به گزارش «تابناک باتو» ـ اگر بیماری‌های همه‌گیر جهانی یک درس تلخ باقی گذاشته باشند همین است که این بیماری‌ها هم دست از تبعیض جنسیتی برنمی‌دارند و زن و مرد یکسان هزینه‌ی این همه‌گیری جهانی را نخواهند پرداخت. تحقیقات دانشگاهی بعد از بیماری‌های همه‌گیر قدیم و جدید (از آنفلونزای اسپانیایی گرفته تا سارس و ابولا) نشان داد که از همان روز‌هایی که شیوع رخ می‌دهد، تبعیض مضاعف علیه زنان شروع می‌شود و بعد از این‌که موج بیماری فروکش کرد، تازه آغاز بیچارگی بیشتر زنان است.
وقتی ابولا در غرب آفریقا شیوع پیدا کرد، زنان و مردان بسیاری درآمد خود را از دست دادند یا با کاهش دستمزد مواجه شدند. اما مردان خیلی سریع‌تر از زنان دوباره به همان درآمد سابق بازگشتند، اصلا دوباره به سر کار برگشتند. زنان بسیاری دیگر نتوانستند شغلی پیدا کنند یا مجبور شدند به دستمزد کمتر خو بگیرند. در همان زمان شیوع بیماری، این زنان بودند که اگر بچه‌ها یا پیران خانه ابولا می‌گرفت، ناچار می‌شدند شغل خود را رها کنند، در خانه بمانند و از بیمار مراقبت کنند.
کلر ون‌هام، استاد متخصص سیاست جهانی بهداشت در مدرسه‌ی اقتصاد لندن می‌گوید وقتی ابولا شیوع پیدا کرد، به‌دلیل این‌که بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها پر بود و خطر جدی بیماری واگیردار وجود داشت، والدین نتوانستند به بسیاری از بچه‌ها واکسن بزنند. در نتیجه بعد از این‌که دوران شیوع به سر رسید، بچه‌ها به بیماری‌های متعدد مبتلا شده و باز مادران بودند که باید از بازار کار کناره می‌گرفتند، در خانه می‌ماندند و از بچه‌ها مراقبت می‌کردند.
از همین حالا هر خانواده ناچار شده تصمیم‌های دشواری بگیرد: مدارس در بسیاری از شهر‌ها و کشور‌ها برای مدت نامعلومی بسته شدند. بچه‌ها در خانه‌اند و بسیاری از مدارس جهان امکان تدریس آنلاین ندارند و والدین باید فعلا به بچه‌ها در خانه درس بدهند. این وظیفه هم از همین حالا اغلب بر دوش مادران افتاده است. کاری که وقت‌گیر و انرژی‌بر است و فوری بحث بعدی را به میان می‌آورد: یکی از ما باید فعلا از کار کردن دست برداریم و مراقب بچه‌ها و آموزش آن‌ها باشیم. همه می‌دانیم اغلب این «یکی از ما» مادر بچه‌ها است. هنوز در سراسر جهان زنان به طور متوسط، درآمد کمتری از مردان دارند و احتمال این‌که در مشاغل پاره‌وقت اشتغال داشته باشند، بیشتر از مردان است. گزینه‌ی «منطقی» در تقریبا تمام خانوار این است که آن کس درآمد کمتری دارد، از کار کناره‌گیری کند و مراقب امور خانه باشد.
«کوید -۱۹» بیماری است که تمام مراحل پیشگیری، ابتلا و درمان آن با چندین برابر کار نظافت و بهداشت و نظارت بر عفونت‌زدایی همراه است. از همین حالا حجم کار خانگی زنان چند برابر شده است، این در حالی است که در شرایط عادی هم تقریبا تمام زنان جهان با مساله‌ای به اسم «شیفت دوم کار» مواجه‌اند و وقتی از کار روزانه بازمی‌گردند، تازه کار خانه شروع می‌شود.
تردیدی نیست که این بیماری همه‌گیر جهان را با رکود اقتصادی جدی روبرو خواهد کرد که اثرات‌اش از همین حالا شروع شده است. تمام رکود‌های اقتصادی پیشین نشان داد که زنان، سطح تبعیض و نابرابری و از دست دادن بیشتری را به نسبت مردان تجربه خواهند کرد و اولین گروهی که مشمول تعدیل نیرو می‌شوند، زنان‌اند.
در کشور‌های درحال توسعه و فقیر، تعطیلی موقتی مدارس به این معناست که بعضی از دختربچه‌ها برای همیشه از حق تحصیل محروم شدند. خانواده بعد از این بحران، از قبل هم فقیرتر است و دیگر «قبح» احتمالی مدرسه نفرستادن دختربچه‌ها هم فرو ریخته است و به سادگی بعد از بحران، دختران بسیاری دیگر رنگ مدرسه را نخواهند دید. این اتفاقی بود که در بحران ابولا در غرب آفریقا رخ داد. هم‌زمان میزان بارداری میان دختران نوجوان بالا رفت و بسیاری از دختران نوجوان مجبور به ازدواج اجباری در سنین بسیار پایین شدند.
مساله‌ی دیگر هم این‌جاست که طبق آمار «سازمان بهداشت جهانی» نزدیک به ۷۰ درصد کادر درمانی در سراسر جهان را زنان تشکیل می‌دهند. در استان هوبئی چین که «کوید-۱۹» از آن‌جا شروع شد، ۹۰ درصد کادر درمان را زنان تشکیل دادند. «کوید-۱۹» تا این‌جا نشان داده که اعضای کادر درمانی بیش از دیگران با خطر ابتلا به ویروس مواجه‌اند و به وقت ابتلا، اغلب سطح شدیدتری از بیماری را تجربه می‌کنند و با احتمال بیشتر مرگ مواجه‌اند. (متخصصان هنوز دقیق نمی‌دانند دلیل این امر چیست.)
فرناز سیفی
