هشدار: مخرب ترین نوع چربی برای بدن

در اینجا شما بینندگان عزیز را به خواندن و پاسخ به پرسش هایی دعوت می کنیم تا به این طریق با چربی های بدن و رابطه آن با چاقی و لاغزی و دیگر موارد آشنا شوید. پس بنابراین نخست جواب تست ها را داده و برای به دست آوردن آگاهی های بیشتر به پاسخ های آن که در پایان آمده توجه کنید و بخوانید. امید که سودمند باشد.

۱- کلسترول بالا ( LDL ) می تواند روی تمایلات جنسی تأثیر بگذارد.
الف) درست ب) غلط

۲- کدام یک از مواد غذایی زیر موجب افزایش کلسترول می شود؟
الف) املت
 ب) گوشت و استیک
 پ) بستنی

۴- اگر لاغر هستید به کلسترول و مضرات آن لازم نیست فکر کنید.
الف) درست ب) غلط

۴- چرا به LDLچربی بد می گویند؟
الف) موجب افزایش فشار خون می شود.
ب) باعث ضخیم شدن دیواره ی عروق می شود.
پ) موجب افزایش وزن می شود.

۵- چرا به HDL چربی خوب می گویند؟
الف) اثر LDL را خنثی می کند.
ب) کمک به کم کردن وزن می کند.
پ) اشتها را کم میکند.

۶- چرا بالا بودن کلسترول در آقایان خطر بیشتری به خانمها دارد؟
الف) ساختار شخصیتی آنها
ب) وجود چربی مصرفی بیشتر
پ) تفاوت های هورمونی

۷- کدام تغییر در روش زندگی می تواند سطح کلسترول را تنظیم کند؟
الف) قطع مصرف قند و شکر
 ب) ترک سیگار
 پ) حذف چربی های اشباع شده از رژیم غذایی

8 - کدام راهکار، مناسب ترین روش برای افرادی است که کلسترول بالا ( LDL ) دارند، می باشد؟
الف) به صفر رساندن مصرف چربی های ترانس
 ب) غذای کم چرب خوردن
 ب ) چربی ها را به طور کلی قطع کردن

9- تری گلیسرید چیست؟
الف) چربی دارویی
 ب) ذرات چربی
 پ) مواد شیمیایی موجود در گوشت سوخته
10- چه نوع ورزشی در کنترل میزان کلسترول نقش دارد؟
الف) نیم ساعت ورزش یوگا
ب) پیاده روی آرامش بخش
پ) حرکات ورزشی قدرتی و استقامتی

11- علائم وجود کلسترول بالا در بدن کدام است؟
الف) آرتریت (ورم مفاصل)
ب) پیدایش لکه های زرد زیر پوست (گزانتوما Xanthoma )
پ) نقرس
ت) هیچ یک از موارد بالا

12- کنترل کلسترول خون و طبیعی نگه داشتن آن موجب تیز بینی و افزایش قعالیت مغز می شود.
الف) درست
ب) غلط


همه ارگان های بدن، بسته به شرائط مختلف و میزان فعالیت، مقدار نیاز آنها به انرژی و مواد مصرفی که از طریق جریان خون در اختیار آن قرار می گیرد، متفاوت است. به همین دلیل، ساختار دیواره ی سرخرگ ها یا شریان ها به گونه ای است که در دیواره ی آنها عضلات ظریفی قرار دارد که بر حسب نیاز، قطر شریان را کم یا زیاد می شود، بدین ترتیب، میزان خون رسانی را تنظیم می نماید.

در شرائط طبیعی، حتی در افراد سالم، انعطاف پذیری دیواره ی این شریان ها، با افزایش سن به تدریج کاهش می یابد، اما در بعضی بیماری ها، این مشکل با سرعت بیشتری اتفاق می افتد که موجب می شود، شریان ها نتوانند در شرائط اضطراری، نیاز بالای ارگان های فعال را با افزایش قطر خود و خونرسانی بیشتر تأمین کنند.

