همه ی ما کم و بیش داستان هایی از «هزار و یک شب» خوانده ایم. هزار و یک شب مجموعه داستان ها و افسانه هایی است که شهرزاد برای پادشاه شهریار نقل می کند. داستان های سندباد و علی بابا از مشهورترین داستان های برگرفته از هزارویک شب هستند.
به گزارش
«تابناک با تو»، نکته جالب توجهی که می توانیم درباره ی کتاب هزار و یک شب بیان کنیم، این است که گروهی از محققان و پژوهشگران آثار ادبی معتقدند که کتاب هزار و یک شب و شور و اشتیاق نویسندگان و شعرای غربی به آثار ادبی شرق از عوامل موثر در شکل گیری مکتب ادبی رومانتیسم بوده است. رومانتیسم مکتبی بود که برای عاطفه، خیال و احساس انسان جایگاه ویژه ای در ادبیات قایل بود و واکنشی در برابر مکتب خردگرای کلاسیسم به شمار می رفت.
آنتوان گالان اولین کسی بود که داستان های هزار و یک شب را به اروپاییان معرفی کرد. او در سال ۱۷۰۴ میلادی مجموعه ای از داستان های هزار و یک شب را به زبان فرانسوی ترجمه کرد. تأثیر کتاب تا حدی بود که یکی از نویسندگان فرانسوی به نام دی لاکروا کتابی تحت عنوان هزار و یک روز به نگارش در آورد. او در کتاب خود به نقل داستان هایی افسانه ای پرداخت که بی شباهت به افسانه های شهرزاد هزار و یک شب نبود.
در حدود سی مستشرق نیز تاکنون به مطالعه و بررسی داستان های هزار و یک شب پرداخته اند.
یکی از معروفترین منتقدین ادبیات فرانسه به نام سنت بوو خواندن آثاری از جمله شاهنامه ی فردوسی و هزار و یک شب را به فرانسویان توصیه می کند و می گوید: «خواندن این کتاب ها باعث می شود تا ما دست از تعصب ورزیدن درباره ی ادبیات خودمان برداریم، زیرا تعصب نتیجه ی نا آگاهی و جهل نسبت به چیزهایی است که دیگران دارند».
از نظر ادبا برتری دادن عاطفه بر عقل برای رسیدن به حقیقت و راستی بزرگترین پیام هزار و یک شب است، زیرا شهرزاد قصه گو با تکیه بر احساس و عاطفه و نه تکیه بر منطق، توانست حقایق را به پادشاه عرضه کند و او را از ریختن خون بی گناهان بازدارد. از این روی در ادبیات معاصر امروز، شهرزاد نماد انسانیت، عشق و احساس است که در مقابله با شهریار که نماد عقل، انعطاف ناپذیری و منطق است قرار می گیرد و او را به تسلیم وامی دارد.
تریستان کلینگسور شاعر و موسیقی دان معاصر فرانسوی شعر زیر را درباره ی شهرزاد هزار و یک شب سروده است که شیفتگی و علاقه ی او را به این کتاب نشان می دهد:
ای شهرزاد!
رنگ دیدگان تو، رنگ لبان تو و گیسوان معطر تو محبوب نازنین،
همه برای من مجهول مانده است،
با این همه چیزی جز خیال تو زینت بخش رویای من نیست،
تو را می ستایم بی آنکه از نزدیک شناخته باشم،
زیرا در آن وقت که تو با صدای زرینت داستان شاهزاده هایی را به زیبایی قرص ماه یا قصه علی بابا در جنگل،
برای شهریار کهنسال حکایت می کردی
من در زیر تخت شاه پنهان نبودم.
سعیده ملایی 
