سندرم درد مزمن؛ علل، نشانه ها و درمان

«تابناک باتو» ـ احتمال اینکه شما یا فردی که بسیار به شما نزدیک است، با درد مزمن در حال مبارزه باشید وجود دارد و با توجه به تحقیقات منتشر شده توسط مرکز کنترل بیماری و پیشگیری از بیماری ها (cdc) در ماه سپتامبر سال 2018، یک نفر از هر پنج فرد بزرگسال در ایالات متحده (حدود 50 میلیون نفر)، با نوعی درد مزمن دست و پنجه نرم می کند. با اینکه مطالعات محدودی درباره وجود دردهای مزمن در بین افراد بزرگسال انجام گرفته، اما میزان شیوع آن بین 11 تا 40 درصد از کل جمعیت است. در این مقاله به بررسی سندرم درد مزمن می پردازیم.

سندرم درد مزمن چیست؟

با توجه به گزارش CDC، درد مزمن با بسیاری از شرایط فیزیکی و روانی مرتبط است و در هزینه های بالای مراقبت های بهداشتی و از دست رفتن بهره وری مشارکت دارد. درد مزمن سالانه به میزان 560 میلیارد دلار در هزینه های مستقیم پزشکی، از دست رفتن بهره وری و برنامه های معلولیت شرکت می کند.

درد مزمن

گروه های خاصی از افراد به احتمال زیاد درد های مزمن را تجربه کرده اند به ویژه زنان، افراد مسن، افرادی که دارای بیمه درمانی عمومی (غیر خصوصی) هستند و افرادی که تحصیلات کمتر از مقطع دبیرستان دارند.

درد مزمن یا سندرم درد مزمن یا به طور خلاصه CPS، شامل هرگونه دردی می شود که بیشتر از 12 هفته (تقریبا سه ماه) به طول بینجامد. درد مزمن با درد حاد (کوتاه مدت) فرق دارد، زیرا این درد معمولا به علت آسیب یا بیماری اولیه رخ می دهد، اما فروکش نمی کند و علائم به مدت چند ماه یا چند سال پیشرفت می کند. تقریبا 25 درصد از افراد مبتلا به درد مزمن، دارای سندرم درد مزمن (CPS) نیز هستند که باعث بروز علائم روانشناختی مانند افسردگی و اضطراب و همچنین درد فیزیکی می شود.

به نظر می رسد، درد مزمن در حوزه های اصلی زندگی مانند فعالیت های شغلی، اجتماعی، تفریحی و مراقبت از خود نقش دارد. این نیز یکی از رایج ترین علل مراجعه به پزشکان، از دست دادن شغل و دلایل پریشانی روان و یا اعتیاد به داروهای مرگ آور است (یکی از آن ها مواد مخدر است که در حال حاضر عامل اصلی مرگ در میان بزرگسالان زیر 50 ساله ای است که در ایالات متحده آمریکا زندگی می کنند).

سندرم درد پیچیده منطقه ای (CRPS که گاهی به نام سندرم درد مزمن منطقه ای نیز نامیده می شود)، دردی است که بیشتر از شش ماه طول می کشد و معمولا بر روی یک اندام (بازو، پا، دست یا پا)، تاثیر می گذارد و اغلب پس از آسیب دیدگی اتفاق می افتد. اعتقاد بر این است که CRPS به دلیل نقص سیستم های عصبی خارجی و محیطی بروز می کند.

