وبا بیماری اسهالی است که توسط باکتری بنام ویبریو کلرا (VIBRIO CHOLERA) ایجاد میشود. میکروب این بیماری بیشتر در آب وجود دارد و از طریق خوردن آب آلوده پس از عبور از معده و روده تکثیر پیدا کرده و موجب ترشح سم و افزایش دفع آب و املاح از دیواره روده میشود که با علامت اسهال همراه است. بنابراین میکروب از طریق مدفوع انسان در محیط پخش شده و میتواند آب و غذا را آلوده کند.
شایعترین راه انتقال آن آب آشامیدنی است. بیماران وبایی به طور مشخص دچار اسهال آبکی همراه با از دست دادن آب بدن میشوند. وبا را میتوان با مایع درمانی خوراکی یا تزریق و جایگزینی املاح درمان کرد.
روشهای انتقالوبا منحصرا از طریق آب یا غذای آلوده منتقل میشود. انتقال، توسط تماس مستقیم فرد به فرد مانند تماس با بیمار به ندرت اتفاق میافتد.
شرایط محیطی مناسب برای شیوع وبامناطقی که دارای آب سالم نیستند و بهداشت محیط مناسبی ندارند، در معرض خطر شیوع وبا هستند. این مناطق شامل نقاط شهری که آب آن بمقدار کافی کلرزنی نمیشود و مناطق روستایی که به لوله کشی و چاههای حفاظت شده دسترسی ندارند و مناطقی که توالت و سیستم فاضلاب در آنها معمولاً استفاده نمیشود، است.
عوامل فردی موثر در شیوع وباعوامل فردی که موجب مقاومت در برابر بیماری وبا میشود شامل ایمنی ناشی از عفونت قبلی با باکتری وبا و تغذیه نوزاد با شیر مادر است. از آنجا که عامل وبا در محیط اسیدی نمیتواند زندگی کند، بنابراین بیمارانی که داروهای آنتی اسید مصرف میکنند یا تولید اسید معده در آنها کم است، برای ابتلا به وبا مستعدتر هستند.
دوره نهفتگیدوره نهفتگی معمولا یک تا سه روز است که میتواند از چندین ساعت تا ۵ روز به طول انجامد. علائم بیماری ۲ تا ۳ روز طول میکشد که در بعضی از بیماران تا ۵ روز ادامه مییابد.
علائم و نشانههاعلائم شاخص بیماری اسهال آبکی، استفراغ و از دست رفتن آب بدن است. شروع بیماری با اسهال آبکی حجیم، بدون تب و دل پیچه بوده و مدفوع حالت آب برنجی دارد. معمولاً بدون بو بوده یا بوی ماهی دارد. استفراغ و گرفتگی دردناک در پاها شایع است. در موارد شدید بیمار دچار دل پیچه و درد دستها و پاها میشود.
راههای پیشگیریبرای پیشگیری از بیماری وبا رعایت موارد زیر ضروری است:
۱- از آب آشامیدنی سالم استفاده کنید.
۲- در مناطقی که دسترسی به آب تصفیه شده و لوله کشی وجود ندارد و از آب چاه، آب تانکرها، آب چشمهها و... استفاده میشود، حتماً آب را قبل از مصرف بجوشانید یا کلرزنی کنید.
۳- مواد غذایی یا خوراکی را از دست فروشها نخرید.
۴- در آب رودخانه، جویها یا استخرهای آلوده شنا نکنید.
۵- از مصرف یخ غیربهداشتی خودداری کنید.
۶- از مصرف غذاهای آماده و غیربهداشتی مثل آب میوه، معجون، بستنی و ساندویچ خودداری کنید.
۷- از میوههای شسته شده و سبزیجات ضدعفونی شده استفاده کنید.
۸- قبل از تهیه، توزیع و خوردن غذا و قبل از دادن غذا یا شیر به کودک حتما دستها را با آب و صابون بشویید.
۹- دستها را بعد از رفتن به توالت و نیز قبل از دست زدن به مواد غذایی و خوراکی حتما با آب و صابون بشویید.
۱۰- مواد غذایی را در معرض مگس و آلودگیهای دیگر قرار ندهید و حتماً در یخچال نگهداری کنید.
۱۱- هنگام سفر آب و غذای سالم همراه داشته باشید یا از نوشیدنیها و غذاهای با بسته بندی مطمئن استفاده نکنید.
با مشاهده هر مورد از ابتلا به اسهال سریعا به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنید.
میزان