی، میگو، میوه، مرغ، مربا، ماست و مسقطی بر خوان نوروزی برپا می کنند.
همچنین علاوه بر شیرینی های خانگی، تهیه «قراپیچ» و «بی بی گلی» نیز از رسوم نوروزی مردم جنوب کشورمان است.
رنگینگ یکی از مهمترین غذاهایی است که با استفاده از خرما تهیه می شود که آرد و روغن سرخ شده بر روی خرما ریخته میشود
و یک پیش غذا و یا دسر بسیار مقوی است
زمزمه های دریایی، نیمه های بوشهری
زمزمه های دریایی به هنگام صید در دریا را نیمه خوانی (نغمه خوانی) می گویند که تنوع بسیاری دارد که معمولا در میان جاشوان و باربران تخلیه لنج ها و قایق ها رواج دارد. یکی از آنها هله مالی هله هست؛
طیفون لیمرن و دوباره مهمون ساری هله، هله مالی هله، هله مالی
دریا واری واوید از موج شمالی هله، هله مالی هله، هله مالی
اینجا پوزی مطافن بمبکی خال خالی هله، هله مالی هله، هله مالی
اینجا که مرد میخواد غوص بکنه تو موجا هله، هله مالی هله، هله مالی
لنگر بکش بالا بلند بوگو هله مالی هله، هله مالی هله، هله مالی
طیفون: طوفان پوزی مطاف: دهنه آب راه بمبکی خال خالی: کوسه خالدار غوص: تیکه کلام بچه های بوشهر مثلا بیا بریم چند تا غوص کنیم یعنی بیا تا بریم شنا کنیم
قلیه ماهی یکی از مهمترین غذاهای محلی بوشهر است که مردم استان علاقه بسیاری به آن دارد که طبخ آن نیازمند تخصص خاصی است که زنان بوشهری این تخصص را از بزرگترهای خود می آموزند
درود بر هموطنان بوشهری