یک نمونه از سندروم درد مزمن چیست؟ برخی از شایع ترین دردهای مزمن عبارتند از؛

درد عضلانی
درد کمر
درد گردن
درد مفصل و آرتریت
درد عصبی، از جمله سوزش و لرزش
درد استخوان
سردرد یا میگرن
درد رحم یا اندومتریوز
درد های التهابی روده و سایر انواع درد معده و یا ناراحتی های گوارشی

آیا درد مزمن می تواند از بین برود؟ مؤسسات ملی بهداشت و سلامت به ما می گویند که درد مزمن معمولا نمی تواند درمان شود؛ اما می توان آنها را کنترل کرد. درد مزمن را با یک سری درمان از جمله مصرف دارو های مسکن طبیعی مثل مکمل ها و درمان های دیگری علاوه بر دارو که اغلب می توانند به کاهش علایم و بهبود عملکرد روزانه فرد برای انجام فعالیت های روزمره اش کمک می کنند، درمان کرد. با این حال، بسته به علل اساسی آن، درد ممکن است کامل از بین نرود.

درد مزمن ممکن است به داروها یا درمان های دیگر پاسخ خوبی ندهدکه می تواند برای بیماران بسیار خسته کننده باشد. از آنجایی که هر فرد به شیوه های مختلفی به نوع درمان پاسخ می دهد، درد بهتر است با روش رویکرد چند رشته ای کنترل شود. این رویکرد ممکن است شامل دارو، روان درمانی و تعدادی دیگر از روش های درمانی جایگزین باشد.

علائم درد مزمن

در حالی که حدود ۲۰ درصد از افراد بزرگسال آمریکایی، درد مزمن را تجربه می کنند، تخمین زده می شود که ۸ درصد (نزدیک به ۲۰ میلیون نفر) درد مزمن دارند که این درد، فعالیت های زندگی و شغلی را محدود می کند و اغلب روزها و شاید شش ماه نیز به طول بکشد.

درد مزمن چگونه کیفیت زندگی یک فرد را تحت تاثیر خود قرار می دهد؟ مطالعات نشان می دهند که علائم درد مزمن، می تواند هم از لحاظ جسمی و هم ذهنی/عاطفی بر روی زندگی فرد تاثیر گذار باشد که معمولا شامل موارد زیر می شود:

ناراحتی ممکن است تیر کشنده یا مبهم، ثابت یا متناوب باشد یا با سوزش و درد همراه باشد.

محدودیت در تحرک و انجام فعالیت های روزانه
کاهش انعطاف پذیری، قدرت و استقامت
افزایش اضطراب، افسردگی، زود رنجی و سایر تغییرات روحی
بروز خطر بیشتر از نظر وابستگی به الکل، مواد مخدر و دیگر داروهای مرگبار
ضعف و کمبود سلامتی یا کاهش کیفیت زندگی
خستگی و اختلالات خواب
بروز تغییرات در اشتها و گاهی اوقات کاهش و یا افزایش وزن
کمبود میل جنسی
بروز خطر بیشتر برای مشکلات زناشویی یا خانوادگی و از دست دادن شغل
افزایش خطر ابتلا به افکار و تلاش برای خودکشی

آیا درد مزمن یک ناتوانی است؟ به گفته موسسه ملی بهداشت، درد مزمن ممکن است باعث محدودیت در حرکات فرد شود. این دشواری در انجام فعالیت های مهم و لذت بخش زندگی، می تواند منجر به ناتوانی و ناامیدی در فرد شود.

علل سندروم درد مزمن و عوامل خطر

در اغلب موارد علت درد مزمن چیست؟ این امر می تواند ناشی از عوامل مختلفی نظیر عوامل عصبی عضلانی، تولید مثل، دستگاه گوارش و بیماری های اورولوژی باشد. گاهی اوقات عوامل مختلفی ممکن است باعث بروز این دردها شود و یا گاهی اوقات هیج علت مشخص یا قابل تشخیصی برای درد مزمن وجود ندارد. در موارد دیگر، یک آسیب یا بیماری باعث پیشرفت درد مزمن می شود.

