چنانچه
میدانیم دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا بعد از تحلیف و آغاز دوران ریاست
جمهوریش بر آمریکا قانون ممانعت ایرانیان و شهروندان شش کشور دیگر از ورود
به خاک آمریکا را امضاء کرده است. حالا اجرایی شدن این قانون که با تب داغ
سینما و سینماگران در آستانۀ اهدای جوایز اسکار (هفتۀ آخر فوریه 2017)
همزمان شده، فریاد اعتراض مشاهیر سینمایی دنیا به ویژه هنرپیشگان آمریکایی
را درآورده است.
جایزه انجمن بازیگران فیلم (SAG-Award)
تقدیری است که این انجمن از اجراهای برجسته اعضای خود به عمل میآورد.
تندیسی که این مراسم به صورت سالانه کمی قبل از مراسم اسکار به بازیگران و
کارگردانان اهدا میکند به شکل مردی است که دو صورتک کمدی و تراژدی را در
دستانش دارد. این تندیس از جنس برنز «بازیگر» (Actor) نامیده میشود و توسط ریختهگری هنرهای زیبا آمریکا در کالیفرنیا ساخته میشود.
این جایزه در کنار جایزۀ "گلدن گلوب" یکی از مشهورترین تندیسهای صنعت فیلمسازی است که در ارزیابی جوایز اسکار مدّنظر قرار میگیرد.
بخش اجتماعی خبرگزاری اشپیگل روز گذشته در گزارش ویژهای به این موضوع پرداخت که در مراسم SAG-Award
امسال کمتر اثری از هنر به چشم میخورد و قانون تبعیضآمیز ترامپ علیه
ممنوعیت سفر مسلمانان از هفت کشور دنیا به آمریکا، تمام مراسم را
تحتالشعاع خود قرار داده بود.
این خبرگزاری پنج چهرهای که شجاعت هنری در مراسم اهدای جوایز
را به اوج رساندند، آن هم جلوی دوربینهایی که پخش زنده داشتند، معرفی
میکند:
«اشتون کاچر» (Ashton Kutcher) به محض ورود به سن و بلافاصله پس از خوشآمدگویی به حضار در سالن، به مردم منتظر و بلاتکلیف در فرودگاهها نیز خوشامد گفت:
«... و به همۀ کسانی که در فرودگاهها منتظرند و متعلّق به
آمریکای من هستند. شما بخشی از پیکرهای هستید که تمامیت ما را میسازد. ما
عاشق شماییم و به شما خوشآمد میگوییم.»
«جولیا لوئیس دریفاس» (Julia Louis-Dreyfus) که به عنوان بهترین بازیگر کمدی شناخته شد، انتقاد تندتری را بر روی سن بیان داشت:
من یک آمریکاییِ وطندوست هستم و عاشق این کشورم. به همین
خاطر است که از آن لکۀ ننگ بیزارم. قانون ممنوعیت سفر، ننگ ماست و به هیچ
وجه آمریکایی نیست. امروز میخواهم همهتان بدانید که من دختر یک مهاجر
هستم. پدرم مجبور شد از فرانسۀ تحت اشغال نازیها بگریزد.
«تاراجی هنسون» (Taraji P. Henson):
حتماً دلیلی دارد که هیچ یک از ما انسانها شبیه دیگری نیست.
برای این است که یاد بگیریم با هم کنار بیاییم. بالاخره یک روزی باید
بفهمیم این لعنتی چه طور محقق میشود.
«دیوید هاربور» (David Harbour):
«ما در این مسئله اتفاقنظر داریم که همهمان انسانیم و همگی
در این مسیرِ گاهی شاد و گاهی وحشتناک و دردناک و رازآلود همراه هم خواهیم
بود. ما، قلدران را بیرون میکنیم، بر دروغ غلبه میکنیم و حامی مظلومان
بیخانمانان هستیم. ما (هنرمندان) باید با آثار تولیدیمان، به جنگ
خودبرتربینی و انحصارطلبیهای خودخواهانه در فرهنگمان برویم.»
«ماهرشالا علی» (Mahershala Ali):
«مادر من یک کشیش مسیحی است و من مسلمانم. مادرم کاملاً به
خودش مسلط بود وقتی 17 سال پیش به او زنگ زدم و تعریف کردم چرا و چگونه به
اسلام گرویدم.»
صحبتهای این افراد، حاضران در سالن را به وجد آورد.
********************
بهرحال در این مراسم هنری مهم و بینالمللی در آمریکا که
معمولاً مدت زمان چنددقیقهای روی سن به تشکرهای بازیگران برنده از
همکارانشان، حاضران در سالن و اعضای خانوادهشان میگذرد، امسال به
انتقادات تند ضدّدولتی اختصاص یافت و هیچ کس انتظارش را نداشت.
علاوه بر این در مراسم SAG-Award، جایزۀ بهترین فیلم به «ارقام پنهان» (Hidden Figures) به کارگردانی تئودور ملفی تعلّق گرفت.
این فیلم که قهرمانان آن سه زن رنگینپوست و ریاضیدان هستند،
به سبک زندگینامهای در سال ۲۰۱۶ ساخته شده است. این فیلم نامزد جایزه
اسکار بهترین فیلم در هشتاد و نهمین دوره جوایز اسکار است و بعید نیست که
اسکار امسال را نیز از آن خود کند.
هرچند بخش بزرگی از جامعه آمریکا امروز و تنها با گذشت کمتر
از یک ماه از ریاست جمهوری دونالد ترامپ، شدیداً با سیاستهای وی مخالفند،
اما اینکه این مخالفت مانند جوهر در آب، حتی جامعۀ هنریِ معمولاً بیتفاوت
نسبت به مسائل سیاسی را نیز این چنین درگیر خود کرده و مشاهیر سینمایی
احساس مسئولیت ویژهای نسبت به این قانون نژادپرستانه کردهاند، تحوّل تازه
و مهمی است.