بعضی ارگان های بدن، از جمله قلب و مغز نقش حیاتی در بدن دارند و وقوع چنین اتفاقی در آنها گاه می تواند، حیات و سلامتی را به خطر اندازد؛ اما، سخت شدن جدار شریان های آلت تناسلی، فرد را از لذت جنسی محروم می کند.

بالا بودن کلسترول (LDL ) خون، یکی از فاکتورهای مهمی است که می تواند موجب کاهش انعطاف پذیری شریان ها و در نتیجه کاهش خون رسانی به اعضا در شرایط اضطراری شود.

ساختار آلت تناسلی مردان، چیزی شبیه اسفنج است، نعوذ آلت تناسلی تنها به دلیل افزایش قطر شریان آلت تناسلی و در نتیجه، هجوم خون بیشتر به این عضو و پر شدن فضا های میان بافتی. اسفنج مانند، از خون صورت می گیرد. گرم شدن آلت تناسلی نیز، تنها به دلیل پرخونی بیش از حد آن است. بنابراین با سخت شدن دیواره ی شریان های این عضو بدن، امکان افزایش قطر این شریان و در نتیجه افزایش خونرسانی وجود ندارد به همین دلیل امکان نعوظ کامل کم می شود.

*کاهش نعوظ آلت تناسلی در آقایان می تواند یکی از اولین علائم هشدار دهنده بیماریهای قلبی عروق باشد.

اما خوشبختانه در صورت کنترل کلسترول و بازسازی عروق آسیب دیده، امکان بهبودی وجود دارد. البته در صورتی که همراه با کنترل سطح کلسترول LDL، اقدامات زیر نیز انجام شود:
- انجام ورزش و فعالیت بدنی
- رژیم غذایی سالم
- کنترل وطبیعی کردن وزن بدن

یک بستنی کوچک حصیری حدود 11 گرم چربی که بیشتر آن از نوع LDL است دارد، که این مقدار، بسیار بیشتر از چربی موجود در تخم مرغ یا یک قطعه استیک است.

* قانون کلی در مورد رژیم غذایی

یک رژیم غذائی مناسب و متعادل باید حداکثر ۱۰ درصد کالری غذای روزانه، از چربی باشد و بیشتر از این میتواند مشکلات ایجاد نماید. برای مثال، اگر شما در روز ۳۰۰۰ کالری غذا می خورید، باید ۳۰۰ کالری آن از روغن تأمین شود.

روغن های جامد و نیز بیشتر روغن های مایع موجود در بازار، از منابع غنی LDL می باشند، لذا این گروه روغن ها را باید از رژیم غذایی به کمترین مقدار رساند و به جای آن از غذاهای دریایی، حبوبات، گردو، بادام، بادام زمینی، محصولات سویا، بذر کتان، مرغ، گوشت کم چرب، تخم مرغ را جایگزین چربی های مضر کرد.

۳- ب)

حتی اگر همچون نی، نازک و قلمی باشید، نباید از بالا رفتن کلسترول LDL خون نگران نباشید، به ویژه اگر سابقه ی فامیلی مثبت در این زمینه و بیماری های قلبی داشته باشید.

۴- ب)

چنانچه میزان LDL خون بالا باشد، دیواره شریان ها را ضخیم می کند؛ بنابراین انعطاف پذیری آن کاهش می یابد. خون رسانی به ارگان برحسب میران فعالیت و نیاز آن عضو، تغییر می کند و این تغییر ارتباط مستقیم به میزان انعطاف پذیری شریان ها، برای گشاد و تنگ شدن آن را دارد. به همین دلیل در صورت ضخیم شدن دیواره های عروق، در شرایط بحرانی، امکان خون رسانی بیشتر به آن عضو مورد نظر نمی باشد و می تواند موجب مشکل شود. این مسأله در مورد قلب و مغز، حیاتی است که می تواند موجب سکته قلبی یا مغزی می شود.

۵- الف)

همانقدرکه با بالا بودن LDL در جریان خون می توانند برای قلب و عروق مضر باشد، پایین بودن HDL هم مضر است؛ بنابراین با مصرف چربی های خوب باید سعی کنیم تا سطح HDL در خون، را تقریبا به حدود ۶۰ برسانیم تا بتوانیم سلامت قلب و عروق را تضمین کنیم.