برخی از علل رایج دردهای مزمن عبارتند از؛

آسیب یا تروما، مانند تصادف

اختلالات اسکلتی عضلانی، مانند استئوآرتریت / بیماری مفصلی دژنراتیو / درد ستون فقرات ناشی از انحطاط دیسک های بین مهره ای (اسپوندیلوز)
بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید یا بیماری لایم
عفونت ها
سرطان
اختلالات مربوط به دستگاه گوارش مانند سندرم درد احشایی، GERD، زخم معده، انسداد روده یا بیماری التهابی روده
سکته مغزی
صرع
شکستگی و یا فشرده شدن مهره های کمر
وضعیت بدنی ضعیف و زندگی بدون تحرک
فیبرومالژیا
سندرم ریتر
آلرژی
آندومتریوز و دیگر شرایط مربوط به تولید مثل
بیماری قلب و عروقی
عوارض جانبی ناشی از شیمی درمانی، عوارض جراحی یا پرتو درمانی
فتق دیسک / استئوآرتروپاتی
آسیب به استخوان دنبالچه که باعث کمر درد مکانیکی می شود
فشارهای عضلانی، اسپاسم و رگ به رگ شدن (از جمله اسپاسم عضلات پشت)
درد ماهیچه کف لگن
سندرم پیریفورمیس
فتق (از جمله ابتوراتور، سیاتیک، کشاله ران، فمورال، اسپیگلیان، پرینال، ناف)
درد شکمی دیافراگم
سندرم های مزمن مزمن مانند تاندونیت یا تورم کیسه های مفصلی

برخی محققان به این نکته اشاره کرده اندکه سندرم درد مزمن ممکن است یک سندرم رفتاری اکتسابی باشد که به دلیل تقویت آن از طریق توجه اعضای خانواده و دوستان، مراجعات مکرر به پزشکان و استفاده از داروها ادامه دارد.

عوامل خطر

سن بالای 65 سال
زن بودن
اضافه وزن داشتن
سفید پوست غیر اسپانیایی
یک جانباز (کهنه سرباز)
سفید غیر اسپانیایی بودن
بیکار بودن
فقر
داشتن بیمه درمانی عمومی
ساکن روستا بودن
داشتن تحصیلات کمتر از دبیرستان (درد مزمن و درد مزمن شدید در بین بزرگسالان با حداقل مدرک کارشناسی در مقایسه با سایر سطوح تحصیلی به طور قابل توجهی پایین تر است)
سابقه سندرم روانشناختی، مانند افسردگی، اختلال روان تنی (سوماتوفرم)، اختلال خودبیمارانگاری (هایپوکاندریا) یا اختلال تبدیلی

تشخیص و درمان معمول سندروم درد مزمن

بعضی از افراد معتقدند که سندرم درد مزمن به عنوان یک شرایط ضعیف تعریف شده است زیرا برخی از محققان معتقدند درد مزمن را دردی می دانند که بیشتر از شش ماه طول بکشد، در حالی که برخی دیگر فکر می کنند که حداقل 12 هفته یا سه ماه باید به طول بینجامد.

تشخیص سندروم درد مزمن برای پزشکان مشکل است زیرا درد یک تجربه ذهنی است و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. یک نوع آزمایش برای تشخیص درد مزمن وجود ندارد اما آزمایشات متعددی وجود دارند که می توانند علائم و محل درد را مورد آزمایش قرار دهند. اغلب اوقات بیمار برای توصیف نوع، زمان ، مکان و سابقه درد خود به پزشک مراجعه می کند تا پزشک در تشخیص و درمان علت اصلی آن به او کمک کند.

پزشکان می توانند از تعدادی از آزمایش ها برای کمک به شناسایی علت درد استفاده کنند که برخی از آن ها عبارتند از: مطالعات تصویربرداری، رادیوگرافی، آم. آر. آی و سی تی اسکن.

