اختصاصی «تابناک باتو»؛ مردم ایران تحت تأثیر از فرهنگ اصیل اسلامی و ایرانی به محیط زیست و عناصر وابسته به آن توجه ویژه ای دارند؛ «نذر طبیعت»، «وقف جهت حمایت و سلامتی حیوانات»، «برگزاری دوره های آموزشی در زمینه طبیعت شناسی و حقوق جانداران» و همچنین «کمپین ها یا سازمان های مردم نهاد در زمینه حفظ گونه های در حال انقراض»، نمونه هایی درخشان از تلاش ایرانیان در عرصه های فرهنگِ زیست محیطی به شمار می رود.
از تالاب های فصلی ایران که در استان قم واقع شده، می توان از «تالاب مره» یاد کرد که از نظر موقعیت مکانی در 50 کیلومتری جاده قم – گرمسار قرار گرفته و هر ساله با افزایش میزان نزولات جوی، سطح این منطقه در فصل های زمستان و اوایل بهار تبدیل به دریاچه ای زیبا و چشم نواز می شود که میزبان مناسبی برای پرندگان مهاجر از نقاط سردسیر زمین و محیطی فوق العاده برای علاقه مندان به پرنده نگری و دوستداران طبیعت گردی است.
با سرد شدن هوا، یعنی از اواخر ماه مهر تا پایان فرودین یا اردیبهشت ماه ،مارمولک های کویر و دشت مسیله یا به عبارتی «آگاماهای سر وزغی» با نام علمی (phrynocephalus mystaceus) به خواب زمستانی می روند؛ اما متأسفانه به علت به هم خوردن چرخه زیست محیطی، گاهی در اواخر پاییز و حتی زمستان هوا چنان گرم می شود که این مارمولک ها از خواب برمی خیزند و از میان حفره ها و سنگ ها خارج شده و شروع به جنبش و فعالیت می کنند. این زمان چون مصادف با تشکیل شدن فصلی تالاب مره است مارمولک ها به داخل آب و حوضچه های کوچک و بزرگ منطقه مسیله فرو می افتند که این امر باعث خفگی و مرگ آن ها می شود.
سید مهدی میرغضنفری از خزنده شناسان و دوستداران محیط زیست در اقدامی جالب توجه، مارمولکی را از خطر غرق شدگی کامل با گرفتن از آب و همچنین با احیای قلبی ـ ریوی زندگی دوباره می بخشد و آن را به چرخه طبیعت باز می گرداند.
در زیر نمونه عملیات امداد و نجات مارمولک توسط او را می بینید.
گفتنی است، اگر این عمل احیا یا به عبارتی (CPR) بر روی خزنده، بدون کارشناسی و تخصص لازم صورت بگیرد این امکان وجود دارد که مارمولک ها یا همان آگاماهای سروزغی دچار مشکل در اندام های داخلی شوند. به هر روی این کار جالب و اقدام طبیعت دوستانه از این فعال محیط زیستی قابل تحسین و در خور توجه است.
سید مرتضی میرسراجی
فقط امیدوارم روی حشرات پیاده نشه