نکته مهم

در صورت بالا بودن LDL در جریان خون، نباید تمام تلاشمان برای پایین آوردن آن باشد. بلکه باید در کنار آن سعی کنیم سطح HDL هم بالا ببریم تا نسبت LDL به HDL درحدود ۲ تا ۲/۵ بماند.

۶- پ)

وجود هورمون استروژن در بدن خانمها تا قبل از یائسگی، دو تأثیر مهم روی چربی های بدن دارد:
الف) LDL را پائین نگه می دارد.

 ب ) HDL را افزایش می دهد

چون آقایان این هورمون را در بدن ندارند، نسبت به خانم ها، در شرایط یکسان، بیشتر در معرض افزایش LDL هستند. اما، بعد از یائسگی با کاهش سطح هورمون استروژن، شرایط، در خانم ها و آقایان یکسان می شود.

۷- پ)

مطمئنا تغیر رژیم غذایی به منظور تنظیم کلسترول خون بسیار مفیدتر از مصرف داروهای کاهنده سطح LDL است. به همین منظور باید سعی کرد، از خوردن چربیهای اشباع شده و روغن های ترانس، خودداری و نیز وزن خود را به حد نرمال یعنی متناسب با سن و قد، نزدیک کرد.  
البته ترک سیگار نیز می تواند، موجب افزایش سطح HDL شود و نیز ترک آن فشار و مشکلات زیادی از روی قلب برداشته می شود.
 
8- الف)

چربی های ترانس، مخرب ترین نوع چربی برای بدن است، چون دوسویه عمل می کند: در عین حال که LDL را افزایش می دهد، موجب کاهش HDL نیز می شود.
چربی های ترانس در غذاهای سرخ شده، خوراکی های میان وعده مانند بستنی، کیک، کره و،، مارگارین و نیز روغن های جامد وجود دارد.

9-ب)

تری گلسیرید، شایع ترین فرم چربی در غذا و بدن است و به منظور تولید انرژی در بدن، استفاده می شود. هرگاه غذا بیش از حد نیاز مصرف شود، غذای اضافی تبدیل به ذرات چربی که همان تری گلسیرید است، شده و در بافت های بدن ذخیره می شود.

10- ب)

 ورزش های قدرتی و استقامتی، به دو طریق به بدن کمک می کنند؛
الف- افزایش جریان خون و ورزش شریان ها
 ب- تحرک و قدرتمند شدن عضلات

بنابراین فعالیت های ورزشی که ضربان قلب را افزایش دهد و موجب تعریق بدن شود، علاوه بر فواید گوناگون، در تنظیم کلسترول خون نقش مهمی ایفا می کند.

11- ب)

گزانتوما ( Xanthoma) یا لکه های کوچک و بزرگ زرد رنگ زیر پوست تنها نشانه های قابل دید، در شرایط بالا بودن کلسترول خون است، اما این علامت بسیار نادر است، و تنها در تعداد بسیار کمی از افرادی که کلسترول بالا دارند، دیده می شود؛ بنابراین، در حال حاضر بهترین راه تشخیص میزان کلسترول بالا، انجام آزمایش خون است.

12- الف)

کنترل کلسترول، موجب تثبیت عملکرد مغز می شود. همان طور که کلسترول بالا، موجب سکته مغزی شود که علائم آن آشکار است، گاهی کلسترول بالا موجب بروز سکته های بسیار خفیف مغزی یا مینی سکته ( Mini Infarction ) در مغز می شود که علائم بالینی آشکار ندارد، ولی به تدریج با توجه به نقاطی از مغز که این اتفاق در آن می افتد و نیز وظیفه ای که آن بخش از مغز بر عهده دارد، فرق می کند. برای مثال می تواند روی تفکر، حافظه، فعالیت روزانه اثر بگذارد.

علیرضا داودی، پزشک دانشگاه خوارزمی و مسئول مرکز بهداشت (تهران)