هیچ نوع دارویی توسط اداره غذا و داروی ایالات متحده، به طور خاص برای درمان سندرم درد مزمن تایید نشده است. یکی از مشکلات درمان درد مزمن با داروها این است که این داروها همیشه جوابگو نیستند و بسیاری از عوارض جانبی مانند خواب آلودگی، سرگیجه، افزایش ضربان قلب، اختلال در حافظه، تغییرات اشتها و وزن و بعضی اوقات وابستگی و اعتیاد را به دنبال دارند. استراتژی ملی درد، اولین تلاش ملی برای ایجاد تغییراتی در چگونگی شناخت و ارزیابی و درمان درد در میان بزرگسالان در ایالات متحده آمریکا می باشد و گزینه های درمان زیر را برای افراد مبتلا به درد مزمن پیشنهاد می کند:

داروها: بعضی از داروهایی که برای درمان درد مزمن مورد مصرف قرار می گیرند عبارتند از: داروهای ضد افسردگی، بیس فسفونات ها، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، داروی آسپرین بدون نسخه، ایبوپروفن و ناپروکسن. کورتیکواستروئیدهایی که التهاب یا تورم را درمان می کنند (مثل پردنیزولون و متیل پردنیزولون). تزریق سم بوتولینوم، مواد مخدری مانند اکسیدیکودون، مورفین، هیدروکودون و فنتانیل؛ آنتاگونیست های گيرنده N-methyl-D-aspartate مانند دکسترومتورفان و کتامين و کرم های بی حس کننده موضعی و ليدوکايين.

بلوک های عصبی (تزریق یک بی حسی در کنار ستون فقرات تا به طور مستقیم فعالیت اعصاب سمپاتیک را مسدود کرده و جریان خون را بهبود بخشد)
تحریک الکتریکی
فیزیوتراپی
عمل جراحی
گفتار درمانی یا مشاوره
آموزش استفاده از مشاهدات الکترونیکی از عملکرد طبیعی بدن (بیوفیدبک)

کنترل درد مزمن: ۶ درمان طبیعی بالقوه
فیزیوتراپی و سایر روش های درمانی

مطالعات نشان می دهند که خدمات توانبخشی شامل فیزیوتراپی، کار درمانی و برنامه های ورزشی می تواند برای کمک به کنترل درد مزمن مورد استفاده قرار بگیرند زیرا دارای مزایایی هستند از جمله بهبود گردش خون، کاهش سفتی و ادم و بهبود انعطاف پذیری. ورزش و داشتن تحرک نیز نشان داده است که می تواند به کاهش استرس، بهبود کیفیت زندگی و خواب کمک کنند و از تغییرات مغزی ثانویه که با درد مزمن در ارتباط می باشد، جلوگیری کرده و یا روند آن را معکوس کند.

تکنیک های فیزیوتراپی که برای کمک به کنترل درد مزمن استفاده می شوند، می توانند شامل برنامه های گرمایشی یا سرمایشی، تثبیت موقعیت، تمرینات کششی، کشش، تمرینات چرخشی، رولفینگ و ماساژ باشند. همه اینها می توانند بازگشت به کار و انجام کارهای روزانه، افزایش استقلال و اعتماد به نفس را آسان تر کنند.

سایر روش های درمانی که به دلایل مشابه میتوان از آنها استفاده کرد عبارتند از اولتراسونوگرافی، تحریک عصبی الکتریکی پوستی (TENS) و ماساژ و جابجا کردن ستون فقرات.

طب شرقی شامل یوگا، طب سوزنی و تای چی

بسیاری از افرادی که به دنبال درمان دردهای مزمن هستند، علاوه بر مصرف داروها از روش های طب مکمل یا جایگزین نیز به منظور آسایش بیشتر استفاده می کنند. مطالعات ویژه ای نشان داده اند که افراد مبتلا به درد مزمن، از قبیل جراحت، ورم مفاصل و یا فیبرومالیژیا می توانند از تکنیک های بدن-ذهن مانند تای چی، طب سوزنی، سوزش خشک، مدیتیشن، ماساژ درمانی، یوگا و دیگر درمان های جایگزین دیگر نیز استفاده کنند.

