به گزارش «تابناک باتو»؛ «تنها در زمان تظاهرات، انتخابات یا جنگ است که از حضور و منزلت زنان صحبت میکنیم، دلیل این است که با فرایند حضور زنان شعاری برخورد میکنیم.» این بخشی از سخنان رئیس انجمن آسیبشناسی ایران است که عصر دوشنبه در نشست عمومی «منع خشونت علیه زنان» بیان شد. او با شرکت در این نشست با صحبت از اینکه زنان با تلاش برای حمایت از زنان، علیه خود رفتار میکنند، با این پاسخ از سوی رئیس گروه خانواده انجمن جامعه شناسی ایران روبهرو شد: «مشارکت زنان در عرصه اجتماعی، آموزشی و سیاسی گویای آگاهی آنان است. هرچند با وجود این آگاهی زنان اغلب با درهای بسته و تنگناهای قانونی روبهرو هستند.»
سخن از اینکه «چرا در بررسی پدیده روسپیگری به مردان نگاه نمیشود؟» و وجود نظام مردسالارانه و تقویت خشونت علیه زنان، از دیگر موارد مطرح در این نشست بود.
پدیدهای خشونتزا به نام ترامپیسمدانشجویان و فعالان زنان مثل همیشه از این جلسه حلقه مطالعات مسائل اجتماعی زنان انجمن جامعهشناسی ایران هم استقبال کردند. عالیه شکربیگی، جامعهشناس و رئیس گروه خانواده انجمن جامعهشناسی ایران معتقد است زمانی که خشونت به منزله یک مسأله اجتماعی در خانه- جامعه شکل میگیرد، گفتوگو میتواند زمینهساز حل آن باشد: «امروز جهان با پدیدهای خشونتزا به نام ترامپیسم روبهروست و خود این عامل میتواند به شکلی دیگر در زایش خشونت در خانه تا جامعه علیه زنان در تمام نقاط جهان اثرگذار باشد و سهم همدلی قدرتهای جهانی را در گسترش این خشونتگراییهای منطقهای و جهانی علیه زنان نمیتوان نادیده گرفت.»
شکربیگی اشاره به این نکته را مهم دانست که ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻋﻠﻴﻪ زﻧﺎن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﺎص ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻳﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻴﻨﻲ از اﻗﺘﺼﺎد و رﻓﺎه اﺧﺘﺼﺎص ﻧﺪارد، ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺷﻴﻮع، ﻧﻮع، ﺷﺪت، ﻋﻮاﻗﺐ و ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺴﺎﻋﺪﻛﻨﻨﺪه آن ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ. این جامعهشناس، حوزه خصوصی را شامل تمام اشکال خشونتی دانست که در محیط خانواده نسبت به زنان اعمال میشود، به آن «خشونت خانوادگی» می گویند و میان افرادی رخ می دهد که به سبب صمیمیت، ارتباط خونی یا قانونی به یکدیگر پیوند خورده اند.
بنا بر توضیح او خشونت در حوزه عمومی، عرصه های گستردهتری را در برمیگیرد که شامل آداب و رسوم، فرهنگ شفاهی و کتبی، سنتها و پارهای تفاسیر سنتی از دین است. «مهارکردن و تحت کنترل خود در آوردن، جدایی و انزوا، بیارزش کردن قربانی، زبان ابهام داشتن و در پرده سخن گفتن، غیرقابل تخمین بودن خشونتگر، خشونت فیزیکی، خشونت توهمی، هویتهای تکواره و انکار انتخاب و مسئولیت.»
نگاه مردسالارانه تغییر نکرده استدر ادامه این نشست، سخنران دیگر، کوروش محمدی، رئیس انجمن آسیبشناسی ایران، بحث خود را این گونه آغاز کرد: «شکلگیری کمپینهای حمایتی برای زنان علیه خشونت، شاید خود نوعی خشونت است. حمایت برای معضلات غیرانسانی در نظر گرفتن خود نوعی خشونت نهان است. این به آن معنی است که جامعه زنان پذیرفتهاند که ما ضعیف هستیم. پس گاهی زنان خود از عوامل استمرار فرآیند خشونتورزی هستند. زنان باید به آن حد خودباوری برسند که به جای به دنبال حمایت بودن، به دنبال احقاق حقوق خود باشند. زنان ما باید باور کنند که به اندازه کافی توانایی و عزت نفس برای حضور در عرصههای اجتماعی دارند.»
وقتی این بخش از صحبتهای محمدی با انتقاد بعضی اعضای حاضر در نشست روبهرو شد، او در پاسخ گفت: «حرفم این است که باید کمپینی برای احیای حقوق زنان راه بیفتد. هرجا به زنان فرصت داده شد کیمیا علیزاده یا شهیندخت مولاوردی شدند. زنان ما نیاز دارند که باور شوند تا چند مرد برای آنها قانون تصویب نکنند.»
رئیس انجمن آسیبشناسی ایران با بیان اینکه ما مثالهای زیادی از حضور زنان نداریم، گفت: «ما تنها در زمان تظاهرات، انتخابات یا جنگ از حضور و منزلت زنان صحبت میکنیم، دلیل آن است که با فرآیند حضور زنان شعاری برخورد میکنیم.»
او در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه جامعه امروز ایران همچنان تحتتأثیر نظام مردسالاری است، این نگاه هنوز عوض نشده و خشونت را تقویت میکند، مصداقهایی از این ادعا آورد: «جامعه مرحله مواجه شدن با بحران را به زن آموزش نمیدهد اما وحشت را آموزش میدهد. نگاه مردسالارانه خطای مردان را نمیبیند اما کافی است زنی خطا کند تا دودمانش بر باد رود. باید برای رفع ریشههای خشونت به اصلاح نظام تربیتی وارد شویم.»
محمدی در ادامه بحث روسپیگری را در حوزه خشونت علیه زنان مطرح کرد و پرسید: «چرا در بررسی پدیده روسپیگری به مردان نگاه نمیکنیم؟ آمارها فقط درخصوص زنان است؟ مثلا چرا نمیگوییم مردان هم دنبال روابط خلاف عرف هستند؟ درواقع مردان با نگاهی که به پدیده روسپیگری دارند، زنان روسپی را خلق میکنند ولی ما این مورد را آسیب زنانه تلقی میکنیم و این ایراد به پژوهشها هم وارد است.» او تجملگرایی را هم حاصل تفکر و جامعه مردسالار و تفکیک جنسیتی را هم در این مورد آسیبرسان دانست: «منزلت اجتماعی زن هم در حوزه مطالعات خشونت مهم است که با توجه با نظام کارفرمایی و نگاه کارفرمایان، به نوعی منجر به خشونت علیه زنان شده است.»
روزنامه شهروند