خلیفه غلام مارگیری بابا زار و استاد موسیقی نواحی منطقه‌ی جنوب ایران روز
گذشته پس از سكته‌ی قلبی در بیمارستانِ میناب درگذشت. او از ده سالگی به
سنتِ پدر در مجالس شادی و عزا ملاخوانی و مولودی‌خوانی می‌كرد.
این هنرمند از آخرین بازماندگانِ بابازارهای جنوب ایران بود و تا آخرین روزهای حیاتش این مراسم آیینی – موسیقایی را در منزلِ شخصی‌اش در میناب برگزار می‌كرد. عباس سماعی فرزند ارشدش می‌گوید مراسمِ خاكسپاری این هنرمند روز یكشنبه انجام خواهد شد و چون همزمان با مراسم تولد حضرت علی‌اكبر است؛ بخشی از مراسم به مولود خوانی اختصاص خواهد داشت.
او كه در برنامه‌ها و مراسمِ زارگیری، پدر را همراهی می‌كرد، توضیح می‌دهد كه بعد از پدر، خود این مراسم را در میناب انجام خواهد داد: من از كودكی از شاگردان پدر بوده‌ام. این هنر به صورت سینه به سینه منتقل میشود و پدر خود آن را از پدرِ بزرگوارشان كسب كرده بودند، بعد از من نیز، پسران من این وظیفه را انجام خواهم داد؛ اگرچه اهمیت و نقش پدر در این مراسم بسیار پر اهمیت بوده است. او مشهورترین بابازار از بندر عباس تا بندر جاز بوده و بابازارِ مهم‌تری از او وجود ندارد. او می‌توانست در مراسم زار، بسیاری از بیماران را شفا دهد. ایشان صوتِ كامل داشتند؛ اما من یا پسرانم نیمه صوت داریم.
سماعی همچنین توضیح می‌دهد كه به همین خاطر این هنر با رفتنِ پدر از بین نخواهد رفت، هر چند غلام مارگیری، ده نوع زارِ متفاوت را می‌شناخت و بعد از دیدن هر بیماری می‌توانست زار او را به راحتی تشخیص داده و او را درمان كند. اما قرار بود غلام مارگیری در این روزها در جشنواره‌ی موسیقی آیینه‌دار به اجرای برنامه بپردازد. در همین زمینه علی مغازه‌ای توضیح می‌دهد:غلام مارگیری، استاد مسلم موسیقی مذهبی و موسیقی زار و مولودی بودند و سال‌های بسیاری همراه پسرشان عباس سماعی كه فامیلی خود را از مادر گرفته، به درمان بیماران می‌پرداخت. به قول پسرشان نیز در سید الایام فوت كردند.
او درباره‌ی كم‌كاری استاد در این سال‌ها درجشنواره‌های داخلی و خارجی می‌گوید: سن ایشان در این سال‌ها بالا رفته و دیگر نمی‌توانستند مثل گذشته كار كنند، هر چند كه همچنان در منزلشان، بیماران را مداوا می‌كردند.
موسیقی زار یکی از موسیقی‌های محلی جنوب ایران است. موسیقی زار مربوط به مردمان کناره خلیج فارس است و در اصل از آفریقا به ایران آمده است. در این موسیقی از سازهای گوناگونی استفاده میشود. یکی از این سازها تنبیره یا تنبوره نام دارد، که فقط توسط بابازار یا شخص دیگری که او اجازه بدهد نواخته میشود. مضراب این ساز از شاخ گاو یا گوسفندی که برای اجرای مراسم قربانی شده ساخته میشود. آهنگ خون که آهنگی با ضرباهنگ تند است و هنگامیکه خون را می‌آورند اجرا میشود جزئی از موسیقی زار به شمار می‌آید. در باور باورمندان به آیین زار٬ برخی از انسان ها، توسط نیروهای نامرئی که به عنوان باد شناخته می‌شوند تسخیر می شوند. این بادها شخصیت های گو ناگونی دارند، و بیماری وافسردگی و روان پریشی شخص تسخیر شده را موجب می شوند. و آیین زار برای درمان آنها برپا میشود. هزینه‌های برپایی این آیین توسط بیمار تقبل می شود. نخست وقتی بابا یا ماما احتمال بدهد که شخص، مبتلا به یکی از زارها شده ، او را مدت هفت روز در حچاب و دور از چشم دیگران نگه می دارند و در طول این چند روز با داروهای ویژه و روغن های مالیدنی، تحت نظر قرار می گیرد. سپس اهل محل توسط یک خیزرانی (کسی که ایفاگر یکی از نقش های مراسم درمان است و چوب ویژه خیز ران در دست دارد)،خبردار می شوند. از بعد ورود بیمار تا پایان، کل مراسم توسط بابا یا ماما هدایت می شود که کار آنها و شگردهای آن ها اکنون نوعی جادوی پزشکی تلقی میشود. اما مهمتر شاید آوازی است که می خوانند و سازهایی است که نواخته می شود ، زیرا در باور آنها چون این بادها با موسیقی به مهر می آیند و بابا و ماما به تدریج به هویت باد پی می برند و باد نام خود را فاش می کند. مراحل بعدی درمان از این پس امکان پذیر می شود. در صورتی که خواسته های باد بر آورده شود ،باد "زیر شده" و بیمار را آزار نخواهد داد اما "مرکب"خود را کاملا رها نمیکند و کسانی که گرفتار این باده ها شده باشند در سواحل جنوب به "اهل هوا" شناخته می شوند.
همچنین معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی پیامی درگذشت غلام مارگیری هنرمند مطرح موسیقی نواحی کشورمان را تسلیت گفت.
علی مرادخانی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این پیام تسلیت آورده است: غلام مارگیری یکی از بزرگان موسیقی جنوب ایران محسوب می شد که جایگاه ویژه ای در بین موزیسین ها داشت و قطعا کسی جای او را پر نخواهد کرد.
درگذشت این هنرمند موسیقی نواحی را به جامعه هنری و به خصوص جامعه موسیقی و خانواده محترم مارگیری تسلیت می گویم و از خداوند منان برای ایشان طلب مغفرت و علو درجات دارم.
منبع: هنرآنلاین