تجزیه و تحلیلی که در سال 2015 در مجله انجمن پزشکی آمریکا منتشر شد، نشان داد که طب سوزنی در مقایسه با طب سوزنی کاذب با کاهش درد مزمن در ارتباط است. بر اساس این یافته ها، در حال حاضر، طب سوزنی برای سردرد مزمن یا میگرن، درد کمر، درد گردن و سایر شرایط دیگر توصیه می شود.

روان درمانی و اصلاح رفتار

استرس جسمی و روانی هر دو به بروز درد کمک می کنند. تحقیقات جدید حاکی از آن است که درمان و برنامه های خود مراقبتی اغلب یک جنبه جدایی ناپذیر از درمان دردهای مزمن هستند، به خصوص زمانی که فردی با علائم ثانویه مانند افسردگی یا اختلال استرس پس از حادثه برخورد می کند. این درمان ها با آموزش روش های مختلف تفکر و واکنش به درد، بهبود تصمیم گیری و افزایش توانایی مقابله با درد کار می کنند.

انواع روش های درمانی که ممکن است مورد استفاده قرار بگیرند عبارتند از:

درمان رفتاری شناختی (CBT) که در آن فرد مبتلا به درد، با کمک یک درمانگر، افکار و رفتار خود را به منظور فکر کردن، احساس کردن و انجام بهتر، با وجود تداوم درد، بیان می کند.

برنامه های خود مدیریتی که در آن بیمار، در درمان درد خود مشارکت فعالی دارد را و یاد می گیرد که با پزشک خود و مراقبان بهداشتی، بهتر ارتباط برقرار کند.

درمان های آرامش بخش و مراقبت از خود

اهمیت کلی مراقبت از خود و آرامش کلی، زمانی که بحث کنترل درد به میان می آید، نباید نادیده گرفته شود.

برخی از راه هایی که درد را می توان با روش های تمدد اعصاب و خود مراقبتی کاهش داد عبارتند از: اجتناب از خستگی بیش از اندازه، اجتناب از استرس و موقعیت های ناراحت کننده و بدرفتاری، انجام تمرینات ورزشی خفیف و ملایم و در عین حال منظم، سازماندهی عادات خوب خوابیدن، خوردن وعده های غذایی متعادل و اختصاص دادن زمانی از روز برای تمرین تکنیک های تمدد اعصاب مانند تکنیک های تنفسی، دعا، تجسم فکری، روزنامه خواندن و یا مدیتیشن.

روغن CBD

CBD مخفف cannabidiol است که یکی از انواع گیاه شاهدانه (کنف) است که نوعی روان گردان می باشد. استفاده از CBD در اشکال مختلف مثل تنتور، کپسول یا ضماد های موضعی نشان داده است که می تواند با حمایت از گیرنده های سیستم آندوكانابینوئید بدن، به کنترل درد کمک کند.

با توجه به گفته بنیاد آرتروز، تحقیقات اولیه نشان می دهند که CBD ممکن است به درد آرتریت کمک کند. در مطالعات حیوانی، CBD درد و التهاب آرتریت را تسکین می دهد. از سوی دیگر، نتایج مطالعات انسانی درهم و به هم ریخته است. به عنوان مثال، یک تحلیلی در مورد آزمایشات انسانی برای آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت و فیبرومیالژیا در سال 2016 نشان داد که CBD درد و خواب را بهبود می بخشد، اما مطالعاتی که انجام شدند، کم و با کیفیت نامطلوب بودند. در حالیکه تحقیقات CBD بر روی انسان همچنان در حال انجام است و به نظر می رسد که CBD ممکن است اثراتی از جمله جلوگیری از سیگنال های درد و اثرات ضد التهابی داشته باشد.

بهتر است با یک مراقب بهداشت در مورد استفاده از CBD برای درد مزمن، قبل از امتحان کردن آن، مشورت کنید CBD به نظر می رسد ضرری نداشته باشد، اما توصیه می شود که افراد، با دوز پائین شروع کنند زیرا برای کاهش درد بهتر است و در صورت نیاز، مقدارش را به تدریج افزایش دهند. در ابتدا فقط در شب استفاده کنید و در صورت مصرف محصولاتی که حاوی THC است، با احتیاط استفاده کنید.

روغن های ضروری و مکمل ها

برخی از روغن های ضروری، مانند روغن نعناع و کندر، می توانند به کنترل التهاب و درد کمک کنند. روغن اسطوخودوس برای کمک به داشتن آرامش و خواب مفید است، در حالی که روغن پامچال می تواند برای درد ها و گرفتگی های رحم یا درد های سندرم پیش از قاعدگی مورد استفاده قرار بگیرد.

در زیر نمونه هایی از مکمل ها و داروهای طبیعی که می توانند به کنترل درد کمک کنند، آورده شده است؛

زردچوبه که حاوی کورکومین و سایر ترکیبات ضد التهابی است

کلاژن پروتئینی است که به ترمیم بافت های همبند کمک می کند، از جمله آنهایی که مفاصل را تشکیل می دهند، دستگاه گوارش، اندام های خاص و پوست
اسیدهای چرب امگا ۳ که اثرات التهابی دارند. تحقیقات انجام شده توسط موسسه ملی بهداشت نشان می دهد که اسیدهای چرب امگا ۳ در مکمل های روغن ماهی و یا ماهی، زمانی که داروهای دیگر علائم درد های مزمن را بهبود نمی بخشند، می توانند به عنوان یک روش درمانی جایگزین برای درمان دردهای التهابی مورد استفاده قرار بگیرند.
کپسایسین که در فلفل قرمز یافت می شود، به درمان درد عضلانی، تنش و حتی عفونت های پوستی کمک می کند.
نمک اپسوم غنی از منیزیم است. نمک اپسوم یک مسکن طبیعی برای درد های استخوانی و مفصلی و درد عضلانی است.
آب قلم، دارای مقادیر کافی کلاژن، پرولین، گلایسین و گلوتامین است که به ترمیم زخم کمک می کند و همچنین دارای بسیاری از مواد معدنی ضروری و ترکیبات ضد التهابی نیز می باشد.

سخن آخر

درد مزمن تقریبا ۲۰ درصد از تمام افراد بالغ در ایالات متحده را تحت تاثیر خود قرار می دهد و هشت درصد نیز، شدیدا بر کیفیت زندگی آنها تاثیر می گذارد.

درد مزمن به دردی گفته می شود که بیشتر از ۱۲ هفته (تقریبا سه ماه) به طول بکشد. انواع رایج درد های مزمن عبارتند از درد مفاصل، درد گردن یا درد کمر، سردرد، درد عضلانی، درد استخوان و ناراحتی های گوارشی.

علائم و نشانه های درد مزمن فقط شامل اختلالات فیزیکی مانند نگرانی یا درد نمی شوند بلکه علائم دیگری نیز دارند که عبارتند از: اضطراب، افسردگی، خستگی، خواب ضعیف، کاهش انعطاف پذیری، قدرت و استقامت و خطر بیشتر وابستگی به الکل، مواد مخدر و دیگر داروهای مرگ آور و دیگر مشکلات مرتبط با درد.

دلایل احتمالی زیادی برای بروز درد مزمن وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از: صدمات، عفونت ها و بیماری ها، فیبرومالژیا، بیماری های خود ایمنی، آرتروز، آسیب های بیش از حد، سرطان، اختلالات دستگاه گوارش، سکته مغزی و بسیاری از دلایل دیگر.

درمان درد مزمن معمولا یک رویکرد چند رشته ای است که می تواند شامل استفاده از داروها، فیزیوتراپی، روان درمانی، اعمال ذهن و بدن باشد که می توانند منجر به افزایش آرامش، انجام تمرینات ورزشی و استفاده از مکمل ها و اسانس ها شوند.
دکتر سلام